Сарабдал саясаттың салтанатын салмақтаған «Салтанат»

Кеше «Егемен Қазақстанның» қарашаңырағында бір айтулы оқиға болды. Ол жуырда өмірге келген «Салтанат» атты кітаптың тұсаукесер рәсімі еді. Еліміздің Еуропадағы қау­іп­сіз­дік және ынтымақтастық ұйы­мына төраға болуы және оны жо­ғары деңгейдегі сәттілікпен атқа­рып, ұйымның 11 жыл бойы өт­пеген саммитін ұйымдастыруы – Елбасымыз Нұрсұлтан Назар­ба­евтың сарабдал саясатының же­ңісті салтанаты (триумф) екені даусыз. Әлемнің барлық ізгі ниетті жандары жас Қазақстанның осындай табысына таңырқай қа­рап, тамсана сүйсінді. «Егемен Қазақстан» еліміздің төрағалыққа өткен сәтінен бастап, өзінің бетінде оның барлық қадамдарын айшықты жолдармен, ақжолтай тілектермен, жы­лы ниетпен халыққа жеткізіп отыр­ды. Газет бетіне түскен сол жолдар архивтерде сарғайған қағаз күй­ін­де қалып қоймас үшін жина­қ­талып, «Салтанат» атты үлкен кітапқа айналдырылды. Сөйтіп, Қазақстанның ЕҚЫҰ-ға төраға­лы­ғының қалай болғандығын, қа­лай өткендігін, оған отандық, шетелдік саяси қайраткерлер мен са­рапшылардың қандай баға бергендігін іздеген жан – жас зерт­теу­ші, саясаттанушы, тарихшы, дипломат, журналист, студент бір жерден табатын болады. Былтыр Президент Нұрсұлтан Назарбаев туралы жазылған ма­қала, сұхбат, пікірлердің бәрін жи­нақтап, «Елбасы» атты жинақ шығарылса, биыл дәл сондай үл­гімен «Салтанат» өмірге келді. «Бүгін соның қуанышына жина­лып отырсыздар, қош келді­ңіз­дер, құрметті қауым, – деді өзінің сөзінде басылым басшысы Сау­ыт­бек Абдрахманов». Одан әрі Сау­ытбек Абдрахманұлы егемен­қа­зақстандықтардың қазақстан­дық төрағалықтың қадамдарын ха­лық­қа сапалы, білікті әрі сын­дарлы етіп жеткізуге көмек берген, сұх­баттарды ұйымдастыруға жәрдем­ші болған азаматтарға ри­за­шы­лығын білдірді. «Мысалы, мен өзім ЕҚЫҰ Бас хатшысы Марк Перрен де Бришамбомен, Ұлт­тық азшылық істері жөнін­дегі Жоғар­ғы комиссар Кнут Вол­лебекпен, ЕҚЫҰ Парламенттік Ассамблея­сының президенті Петрос Эфт­и­миумен, ЕҚЫҰ/ДИАҚБ басшысы Янез Ленарчичпен Сыртқы істер министрлігі қызметкерлерінің кө­мегінсіз сұх­бат ала алмас едім», – деді газет басшысы. Тұсаукесер рәсіміне Сенат Төрағасының орынбасары Мұ­хам­­бет Көпеев, Мәжіліс Төр­аға­сы­ның орынбасары Жәнібек Кә­рі­бжанов, Сыртқы істер минис­трі­нің орынбасары Қайрат Сары­бай, Президент Әкімшілігінің жау­апты қызметкерлері Әлібек Ас­қаров пен Қуат Бораш, Мәжі­ліс депутаттары Зейнолла Ал­шым­баев, Тоқтарбай Қадамбаев, Берік Бекжанов, жазушы Әкім Тарази, «Казахстанская правда» газетінің басшысы Александр Тараков, БАҚ өкілдері және бас­қалар қатысты. Қонақтар арасындағы ерекше атап өтуді қажет ететін азамат – кітаптың жарыққа шығуына демеу­шілік көрсеткен «Жеті Жарғы және Қожаберген жырау» қоры­ның төрағасы, солтүстік­қазақ­стан­­дық Бекет Тұрғараев. Ол об­лыс әкімі Серік Біләлов екеуі «Сал­та­наттың» өмірге келуін қар­жылық тұрғыдан қамтамасыз етті. Тұсаукесерде өрісті ойлар, ай­шықты пікірлер, жарасты тілектер айтылды. Соның ішінде Жә­нібек Кәрібжанов кітап төраға­лық­қа өтер алдындағы «Жүрек күпті, үміт алға тартады» деген барлығымыздың толқуымызды білдірген мақаладан басталып, ең соңғысы «Жауапты миссияның абыройлы мәресі» деген көңілді мақаламен аяқталғаны жүйелі жарасым тапқан екен, деді. Со­нымен бірге, ол Елбасы Н.На­зар­баевтың сыртқы саясаттағы көре­гендігі туралы бірқатар фактілерді ауызға алды. Соның ішінде Қырғызстанның биліктен тайды­рылған президенті Қ.Бакиевті Нұрсұлтан Әбішұлының баста­ма­сымен ел аумағынан алып шы­ғудың қаншалықты маңызды бол­ғанын Солтүстік Африкадағы елдерде толассыз болып жатқан қантөгістерге қарап, енді біліп жа­тырмыз, деді ол. Егер Бакиев әлі күнге елде отыратын болса, бау­ырлас қырғыз елі әлі күнге өзара қантөгісте болуы мүмкін еді. Мұхамбет Көпеев Астана сам­митінің ешқашан аты өшпей­ті­нін, оны талай ғасырлар бойы ұрпақтар ауыздан тастамасын айт­ты. Сонда бұл кітап баға жетпес құнды дүниеге айналып, қолдан қолға өтетін болады, деді ол. Қайрат Сарыбай 2007 жыл­дың 30 қарашасында Мадридте болған Қазақстанның төраға­лық­қа өту сәтін еске алды. Сол сәтте бізбен – қазақстандық дипломаттармен бірге толқып, бірге қо­балжып «Еге­мен Қазақстанның» журналисі де жүрген еді. Ол өз мақа­ла­сын­да сол сәттің суретін бере алды. Мақалалар сондай жанды­лы­ғымен құнды, ал ондайлар кітапта көп екені көрініп тұр, деді ол. Сөзінің соңында «Еге­мен­нің» музейіне СІМ тапсы­ры­сымен Қа­зақстанның Ислам Кон­ферен­ция­сы Ұйымына арналып Ұлттық банк шығарған санаулы банк­нот­тардың бірін сыйға тартты. Жазушы Ә.Тарази, Б.Тұрға­ра­ев, А.Тараков, Ә.Асқаров, З.Ал­шым­баев және т.б. сөздерінде Пре­зидент Н.Назарбаевтың сарабдал саясатының арқасында қол жеткізілген ЕҚЫҰ төраға­лы­ғы және оның саммитін өткізу сияқ­ты ұлы жеңістің ешқашан да мәні ортаймайтындығын және жыл­дар өткен сайын оның ма­ңы­зы арта беретіндігін атап көр­сет­ті. Бәрінің де ойы: сол кездерде бұл кітап іздесең таптырмайтын асыл қа­зы­на болары даусыз дегенге сайды. «Салтанаттың» көлемі 786 бет, таралымы 1 мың дана. Жақсыбай САМРАТ.