Конституция мен сайлау туралы заңнамаға сәйкес, Қазақстан Республикасының жасы он сегiзге толған азаматтары, тегiне, әлеуметтiк, лауазымдық және мүлiктiк жағдайына, жынысына, нәсiлiне, ұлтына, тiлiне, дiнге көзқарасына, нанымына, тұрғылықты жерiне немесе кез келген өзге жағдаяттарға қарамастан, сайлауда дауыс беруге қатысуға құқылы.
Әрбір сайлаушы осы құқығын іске асыра алуы үшін әкімдіктер сайлаушылар тізімін жасайды. Бұл ретте әкімдіктердің лауазымды адамдары олардың дұрыстығы үшін жауапты болады.
Сайлау тағайындалған сәттен бастап азаматтар тұрғылықты жері бойынша әкімдікке барып, сайлаушы ретінде тіркелуге құқылы.
Нақтылы сайлау учаскесiнде азаматты сайлаушылар тiзiмiне енгiзу үшiн оның осы сайлау учаскесiнiң аумағында тұрғылықты жерi бойынша тiркелу фактiсi негiз болады.
Азаматтың тұрғылықты жері бойынша тіркелуін нақтылайтын құжат азаматтарды тіркеу кітабы (бұрын ол «үй кітабы» деп аталатын) болып табылады.
Егер сайлаушыға сайлаудан кемiнде отыз күн бұрын сайлау күнi өзiнiң тiркелген орны бойынша дауыс беруге арналған үй-жайға келу мүмкiндiгi болмайтыны белгiлi болса, оның өзiнiң болатын жерi бойынша жергіліктi атқарушы органға өзiн тиiстi сайлаушылар тiзiмiне енгiзу жөнiнде жазбаша өтiнiш беруге құқығы бар.
Жатақханаларда тұратын күндiзгi бөлiмдерде оқитын студенттер мен аспиранттар сайлаушылар тiзiмiне жатақхананың орналасқан жерi бойынша енгiзiледi.
Әскер бөлiмдерiндегi сайлаушы әскери қызметшiлердiң, сондай-ақ әскер бөлiмдерi орналасқан жерлерде тұратын олардың отбасы мүшелерi мен басқа сайлаушылардың тiзiмi әскер бөлiмдерiнiң командирлерi берген мәлiметтер негiзiнде жасалады.
Егер сайлаушы уақытша болу орындарында, мысалы: демалыс үйлерiнде, санаторийлерде немесе вахталық жұмыста болса, онда сайлаушылардың тiзiмдерi сол мекемелердiң басшылары берген деректер негiзiнде жасалады. Бұл тізімдер дауыс беруге бір күн қалғанда міндетті түрде нақтылануға тиіс.
Шет мемлекеттерге жеке шақырулар бойынша, қызметтік, іскерлік және туристік сапармен келген Қазақстан Республикасының азаматтары учаскелік сайлау комиссиясына өтініш жасаған жағдайда және олардың Қазақстан Республикасы азаматының жарамды паспорты болса, шет мемлекеттердегi сайлау учаскелерінде сайлаушылар тізіміне енгізіледі.
2011 жылғы 30 желтоқсаннан бастап әрбір сайлаушы сайлау учаскелерінде сайлаушылар тізіміндегі өзі туралы деректерді тексере алады.
Сайлаушының аты-жөні тізімде болмай шықса немесе ол туралы деректерде жаңсақтықтардың бар екені анықталса, сайлаушы тиісті құжаттардың негізінде өзін тізімге енгізуді немесе қажетті түзетулер жасауды талап етуге құқылы. Бас тартылған жағдайда сайлаушының сотқа шағымдануға құқығы бар.
Құрметті сайлаушылар!
Сайлаушылар тізімінің дәлдігі мен дұрыстығы көп жағдайда сіздердің өздеріңізге байланысты. Белсенді әрі жауапкершілікті болыңыздар!
Қазақстан Республикасының Орталық сайлау комиссиясы.