Қазақстан жол ғылыми-зерттеу институтының мамандары еліміздегі көлік жолдарының бұзылу себебін анықтау мақсатында маңызды зерттеу жүргізді. Осы зерттеу жұмыстарының негізінде жол жабынын нығайтудың жаңа әдісі әзірленді.
Соңғы екі жыл ішінде институт қызметкерлері проблемалық учаскелердегі ақаулардың картасын жасап, цемент-бетон жолдардағы ақауды басты назарға алған. Сондай-ақ ғалымдар химиялық және температуралық талдаулармен бірге рентгендік зерттеулер мен деформациялық тігістерді бақылады. Бұл өз кезегінде жолдың бұзылу себебін зерттеуге мүмкіндік берді.
2021 жылы еліміздің цемент-бетон жолдарында мамандар деформациялану бойынша 36 жағдай тіркелсе, 2022 жылы 23 қана жағдай болған.
« Осы мақсатта ғалымдар жол негіздерінің қасиетіне ерекше назар аударды. Өйткені жолдардың жүктемелерге төзімділігі дәл осы факторға тәуелді. Терең зерттеу жұмыстары жолдардың тұрақтылығы тек бетонның құрамына ғана емес, сонымен қатар топырақтың сапасы мен түріне, климаттық жағдайларға және жерасты суларының деңгейіне де байланысты екенін көрсетті», дейді аталған жол ғылыми-зерттеу институтының ғылыми кеңесшісі, техника ғылымдарының кандидаты Думан Дүйсембинов.
Төзімділігі әлсіз топырақта жолдар шөгу мен деформацияға жиі ұшырайды. Сондықтан мамандар мұндай топырақтың минералды құрамы мен олардың сүзу қасиетін зерттеп көрді. Зерттеу нәтижесінде институт ғалымдары еліміздегі батыс өңірлерінің жағдайына бейімделген құм топырақты нығайту үшін бірегей катализатор дайындады.
Жаңа қоспа құмның шаң бөлшектерін байланыстырып, оларды шөгінді жынысқа айналдыру арқылы иондық өзара әрекеттесуді белсендіреді. Бұл жолды берік әрі тұрақты етеді. Аталған әдіс цемент-бетон жолдарының қызмет ету мерзімін ұзартып, оларды күтіп ұстауға жұмсалатын шығынды азайтады.