Коронавирустың салдарынан бұл күндері барлық спорттық шаралардың тоқтатылғаны белгілі. Солардың қатарында дзюдо да бар. Ең бастысы, күрестің бұл түрі бойынша балуандардың осыған дейін жиған ұпайлары толықтай сақталып қалады. Енді пандемияға байланысты осы үзілісті пайдалана отырып, әлемдік рейтингке тағы бір көз жүгірту артық етпейді деп ойлаймыз. Сол арқылы қай мемлекет өкілдерінің қарқыны күшті немесе кімдердің тегеуріні баяу екенін анық байқауға болады.
Әңгімеміздің «әлқисасын» өз өрендерімізден бастайық. Айдын Смағұлов жетекшілік ететін Қазақстанның ерлер құрамасы сапындағы екі қандасымыз ғана қазіргі кезде әлемдік рейтингте «ТОП-10» дзюдошының қатарына еніп отыр. Олар – Елдос Сметов пен Ғұсман Қырғызбаев. Бұл балуандардың екеуі де 60 кило салмақ дәрежесінде өнер көрсетеді. Қазіргі кезде Елдос үшінші, ал Ғұсман алтыншы орында орналасқан. Алғашқысы 5018 ұпайды, екіншісі 3932 ұпайды еншілеп отыр.
66 кило салмақ дәрежесіндегі жерлестеріміз де аяқалысы жақсы. Қоржынында 3135 ұпайы бар Ерлан Серікжанов 11 орында тұрса, 2179 ұпайды иемденген Елдос Жұмаханов 20 сатыға жайғасты. Осы орайда, Олимпия ойындарында бір салмақта бір мемлекеттен бір ғана балуан күш сынасуға құқылы екенін ескерген жөн. Сондықтан да жоғарыда есімдері аталған төрт дзюдошының арасынан әлемдік рейтингте жоғары тұрған екі спортшы ғана Токиоға сапар шегеді.
90 кило салмақтағы Ислам Бозбаевтың да қарқыны тәуір. Олимпия ойындарына қатысуға мүмкіндік беретін лицензиялық додаларда даралана алмаса да ол әйтеуір қалың топтың бел ортасында жүріп, осы күнге дейін 2146 ұпайды қоржынына салып үлгерді. Бүгінгі таңда Бозбаев 19-орынды иеленуде.
Қалған салмақ дәрежелерінде күш сынасатын жігіттеріміз сенім үдесінен шыға алмай жүргені жасырын емес. Мәселен, осыған дейін асқан шеберлік танытып, бірқатар байрақты бәсекеде жеңіс тұғырына көтерілген 81 кило салмақтағы Дидар Хамза қазіргі кезде небәрі 32-орынды қанағат тұтуда. Оның 1720 ұпайы бар. Біраз уақыттан бері 73 кило салмақта сайысқа түсіп жүрген Жансай Смағұлов енді ғана еңсе тіктегендей. Үстіміздегі жылдың ақпан айында Парижде өткен турнирде күміс медальді иеленген соң қандасымыз 24-орынға көтерілді – еншісінде 2454 ұпай бар.
Ал алыптарымыздың жағдайы өте мүшкіл. Атап айтсақ, елішілік жарыстардағы 100 кило салмақтың үздігі Айбек Серікбаев небәрі 51-орынды қанағат тұтуда. +100 кило салмақта сенім артқан серкеміз Ерасыл Қажыбаев 38-сатыға жайғасқан.
Өзге мемлекет өкілдерінің нәтижесін саралайтын болсақ, бүгінгі таңда жапондардың қарқыны өте күшті екені байқалады. Күншығыс елінің 12 өрені «ТОП-10» дзюдошының санатында. Әрине, оған таңдануға болмас. Өйткені, бұл күрес түрінің отаны – Жапония. Олар өздері ойлап тапқан өнерде әркез алдарына жан салмауға тырысады.
Грузияның да тегеуріні қуантарлық. Қап тауының алты қыраны жоғарыда аталған межеден көрініп отыр. Сондай-ақ Нидерланд пен Ресейдің – 5, Израиль мен Әзербайжанның – 4, Испания, Оңтүстік Корея, Моңғолия, Бразилия, Канада, Түркияның – 3, Германия мен Қазақстанның – 2, Өзбекстан, Тайпей, Италия, Косово, Швеция, Бельгия, Сербия, Куба, Мажарстан, Португалия, Чехия және Украинаның 1 өкілі әлемдегі «ТОП-10» дзюдошының қатарына еніп отыр.
Міне, қазіргі кездегі ерлердің әлемдік рейтингіндегі жағдай осындай.
Әлемдік рейтингтегі ең үздік дзюдошылардың алғашқы үштігі
60 кило: 1. Рюдзю Нагаяма (Жапония), 2. Наохиса Такато (Жапония), 3. Елдос Сметов (Қазақстан).
66 кило: 1. Мануэль Ломбардо (Италия), 2. Хоширо Маруямо (Жапония), 3. Хифуми Аббе (Жапония).
73 кило: 1. Сойши Хашимото (Жапония), 2. Рустам Оруджев (Әзербайжан), 3. Тохар Бутбул (Израиль).
81 кило: 1. Маттиас Каас (Бельгия), 2. Саги Муки (Израиль), 3. Доминик Рессел (Германия).
90 кило: 1. Николоз Шерзададишвили (Испания), 2. Немания Майдов (Сербия), 3. Ноэль ван ’т Энд (Нидерланд).
100 кило: 1. Майкл Коррел (Нидерланд), 2. Чо Гухам (Оңтүстік Корея), 3. Варлам Липартелиани (Грузия).
+100 кило: 1. Луаш Крпалек (Чехия), 2. Хисаюши Харасава (Жапония), 3. Гурам Тушишвили (Грузия).