Шетелдік заңгер ретінде Президент Н.Назарбаевтың саяси Үндеуімен мұқият танысып шықтым. Мұндағы басты мақсат – Президенттің қазіргі өкілеттігі мен құзыретіне қатысты билік тармақтарын Үкімет пен Парламентке бөлу көзделеді.
Осылайша, заманауи тиімділігі мол атқарушы билік қалыптастыру арқылы елді дамудың жоғары деңгейіне жеткізу жоспарланған. Демек, ендігі жерде Президенттің бұл жобасын жүзеге асыруда Қазақстандағы барлық саяси жүйе мен институттар қазіргі қызметтік қағидаттарын күрт өзгертіп, заманның жаңа талаптарына сай бейімделуі тиіс.
Үндеудің негізгі өзегі Президенттің өзінен бастап, Үкімет және оның түрлі ведомстволық мекемелеріндегі әлеуметтік, экономикалық салалар арасындағы билікті бөлу болып табылады. Сонымен қатар, өңірлердегі билікті әкімдіктер пайдасы үшін қайта бөлу де қарастырылу үстінде. Жалпы, мұндай қадам арқылы билік пен азаматтық қоғам арасы жақындай түсіп әрі жауапкершілік те қайта бөлінеді деп күтілуде. Сондықтан, бұл реформа өзіне тән ерекшеліктерімен халықаралық жария құқық негіздері болып табылады. Президент пен Парламент және Үкімет арасындағы құзыреттілікті анықтау азаматтық қоғам билігін бөлу ережесінде басымдық субсидиарлық негізбен жүзеге асырылады.
Ендеше, елді дамыту мен мемлекеттік басқару ісінде жаңа әдістер енгізу арқылы Қазақстанның Үшінші жаңғыруына жетелейтін бұл қадам қоғамды демократияға жақындата түседі деуге толық негіз бар.
Жоан Мануель ТРАЙТЕР,
Испания Орталық сайлау комиссиясының мүшесі,Жирон университетінің жария құқық кафедрасының профессоры