Қызылорда облысында тұрғын үй кезегінде 27 мың отбасы тұрса, оның 23 мыңы Қызылорда қаласына тиесілі. Осынша отбасы үй-жайын шешу үшін өз жағдайына тиімді жолдарды іздейді.
Ипотекалық бағдарламалар елдің бәріне бірдей қолжетімді емес. Көптеген отбасы ай сайын белгіленген қаржыны төлеуге қабілетті болғанымен банк ұсынған алғашқы 20-30 пайыз жарнаны төлеуге ақшасының басын құрай алмайды. Бүгінде айдалада жатқан батпан құйрық жоқ. Баяғы аста-төк замандағыдай тегін пәтерлердің берілмейтіндігін Мемлекет басшысы да қадап айтқан. Бар қаржысына тұрғын үй құрылысын салып, еселеуді мақсат тұтқан инвестор ондай тәуекелге бара алмайды. «Үйдегі көңілді базардағы нарық бұзады» дегендей, бүгінгі заман басқа. Тұрғын үй салудың қаншалықты машақаты, тәуекелі барына салымшылардан қаржы жинап алып, басына тартса етекке жеткізе алмай, борышқа батқан кәсіпорындар жақсы мысал болады. Инвесторлардың тегін үй салып беруге құлықсыздығын осыдан-ақ шамалай беріңіз.
Ал «өз үйім – өлең төсегімсіз» өмір – өмір емес. Бастапқы қаржыны құюға шамасы жетпейтіндер қайтпек керек?!
Қызылорда облысының әкімі Қырымбек Көшербаев осы шаруаның ретін келтірді.
Өңірде бастапқы төлемсіз тұрғын үй алуға мүмкіндік беретін «Орда» тұрғын үй құрылысының Жол картасы әзірленгенін облыс әкімі халыққа есеп беру кездесуінде айтқан еді.
«Біз өңір тұрғындарының әлеуметтік осал тобын мейлінше қолжетімді тұрғын үймен қамтамасыз етуді мақсат етіп қойдық. Сол үшін 2017 жылы 3 жылға есептелген «Орда» тұрғын үй құрылысының Жол картасын әзірледік. Несиелік тұрғын үйдің көпбалалы отбасылар, мүмкіндігі шектеулі және әлеуметтік аз қамтылған топтарының барлығына бірдей қолжетімді еместігін ескеріп, «Нұрлы жер» бағдарламасы аясында салынып жатқан несиелік тұрғын үйлерді жергілікті бюджет есебінен сатып алуға жыл сайын облыстық бюджеттен 2 млрд теңгеден қаржы бөлу туралы шешім қабылдадық», деді ол.
Облыс әкімінің бастамасы қалай орындалып жатқандығы жуырда «Нұр Отан» облыстық филиалы ғимаратында өткен брифингте де жан-жақты түсіндірілген.
Облыста «Нұр Отан» партиясының бастауымен бюджеттік сала қызметкерлеріне арналған «Қамқор баспана» және жас отбасыларға арналған «Жас арман» жобалары қолға алынды. Бұл бағытта алғашқы жарна 20 пайыздың 10%-ы облыстық бюджеттен ұзақ мерзімге, көмек ретінде беріледі. Негізі, «Нұрлы жол» мемлекеттік бағдарламасы аясында 2018 жылы тұрғын үй құрылысына 14 млрд теңге қаралған. Оның 6,1 млрд теңгесі тұрғын үй құрылысына, 7,9 млрд теңгесі инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымның 50 жобасына бөлінді. Облыс бойынша 1747 пәтерге арналған 69 үйдің құрылысы жүргізіліп жатыр.
Сала мамандары қатысқан жиында:
– Қызылорда қаласының сол жағалауынан 18 көпқабатты тұрғын үй жеке инвесторлар есебінен салынып жатыр. 14 үйдің 4 және 5-ші қабаттарында 248 пәтер «Орда» бағдарламасына қатысады. Жергілікті атқарушы органдар жеке инвесторлардан осы пәтерлерді сатып алады. Тұрғын үйге мұқтаж отбасылар және осы бағдарламаға қатысушылар «Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» АҚ-та депозит ашу керек. Біздің мақсатымыз – өңірдегі әлеуметтік осал топтағы отбасылар үшін тұрғын үйді қолжетімді ету, – деді облыс әкімінің орынбасары Серік Сүлейменов.
Бағдарлама шарттарына сәйкес көпбалалы және толық емес отбасы, мүмкіндігі шектеулі жандар немесе мүмкіндігі шектеулі бала тәрбиелеуші отбасы, жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар, І, ІІ топтағы мүгедектер, жат жұрттардан келген қандастарымыз, мемлекеттік қызметшілер және 35 жасқа дейінгі екі жыл некеде тұрған жас отбасылар бастапқы төлемсіз қатыса алады.
«Орда» бағдарламасының артықшылығы, осы санатқа жататын отбасылар ешқандай алдын ала 20-30 пайыз төлемсіз екі бөлмелі пәтерді ай сайын 42 мың теңге, үш бөлмелі пәтерді 52 мың теңге төлей отырып ала алады. Басында үйі жоқтар бұдан көп қаржыға пәтер жалдап тұратындығын ескерсек, бұл әлеуметтік жағынан аз қорғалған отбасылар үшін айрықша жеңілдік. Айта кетейік, Қызылорда облысының бұл тәжірибесі Үкімет тарапынан басқа облыстарға да таратуға ұсынылды.
Мемлекет басшысының халықты тұрғын үймен қамту туралы тапсырмасы Қызылорда облысында осылайша орындалып жатыр.
Бақтияр ТАЙЖАН,
«Егемен Қазақстан»
Қызылорда облысы