Кеше Ақордада Мемлекеттік хатшы Қырымбек Көшербаевтың төрағалығымен Президент жанындағы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл мәселелері жөніндегі комиссияның отырысы өтті.
Жиында Мемлекеттік хатшы Қырымбек Көшербаев Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың өз Жолдауында сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресті күшейтуді тапсырғанын атап өтті.
– Сыбайлас жемқорлық – мемлекеттің дамуына кедергі келтіретін үлкен әлеуметтік кесел. Осыған орай Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев қоғамдағы бұл күрделі мәселемен күрес жүргізудің негізгі бағыттарын белгілеп берді. Біз, комиссия мүшелері Президенттің тапсырмаларын орындау бойынша нақты іс-шаралар қабылдауымыз қажет. Бүгінгі отырыстың күн тәртібінде мемлекет-жекеменшік әріптестік шеңберінде шарттар жасасу кезіндегі заңдылықтардың жай-күйі мәселелерін талқылаймыз, – деді Қ.Көшербаев.
Отырыста Бас прокуратураның, Республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі Есеп комитетінің, Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің, «Атамекен» Ұлттық кәсіпкерлер палатасының, Ұлттық экономика және Қаржы министрліктерінің бірінші басшыларының баяндамалары тыңдалды.
Заңға сәйкес МЖӘ-нің негізгі міндеттеріне мемлекет пен жекеше әріптестің тиімді өзара іс-қимылы үшін жағдай жасау, мемлекет экономикасына инвестициялар тарту, халықтың мүдделері мен қажеттіліктерін ескере отырып, тауарлардың, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің қолжетімділігі мен сапасының деңгейін арттыру, елдегі жалпы инновациялық белсенділікті арттыру, оның ішінде жоғары технологиялық және ғылымды қажетсінетін өндірістерді дамытуға жәрдемдесу жатады.
Ұлттық экономика министрлігінің ақпараты бойынша, 2005 жылдан бастап биылғы қарашаға дейін елімізде барлығы 671 МЖӘ келісімшарты жасалған. Қазіргі уақытта 606 объекті пайдаланылып жатса, 65 МЖӘ объектісі іске асырылып жатыр.
Бас прокуратура жүргізген талдау МЖӘ институтын қолдану бойынша уәкілетті органдар жұмысының тиімділігінің жеткіліксіздігін анықтады. Мемлекеттік органдар тарапынан МЖӘ объектілерінің құнын негізсіз арттыруға, көрсеткіштерді ұлғайту мақсатында МЖӘ субъектілері болып саналмайтын тұлғалармен немесе біліктілік талаптарына сәйкес келмейтін жеке серіктестермен формалды шарттар жасасуға жол беріледі. Шарттар шеңберінде қабылданған міндеттемелерді жеке және мемлекеттік әріптестер тарапынан орындамау жағдайлары орын алған.
МЖӘ-нің шығындық шарттарының басым бөлігі жеке әріптестермен тікелей келіссөздер жолымен жасалған. Бұл іріктеу сатысында нақты бәсекелестік ортаны қамтамасыз етпейді. Қаржы министрлігінің аудиторлық іс-шараларының нәтижесінде рәсімдік және қаржылық сипаттағы бұзушылықтар анықталды. «Атамекен» Ұлттық кәсіпкерлер палатасында МЖӘ жобалары бойынша толық және қолжетімді ақпарат болмай, кәсіпкерлердің қатысуына шектеулер қойылған.
Қазіргі уакытта су және энергиямен жабдықтау, көлік, жол құрылысы, байланыс, авариялық-құтқару қызметі мен туризм салалары МЖӘ жобаларымен нақты қамтылмаған. Сонымен қатар арнайы экономикалық аймақтардың инфрақұрылымын салу кезінде МЖӘ жобалары іске асырылмаған. Ал заңда бұл үшін құқықтық механизм қалыптастырылған.
Аталған проблемаларды талқылау барысында комиссия мүшелері негізінен МЖӘ-ні ілгерілету ісінің жүйесіздігін, басқа да салалардағы уәкілетті және жергілікті атқарушы органдардың жұмыс тиімділігін үйлестіру мен талдаудың жеткіліксіздігін сөз етті.
Отырыс қорытындысы бойынша комиссия мемлекет-жекеменшік әріптестік саласында анықталған кедергілерді жою бойынша кешенді шаралар қабылдауды тапсырды. Атқарылған шараларға қатаң бақылау орнату мақсатында есеп беру жүйесін бекітті.