Қала қазақтарының басты базынасы – баспана еді. Кейінгі кездері мемлекеттің түрлі бағдарламалары арқылы үй алу анағұрлым жеңілдеген. Енді міне, Шығыс Қазақстан облысының тұрғындары «Шаңырақ» («5-10-20») атты жаңа бағдарлама арқылы үйлі бола алады.
«Қазақстан Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» АҚ облыстық филиалының директоры Назигүл Аккулова «Шаңырақ» («5-10-20») бағдарламасы бойынша жеңілдетілген пайызбен баспана алудың тиімді жолдарын айтып берді.
«Нұрлы жер» мемлекеттік бағдарламасының жаңа бағыттарының бірі болып табылатын «Шаңырақ» («5-10-20») қанатқақты жобасын «Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» жүзеге асырады. Бұл жоба Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасы бойынша қолға алынған. Тың жобаның негізгі мақсаты – қазақстандықтарды тиімді займ беру арқылы баспанамен қамтамасыз ету.
Қарапайым халық үшін бұл бағдарлама өте тиімді көрінеді. Банк қызметкерлерінің айтуынша, несиенің жылдық мөлшерлемесі бес пайызға тең. Алайда баспаналы болуға ниетті адам тұрғын үй құнының кем дегенде 10 пайызын депозитке жинау қажет. Ал несиелендіру мерзімі – 20 жыл.
Назигүл Аккулованың мәліметіне сүйенсек, аталған бағдарлама арқылы кез келген адам үй ала алмайтын көрінеді. Бағдарлама бойынша жеңілдікпен несие алу жөніндегі өтінішті 1986 жылдан бастап 2015 жылға дейін жергілікті әкімдіктерде баспанаға мұқтаж азамат ретінде тіркелген қазақстандықтар бере алады екен.
Өтініштерді қабылдау мерзімі аяқталғаннан кейін, банктің «Шаңырақ» жобасын одан әрі несиелендіруге қажетті қаражаты болған жағдайда, бағдарламаның екінші кезеңіне әкімшілік кезегіне кейінгі жылдары тұрған азаматтар да шақырылуы мүмкін.
Сондай-ақ бағдарламаға қатысу үшін соңғы алты ай ішіндегі отбасының әр мүшесіне келетін табыстың бір айлық көлемі 3,1 күнкөріс минимумынан (2020 жылдың 1 сәуірінен бастап КМ – 32 668 теңгеге тең) аспауы талап етіледі. Оған еңбек және кәсіпкерлік қызметтен түсетін кірісті (зейнетақы аударымдарын, жеке табыс салығы мен басқа да міндетті аударымдарды есептемегенде) жатқызуға болады. Демек, 2020 жылы отбасының әр мүшесіне келетін табыс мөлшері 101 271 теңгеден артық болмауы тиіс.
– Өздеріңізге белгілі болғандай, бұл бағдарлама бойынша тек бастапқы нарықтағы, яғни жаңадан салынған тұрғын үйлерді ғана сатып алуға болады. Үміткерлер аталған бағдарлама бойынша салынып жатқан үйлердің тізімін «hcsbk.kz» сайтынан көре алады, – деп түсіндірді Назигүл Аккулова.
Қазіргі уақытта Шығыс Қазақстанда «5-10-20» бағдарламасы бойынша алты тұрғын үйдің құрылысы жүріп жатыр. Мәселен, Өскеменде 64 пәтерлі төрт үй мен 72 пәтерлі бір тұрғын үй бой көтеруде. Тағы бір үй Ұлан ауданында салынып жатыр. Болашақта онда 80 отбасы қоныстойын тойламақ. Бұл нысан ағымдағы жылдың қараша айында қолданысқа беріледі деп жоспарлануда. Ал облыс орталығындағы үйлерге 2021 жылы қоныстануға болады.
Жергілікті әкімдіктер салған несиелік тұрғын үйлердің бір шаршы метрі өңір тұрғындары үшін 160 мың теңгеден сатылады. Шығыс Қазақстан облысында аталған бағдарлама бойынша бой көтерген баспананың бағасы 12 млн теңгеден аспауы тиіс екен.
– Әкімдік кезегінде тұрған азаматтар оған қатысуға өтініш білдіру үшін «hcsbk.kz» сайтына тіркелуі қажет. Өтініштерді қабылдау мерзімі 17 қыркүйектен 16 қазанға дейін жалғасады. Егер сайт арқылы өтініш беру қиындық туғызса немесе басқа да сұрақтар мазаласа, банк бөлімшесіне баруға болады. Тіпті болмаса, банктің кеңесшісімен хабарласа аласыздар, – деді Н.Аккулова.
Ал баспаналы болу үшін өтініш беремін десеңіз, бірінші қадам – hcsbk.kz веб-сайтындағы «Қолжетімді баспана»/«Шаңырақ» қанатқақты жобасының бөліміне кіріп, электронды өтінім беруге болады. Үш күн ішінде өтініш берушіге банк қызметкері хабарласып, несие шарттары, бағдарлама талаптары туралы егжей-тегжейлі айтып береді. Өтініш беруі үшін филиалдың есебіне тіркеп қояды.
Бұдан соң төлем қабілеттігін бағалау үшін өтініш беруші қажетті құжаттар пакетімен банк бөлімшесіне баруы тиіс. Егер оң шешім қабылданса, банктің талаптарына сәйкес келетін құрылысшылардан баспана тауып, келісімді бекітуі қажет.
Келесі қадам – банктен несие алу. Жоғарыда айтқанымыздай, несие өтініш берушінің жинақ шотында қажетті соманың 10 пайыздан кем емес мөлшері болған кезде ғана беріледі.
Әкімшілік кезегіне қай уақыттан бастап есепке тұрғаныңызды eGov.kz сайты арқылы немесе жергілікті атқарушы билік органдарынан білуге болады.
Бетті дайындаған
Мерей ҚАЙНАРҰЛЫ,
«Egemen Qazaqstan»
Шығыс Қазақстан облысы