Көршім Ақық мұғалім айтқан мына бір жайт жиі есіме түседі.
– Адамның аты-жөнінде мән бар деген осы екен. Адамбек деген оқушым көп балалы үйден, аз қамтамасыз етілген отбасынан болған соң мектеп оған көмектесіп тұратын. Менің сыныбымда сондай 3-4 оқушы бар еді. Бір күні Адамбектің анасы келіп тұр, – деді Ақық. – Үкімет беріп жатқан 42 500 теңгені күтіп жүріп, мен де алдым. Сөмкемде тұр, ала ғой өзің. Сіздің сыныптағы балаларға да бұйырды, игілікті болсын! Мен артық сөйлеп қойыппын, кешіріңіз.
– Қалайша, түсінбедім, балаларға бұйырғаны қалай? – деп сұрайды мұғалім.
Сөйтсе, аяқкиім алуға ақша сұраған Адамбек 42 500 теңгенің 20 мың теңгесіне өзіне және сыныптас достары Аужар мен Әнесбекке де аяқкиім мен балмұздақ алып беріпті.
– Біздің үйде 4 бала, ал олардың үйлерінде 6-7 баладан бар, ақшалары жетпей тұр кроссовка алуға. Жалғыз өзім киіп, достарымды қызықтырып, жүректерін ауыртқым келген жоқ. Мама, неге маған ренжисіз? Осы 42 500 теңгені үнемі алып жүрген жоқпыз ғой. Бір рет қана берілді. Оларға да көмек болсын. Мама, мен сонда жамандық жасадым ба? – депті алғашында қатты ренжіп қалған анасына.
Осындайда дүкен сатушысының айтқаны да есіме түсті. Кешкілік уақытта азық-түлік, көкөніс сататын дүкенімізге бір жас жігіт жүгіріп кірді.
– Апайлар, 800 теңге тауып беріңіздерші! Бар ақшамды тартып алып, өзімді соққыға жыққандары біреулердің. Ауылға қайта алмай тұрмын, көмектесіңіздерші, – деді ентігіп. Екі сатушы бір-бірімізге қарадық. Жігіттің түсі шынымен де адам аярлықтай. Бұл бір емес, дәл осы жігіт сияқты 20, 50, 100 теңге сұрап келетіндер де жетеді. Арақ ішетіндерін білесің де, ештеңе жоқ деп қуып жіберетінбіз. Бәріміз де бала өсіріп отырмыз ғой, жанымыз ашып, жігіттің сұраған ақшасын беріп, шығарып салдық. Содан, арада жарты жылдай уақыт өткенде, бір күні әлгі жігіт келіп тұр. Ескі таныстай жөн сұрасып жатырмыз:
– Апайлар, рахмет сіздерге! Сол түні Семей арқылы жүретін автобуспен ауылға жеттім. Шешем уайымдап, далада күтіп жүр екен, – деп 800 теңгені әкеп тұр. Қолында анасының бізге беріп жіберген құрт-ірімшігі мен майы тағы бар.
Иә, мейірімнің, жан жылуының, жанашырлықтың айналамызда жүргеніне қуанасың. Мейірімді болсаңыз, мейірімге бөленесіз деп тұрғандай.
Павлодар облысы