Кеше орталық сайлау комиссиясында мемлекет және қоғам қайраткерлері, саяси партиялардың өкілдері, облыстардағы сайлау комиссияларының мүшелері қатыстырылған үлкен кеңес болып, онда шығып қалған мәслихат депутаттарының орнына 29 қазанда болатын сайлауға кандидаттар ұсыну мен тіркеу қорытындылары туралы айтылды. Сонымен қатар электораттық оқытуды ұйымдастыру жөніндегі қанатқақты жобаның қорытындылары және 2018 жылға арналған жоспарлар жөнінде әңгіме болды.
Отырысты Орталық сайлау комиссиясының (ОСК) төрағасы Берік Имашев ашып, жүргізіп отырды. ОСК төрағасы мәслихат депутаттарында өздерінің өкілеттігін мерзімінен бұрын тоқтату динамикасының өсуі көрініс бергенін айтты. Бұл мәселеге саяси партиялар назар аударғанын қалаймыз, өйткені мұндай үрдіс депутаттық корпусқа деген сенімді төмендетіп, кандидаттардың сайлаушыларға берген уәделерінің орындалмауына соқтырады, деді ол.
Бірінші мәселе бойынша баяндаманы ОСК қызметін қамтамасыз ету бөлімінің меңгерушісі Мақсатқан Анапин жасады. Оның айтуына қарағанда, 29 қазанда еліміздің 15 аймағындағы 105 сайлау округінде шығып қалған депутаттардың орнына жаңа кандидаттарды сайлау болады екен. Тек Астана қалалық мәслихатында ғана шығып қалғандар болмағандықтан сайлау болмайды. Соның ішінде 22 облыстық, 19 қалалық және 64 аудандық мәслихаттарға жаңа депутаттар сайланатын болады. Жаңа сайлауда Ақтөбе облысында – 14, Павлодар облысында – 13, Қостанай облысында – 12, Алматы облысында – 11 үміткер дауысқа түсетін болады. Бұлар – кандидаттар барынша көп түсетін аймақтар, ал Жамбыл және Ақмола облыстық мәслихаттарына сайланатындар 2-3-тен ғана.
Сайлау науқанының барысында 370 үміткер ұсынылып, соның ішінде 93 үміткер облыстық мәслихатқа, қалалық мәслихаттарға 72 және аудандық мәслихаттарға 205 кандидат тіркелген. Тіркелгендердің 251-і, яғни 74,9 пайызы ерлер, 84-і, яғни 25,1 пайызы әйелдер. Үміткерлердің орташа жасы 45-те болған. Тіркелген үміткерлердің 85,4 пайызының жоғары білімі бар. Соның ішінде 98 адам мұғалім, 61 инженер-техникалық қызметкерлер, 37-сі заңгерлер және т.б.
Баяндамашының айтуына қарағанда, мәслихат депутаттарының өз өкілеттіктерін доғаруының негізгі себебі тұрғын мекенін ауыстыруда екен. Алайда кейбір облыстарда осындай үрдістердің тым жиілеп кеткендігі алаңдатады. Мәселен, бұл жағдай Павлодар облысында басқа аймақтармен салыстырғанда өткірірек. Сондықтан аумақтық сайлау комиссиялары ұсынылған үміткерлердің жақын уақыттарда тұратын мекенін ауыстырып, көшіп кетпейтіндігіне де назар аударуы керек деген ойлар айтылды.
Сонымен қатар отырыста мәслихат депутаттарының куәлігіне енгізілген өзгерістер бекітілді.
Жақсыбай САМРАТ, «Егемен Қазақстан»