Тарихи өлшемдер бойынша қысқа кезеңде Қазақстан әлемнің бәсекелестікке ең қабілетті 50 елдің қатарына сенімді түрде кірді, халықаралық қоғамдастықтың толыққанды мүшесі болды, қарқынды даму, тұрақтылық пен келісімнің үлгісі бола білді.
Президенттің Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерін құрудағы бірегей формуласы мен рөлі бүгінгі күні одан сайын бірегей бола түсуде. Нұрсұлтан Әбішұлының жігері мен стратегиялық пайымдауы еліміз үшін, сонымен қатар Қарулы Күштер үшін де пәрменді шешім болды. Қазақстан өз мемлекеттік шекарасын заңды түрде ресімдеу мен белгілеу жөніндегі мәселелерді шешті, өз аумағының барлық периметрі бойынша достық көршілік белдеуін қалыптастырды. Шекараны делимитациялау мемлекеттің сындарлы халықаралық саясатының және Елбасының тікелей беделі мен күш-жігерінің арқасында мүмкін болды. Бұл ел тарихындағы баға жетпес жетістіктердің бірі болып табылды. Қазақстан мемлекеттік шекара периметрі бойынша орналасқан барлық елдермен Мәңгілік достық және ынтымақтастық туралы шарттарға қол қойып, ратификациялады.
Кез келген мемлекеттің егемендігін қамтамасыз етудің маңызды да мызғымас атрибуты қазіргі заманғы, ұтқыр да кәсіби даярланған армия екені даусыз. Ал еліміздің Тұңғыш Президентінің нақты да көпжақты саясатының нәтижесінде Қазақстан әлемдік қоғамдастықта лайықты орнын тапты, тиімді халықаралық ахуал қалыптастырды, әлемнің озық елдерімен саяси, экономикалық және әскери салаларында ынтымақтастық орнатты. Қалыптасу тарихына зер салатын болсақ, ол кез көптеген қайшылықтар мен проблемалардан тұрған өте қиын кезең еді. Шалыс басқан бір ғана қадам ауыр жағдайға душар ететін. Оны бастарынан өткерген әскери қызметшілер мен ардагерлер жақсы біледі.
Қазақстан Қарулы Күштері жаңа тарихта мүлдем жаңа елде құрылды. Сол кезеңдердегі проблемаларға, құқықтық базаның және әскери құрылыс тәжірибесінің жоқтығына, өтпелі кезеңнің қиын-қыстауларына қарамастан, біз қысқа мерзімде егеменді мемлекеттің Қарулы Күштерін құра алдық. Жеке құрамды, техника мен қару-жарақты, ауқымды материалдық құндылықтарды сақтап қалу міндеті орындалды. Бұл Елбасы – Қарулы Күштердің Жоғарғы Бас Қолбасшының зор үлесі. Президентіміз Қазақстанның егемендігі мен ұлттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету бірінші кезектегі басымдық екенін есімізге үнемі салып отырды. Армияны жаңғыртумен қатар Елбасы әлеуметтік-тұрмыстық мәселелерді шешуді де ұмыт қалдырған жоқ.
Кеңес Одағынан кейінгі кеңістікте ұжымдық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге бағытталған тиісті шартқа 1992 жылы Ташкентте ТМД-ның алты мемлекеті басшыларының қол қоюының маңызы зор болды. Онда қатысушы елдер мемлекетаралық қатынастарда күш қолданудан қалыс қалуға және өзге мемлекеттермен барлық келіспеушіліктерді бейбіт жолмен реттеуге міндеттенді. Елбасының бастамалары озық елдердің басшылары және халықаралық ұйымдар тарапынан қолдау тауып, ол Қазақстанға мұқият назар аударуға себеп болды. Еліміз сыртқы саясат саласында айтарлықтай жетістіктерге қол жеткізді, халықаралық қоғамдастықтың беделді мүшесі болды.
Президенттің салиқалы саясаты Қазақстанға ішкі саяси міндеттерді іске асыруға мүмкіндік беріп қана қоймай, әлемдік қоғамдастыққа Қазақстанның жанжалдарды бейбіт жолмен реттеуді және халықаралық қауіпсіздікті нығайтуды жақтаушы болып табылатынын көрсетті. Әдетте көрнекті жеке тұлғалар мен нағыз көшбасшылардың өзіндік ерекшеліктері болады. Табиғат мұндай адамдарға қабілет пен дарын береді, бірақ оларды жеңіске жеткізетін мінездің ең маңызды қасиеттерін өздері ғана дамытады. Бірнеше жыл мен ерекше дарынды адам – Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаевпен бірге қызмет істеу бақытына ие болдым. Қарулы Күштердің Жоғарғы Бас Қолбасшысымен танысқан және жұмыс істеген алғашқы күндерден бастап мен үшін және Қарулы Күштердің барлық жеке құрамы үшін ол өз Отанына адал қызмет етудің жарқын үлгісі болды. Маған, әскери ұшқышқа, еліміздің қорғаныс ведомствосын басқару ұсынылған сәтті ерекше сезіммен еске аламын, оның басшылығымен жұмыс істеу мүмкіндігін бергені үшін тағдырыма шексіз ризамын.
Қарулы Күштерді басқару жүйесі қысқа мерзімде құрылғанын атап өту қажет. Оларға әскери-саяси басшылық жасауды Қазақстан Республикасының Президенті – Қарулы Күштердің Жоғарғы Бас Қолбасшысы жүзеге асырды. Қиын да күрделі кезеңде мемлекеттілікті қалыптастыру және нығайтуға экономикалық және саяси реформалар жүргізе отырып, Президент әскери құрамдарды дамыту саласындағы саяси рөлі мен стратегиялық маңызын ғана емес, сонымен қатар әскери әлеуетін де баса көрсетуге ерекше мән берді. Елбасымыз бүгін де әскери қауіпсіздікті қамтамасыз ету мәселелеріне мұқият назар аударып келеді.
Қазіргі кезде Қазақстанның ұтқыр және кәсіби даярланған армиясы бар екенін мақтанышпен айтуға болады. Қарулы Күштердің жетістіктерін ең алдымен Тұңғыш Президентіміз Нұрсұлтан Назарбаевтың есімімен байланыстырады. Ол – шындық. Өйткені Қарулы Күштерді қалыптастыру мен дамытудағы Елбасының рөлі шексіз. Сол жылдардағы оқиғалардың тікелей қатысушысы және Қарулы Күштердің Жоғарғы Бас Қолбасшысы ретінде әскери қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша қабылдаған күрделі шешімдерінің куәсі бола отырып, толық жауапкершілік сезімімен мен оны өз елінің ұлттық мүддесін бәрінен жоғары қоятын әлемдік деңгейдегі дара тұлға деп айта аламын.
Армияны құру басталғанда көптеген проблемалар кездесті, бірақ біз өзіміздің толассыз жұмысымызда Жоғарғы Бас Қолбасшының қолдауын әрқашан сезіндік. Әскери ретінде мені, шетелдік әріптестерімізді, ең алдымен оның стратегиялықтан тактикалық деңгейге дейінгі әскери мәселелерді терең және нақты білуі таңғалдырады. Тәуелсіздіктің алғашқы жылдары және бүгінгі күні қауіпсіздікті қамтамасыз етудегі басымдық біздің саяси қызметімізге тиесілі екені сөзсіз. Бұл ретте Президент Қарулы Күштерді құру және жаңғырту, олардың кәсіби даярлығы мен жауынгерлік әзірлігі деңгейін арттыру, қазіргі заманғы қару-жарақ құралдарымен жарақтандыру, әскери қызметтің беделін арттыру үшін бірінші кезектегі маңызға ие әскери қызметшілерді әлеуметтік қамтамасыз ету мәселелеріне баса назар аударады.
Президент әскери қызметшілермен кездесулерде «берілген бағыттан ауытқымай, бес қаруың сай болсын» деген кеңес береді, яғни бұл Отанды қорғауға әрқашан дайын, жауынгерлік әзірлікте және жауынгерлік қабілетті бол деген сөз. Мемлекет басшысы әртүрлі шешімдерге бейімделе білу керектігін және ұлттық мүдделерге зиян келтіруі мүмкін қатерлерді барынша қысқа режімде анықтай білу қажеттігін де атап өтті. Уақыт әлеуметтік қарым-қатынастарға бейімделуді және оларды қарқынды түрде виртуалдандыруды талап етеді. «Араб көктемі» сияқты және басқа да теріс әсер ететін трендтер бүкіл әлемге тез таралу және санаулы сағаттарда ахуалды тұрақсыздандыру мүмкіндігіне ие. Сол себепті Мемлекет басшысы «Қазақстанның үшінші жаңғыруы: жаһандық бәсекеге қабілеттілік» Жолдауында «қауіпсіздік жай-күйі күшті және әрекетке қабілетті мемлекеттің өлшемі» болып табылатынына тағы да баса назар аударып өтті. Біздің еліміздің тап болуы мүмкін жаңа жаһандық қатерлердің арасында Президент кибертехнологияға ерекше тоқталды және «Қазақстанның кибер қалқаны» жүйесін құру бойынша шаралар қабылдауды тапсырды. Биылғы жылғы 11 шілдедегі Қауіпсіздік Кеңесінің отырысы да осы тақырыпқа арналды. Мұнда Мемлекет басшысы елдегі және әлемдегі террористік топтардың құрылымды бұзатын қызметінің салдарларына назар аударды, оларға қарсы тиімді жұмыс істеу керектігін атап өтті. Бұл Мемлекет басшысының ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы ауқымды тапсырмалары мен нұсқауларының бір бөлігі ғана деуге болады.
Президентіміз барлық игі қасиеттерді бойына жинақтаған, әлемдік деңгейде танылған Көшбасшы, қазіргі заманның көрнекті саясаткері. Көп жағдайда оның реформаторлық қарым-қабілетінің және халықаралық бастамаларының арқасында бүкіл әлем Қазақстанды танып білді, мойындады. Елбасымыз халықтар бірлігінің, мемлекеттік биліктің және негізі берік Конституцияның символы және кепілі болып табылады.
Мұхтар АЛТЫНБАЕВ,
армия генералы,
Халық қаһарманы
