Аз да, көп те деп айтуға болмас, келер көктемде, Орынбасар әже Құдай қаласа, 90 жасқа толады екен. Көпті көргені рас. Замандастары тәрізді ерте есейгендердің бірі болды. Бес-алты жасында әкесінің қасында жүріп, егін жинауға көмектесті. Бүгінгілерді сендіру қиын болса да, өмірдің ақиқаты сондай еді. Он бес-он алтыға келгенде, «Артельге» ресми түрде «Тігіншінің үйренушісі» болып жұмысқа орналасты. Содан қашан заңды еңбек демалысына шыққанша тыным тапқан жоқ.
Жиырмаға жете бергенде Омарғали есімді азаматпен қосылып, келін атанды. Он баланы дүниеге әкелді, үшеуі қайтыс болып кетті. Қазір 20-ның үстінде немере, 30-дан астам шөбере сүйген бақытты Орынбасар әже Мизамбаеваның өмірде ұмытылмас сәттерінің бірі – Қаныш Сәтбаевты көзі көргені ғана емес, сол ұлы адамның аялы алақанымен өзінің маңдайынан сипап, батасын бергені. Бұл былай болған еді.
«Тоғыз-он жастағы кезім еді. Үйіміз Жездіде тұратын. Өйткені марганец кені табылып, жақын маңдағы ауылдардың адамдары кенішке жұмысқа тұрып жатты. Соның бірі – біздің үй. Қаныш ағаны күн сайын көріп тұратын едік. Бірде мен ол кісіге минералдар салатын шағын қалта тігіп апарып бердім. Керемет риза болып қалды. «Өркенің өссін, айналайын!» деп маңдайымнан сипап, батасын берді. Ал мұндай сәт ұмытыла ма?» дейді Орынбасар әжей.
Кейін әженің қосағы Омарғали аға Қанекең басқаратын геологиялық партияда шаруашылық меңгерушісі болып еңбек етті. «Сол шақтарда Қаныш Имантайұлы, Әлкей Марғұлан тәрізді ұлтымыздың ұлы адамдары шаңырағымызға жиі келетін, дастарқанымыздан дәм тататын. Мен бір баламды Әлкей атамыз келгенде босанып, сол кісінің құрметіне Марғұлан деп атағанмын» деп еске алады әжей.
Қазір сол Марғұланның қолында тұратын Орынбасар әжейге мектеп оқушылары жиі қонақ болып келеді. Өйткені олар әжелерінен кешегі күндердің тарихына қатысты естеліктерін тыңдайды.
Жақында әжейге «№6 тірек мектебі ресурстық орталығы» жанындағы «Мұрагер» өлкетану музейінің жетекшісі Гүлжанат Абылаева бастаған «Жас зерттеушілер» клубының мүшелері қонаққа келді. Олар әжәйге кейінгі жылдары жарық көрген «Өзбекәлі және мәдени майдан», «Қаныш және ғылыми майдан» кітаптарын сыйға тартты. Балалардың мұндай сыйлығын әжей қуана қабылдады.
«Әзір көзімнен қала қойған жоқпын, жақсы кітаптар әкеліпсіңдер, рахмет айналайындар. Ұлы тұлғалардың өмір жолдарын үлгі тұтыңдар, білімге ұмтылыңдар», деген әжей балаларға батасын берді.
Ұлы Қаныш Сәтбаевтың батасы дарыған, өсіп-өнген, үлгілі шаңырақтың отанасы атанған әженің батасын иелену де біле білгенге зор бақыт емес пе? Әсіресе Қаныш аталарының биылғыдай мерейтойы тұсында...
Ұлытау облысы