Маусымның 24-25-і күндері Астанада Адам құқықтары жөніндегі уәкіл және ЕҚЫҰ-ның Астанадағы Орталығы мен Данияның Адам құқықтары жөніндегі институтымен бірлескен “Шағымдарды БҰҰ-ның адам құқықтары жөніндегі халықаралық шарттарына сәйкес ұсыну және қарау (рәсімдері мен механизмдері)” тақырыбында семинар өтікізілді.Оның жұмысына ҚР Парламентінің депутаттары, Президент Әкімшілігі мен өзге де мемлекеттік органдардың, үкіметтік емес ұйымдардың өкілдері қатынасты. Екі күн бойына адам құқығы мәселесін сөз еткен семинарда айтылған басты ой заң үстемдігінің адамға қызмет етуі болды десек, артық айтқандық емес.
Басқосуды ашып, оның модераторлығының тізгінін ұстаған Адам құқықтары жөніндегі ұлттық орталықтың жетекшісі Вячеслав Калюжный алғашқы сөз кезегін Қазақстандағы Адам құқықтары жөніндегі уәкіл Асқар Шәкіровке берген. Күн тәртібіне қойылған мәселелер жөнінде сөз қозғаған шешен еліміздің адам құқықтары саласындағы халықаралық келісімдерге қол қойғанын, сонымен қатар, зорлық-зомбылық көрсету әрекеттері жөніндегі халықаралық құжаттардың да ратификацияланғанын алға тартты. “Өткен жылы еліміз азаматтар мен саяси құқықтар жөніндегі пактіні ратификациялады. Сөйтіп, мемлекетіміз азаматтардың бұзылған құқықтарының халықаралық талаптар негізінде қалпына келтірулеріне мүмкіндік жасады. Адам құқықтары саласындағы халықаралық құжаттарды ратификациялау мемлекеттің ұлттық құқық қорғау тетіктерін халықаралық стандарттар негізінде жетілдіруге мүмкіндік береді”, деді Адам құқықтары жөніндегі уәкіл.
Семинар жұмысының жоғары дәрежеде өтуіне атсалысқан халықаралық сарапшылар оған қатысушылар назарына Біріккен Ұлттар Ұйымының комитеттеріне жеке шағымдарды беру мен қарау тәртіптері жөнінде кеңінен әңгімеледі. Мәселен, даниялық Пол Далтон Азаматтық және саяси құқық жөніндегі халықаралық пактінің мазмұны мен оны түсіндіру жағын баяндаса, германиялық Кармен Тиеле халықаралық пактінің азаматтық және саяси партияларға қатысты 14-бабы жайында кеңінен толғады.
Талқылау барысында семинарға қатысушылар азаматтың өз пікірін еркін жеткізуге деген құқықтарын іске асыру бойынша еліміздегі заң үстемдігі мен кейбір ішінара кездесетін адам құқықтарының аяққа басылу жағдайларын болдырмауға қатысты ойларымен бөлісті.
Екі күн бойына адам құқықтарының сақталу мәселелерін сөз еткен басқосуға қатысушылар семинар өткізілуінің өзектілігіне мән беріп, ұлттық заңнамаларымызға халықаралық нормалар мен стандарттарды одан әрі енгізе түсудің маңыздылығын баса айтты.
Жиынға қатысушылар адам құқықтарын қорғау халықаралық талаптар негізінде жүзеге асырылуы тиіс екенін сөз ете келе, заң үстемдігінің бәрінен биік тұруының маңызын да назарға алып, оның қоғамымызды өркениетке жетелейтін күш екеніне, ал түптеп келгенде, оның адамға қызмет ететініне шек келтірмейтіндерін білдірді.
Анар ТӨЛЕУХАНҚЫЗЫ.