Қазақстанның тәуелсіздік алғалы бергі сыртқы экономикалық саясаттағы басым бағыттарының бірі – Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымымен (ЭЫДҰ) екіжақты қарым-қатынастарды тығыз орнатып, оны жүйелі түрде дамыту болып табылады. Сол себептен, еліміз алғашқы күннен өз даму жолында нарықтық экономиканы таңдап, мемлекетімізде жекеменшік кепілдігін орнатып, экономика заңдылықтарымен жүріп келеді.
Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы – 1961 жылы АҚШ және Канада тарапынан Екінші дүниежүзілік соғыстан зардап шекен Еуропа елдеріне қолдау мақсатында құрылған ұйым. ЭЫДҰ мақсаты мүше елдердің өмір сүру деңгейін арттыруға, экономикаларын қарқынды дамытуға немесе оны тұрақты түрде ұстап тұруға бағытталған. Ұйым өз мүшелеріне және қарым-қатынас орнатқан елдерге тікелей қаржы бөлмесе де, экономикалық және әлеуметтік саясаттың озық тәжірибелерімен бөлісетін клуб тәріздес. Қазақстан мен ЭЫДҰ арасындағы ынтымақтастық 2008 жылы Еуразия бәсекеге қабілеттілік бағдарламасы шеңберінде басталып, 2013-2016 жылдары Орталық Азия бастамасындағы төрағалығымен жалғасты.
Әлемнің ең озық 30 мемлекетінің қатарына қосылуды мақсат еткен еліміз үшін, жаһандық қоғамдастықтың озық тәжірибелері қашанда маңызды. Осы мақсатта Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев өзінің 2014 жылғы Қазақстан халқына арналған Жолдауында ЭЫДҰ-ның кейбір стандарттарын елімізде кеңінен енгізуге қатысты нақты тапсырмалар берген болатын.
2015 жылы Қазақстан мен ЭЫДҰ арасындағы екіжақты ынтымақтастық жаңа сатыға көтеріліп, тараптар тәжірибе алмасу бойынша жаңа платформаға көшіп, Елдік бағдарламаға қол қойды. Елдік бағдарлама шеңберінде Қазақстан ЭЫДҰ-ның бірқатар құрылымдарына қосылуға және оның бөлімшелерінің жұмысына қатыса алады. Бағдарлама бойынша негізінен адам капиталын дамытуға, шағын және орта кәсіпті қаржыландыруға, сондай-ақ инвестицияларды тартуға және оларды қолдау бойынша саясатты жетілдіруге бағытталған жобалар іске асырылуда.
ЭЫДҰ-мен ынтымақтастық елге тікелей инвестиция тартпағанымен, ұйымның құрамында болып, оның бағдарламаларына қатысу, еліміздің экономикалық көрсеткіштерін реттеуге, түрлі рейтингтерін жағымды бағытта қалыптастыруға мүмкіндіктер береді. Сол себептен, еліміз ұйыммен қарым-қатынасқа аса мән беріп, Елдік бағдарлама бойынша ЭЫДҰ-ның 29 декларациясы мен ұсыныстарына қосылып, мемлекетіміздің әлеуметтік-экономикалық бағыттары бойынша 13 шолу жүргізуіне қолдау көрсетті.
Бүгінгі таңда Қазақстан Үкіметі ЭЫДҰ-дың Елдік бағдарламасының құқықтық құралдарының 29-ның 21-іне қосылуға бастама көтеріп, оның 10-нан аса құқықтық құжаттарына қосылып үлгерді. Аталған құжаттарға қосылып, оларды рәсімдеу, ЭЫДҰ елдерінің озық тәжірибесіне ұлттық заңнаманы сәйкестендіру болып есептеледі. Елбасы жүктеген Бес институттық реформаны жүзеге асыру жөніндегі «100 нақты қадам» – Ұлт жоспарын дайындауда, ЭЫДҰ-ның озық тәжірибелері мен стандарттары ескерілген.
Осы бағыттағы жұмысты жүйелі түрде жүргізіп отыру үшін, Қазақстан Үкіметі Елдік бағдарламаның қорытындысы бойынша ЭЫДҰ-ның құқықтық және шолу құралдары негізінде дайындалған ұсыныстарын іске асыру мақсатында ұлттық Жол картасын дайындап, бекітті.
Өткен жылы «ЭЫДҰ Еуразия апталығы – 2017» форумының елімізде өтуі және оған ұйымның бас хатшысы Анхель Гурриа мырзаның қатысуы, Қазақстанның ұйым мүшелері алдындағы беделін өсіріп қана қоймай, әлемдік қоғамдастықтың жаңа қырынан танып білуіне, ұлттық экономикамыздың мүмкіндіктерімен етене танысуына мол мүмкіндік жасадық деп айтсақ болады. ЭЫДҰ-мен қарым-қатынастың қарыштап дамуы, ұлттық заңнамалардың ұйымға мүше жетекші мемлекеттердің озық тәжірибелерімен сәйкестендірілуі, Қазақстанның әлемнің дамыған 30 елінің қатарына қосылуына толық мүмкіндік беретін болады. Бүгінгі таңда осы бағытта атқарылған бірқатар маңызды іс-шаралардың нәтижесінде, еліміз Дүниежүзілік Банктің «Doing Business» рейтингінде 35-ші орынды иеленуде, ЭЫДҰ елдерімен сауда-саттық жалпы тауар айналымының жартысына жуығын құрауда.
Жүргізіліп жатқан жүйелі жұмыстың нәтижесінде еліміз алдағы уақыттар да ЭЫДҰ-ның бірқатар комитеттері мен жұмыс органдарында өз мәртебесін жаңа сатыға көтереді деп жоспарлануда.
Нұрлан СЕЙДІН,
саясаттанушы