Тоқыраудың толғағы жетіп, Кеңес өкіметі құрдымға кетер алдындағы аласапыран кезеңде ашылған «Ақмола ақиқаты» атына заты сай болды. Жариялылықты жалаулатып, шындықтың шырағын жақты. Тоталитарлық жүйе тұсында жаншылған қазақтың қайсар рухын қайта көтеруге көп еңбек сіңірді. Қасиетті Қараөткел жұртының келімсектерде кеткен есесін қайтаруға аянбай атсалысты. Газеттің тұңғыш редакторы Кенже Жұмағұлов бастаған журналистер хал-қадерінше қалам тербеп, оқырман жүрегін оятар ойлы дүниелер жазуға ден қойды. Егемендіктің елең-алаңындағы елдік мәселелерді екшеп, тәуелсіздіктің тәй-тәй басқан тұсындағы кейбір келеңсіздіктерді ашып көрсетті. Целиноградтағы сеңі бұзыла қоймаған кеңестік солақай саясаттың зардаптарымен күреске аз күш жұмсалған жоқ. Бірақ ақмолалық әріптестеріміз бұл сынақтан сүрінбеді.
Басына бақ қонып астаналық мәртебеге ие болған басылым тізгінін 1998 жылдың басынан ұстаған Жұмагүл Саухат жан-жақтан баспасөз саласында бай тәжірибесі бар майталман мамандарды жинады. Алматыдан аттай қалап, Жанболат Аупбаев, Дидахмет Әшімханұлы, Ерғазы Әсембековтей қабырғалы қаламгерлерді шақырды. Торғайдан Өріс Яшүкірқызы, Жезқазғаннан Айтқадыр Тілеуов, Оралдан Таңатар Төлеуғалиев, Атыраудан Темірхан Рамазанов, Байөлкеден Бекен Қайрат, Көкшетаудан Жанғали Хасенов жетті, жаңа елорданың рухани көкжиегін кеңейтуді көздеп. Редакцияда бұрыннан жұмыс істейтін Ғалым Қожабеков, Сағат Ошақбаев, Амангелді Қияс, Гүлбаршын Өкешқызы және басқалар сырттан келген «сырттандарды» құшақ жая қарсы алды.
Осынау ойдан-қырдан жиналғандарына қарамастан аса ұйымшыл ұжымға тарап кеткен Талдықорған облысынан біз де келіп қосылған едік. Желтоқсан көшесінде орналасқан екі қабатты ескілеу ғимараттың есігін алғаш ашқанда, алып ұшқан көңіліміздің құлазып-ақ қалғанын несіне жасырайық. Ертеректе мұнда балабақша болған екен. Тоқсаныншы жылдардың опыр-топырында жабылып тынған көрінеді. Енді міне, бәленбай мекеменің мекеніне айналған сыңайлы. Қысылып-қымтырылып бір бұрышында «ақшамдықтар» отырды.
Кеңсе тар, жалақы төмен, үй алудан үміт аз. Қаптаған қиындықтар қаумаласа да жұмысымыз өнімді, тұрмысымыз көңілді болатын. Бәлкім, бұған біреу сенер, біреу сенбес. Ежелгі Есіл жағасына қазығы қағылған ақордалы астананың бозжайнақ болашағына деген берік сенім бойымызға қуат құятын. Қиялымызды қияларға сермететін. Басшымыз әйел заты болса да ер азаматқа тән мінез танытып, қарамағындағы қызметкерлерінің қаламдарын еркінірек сілтеуіне мүмкіндік туғызды. Содан демократияның десі жүре бастады. Қоғамдық-саяси, әлеуметтік-экономикалық, мәдени-рухани тақырыптарда өте өткір дүниелер жарық көріп жатты. Тіпті кейде тиісті шеңберден шығыңқырап кеткен сәттеріміз де болды. Мәселен, «SOS» айдарымен қаланы ауыз сумен қамтамасыз ететін Вячеслав су қоймасының жағасында Мәжіліс төрағасының қызметтік көлігін жуып жатқан жүргізушінің суретін газеттің бірінші бетіне бастық. Салынған екпе кері әсерін тигізіп, кеселге ұшыраған балаларының зар-мұңын жазған жаңатастық аналардың министрге жолдаған ашық хатын шығардық. Биліктегілер ұната қоймайтын мұндай «қолайсыздау» материалдарды жариялауға мемлекеттік ақпарат құралдарының әдетте батылы бара бермейтін.
Көктегі күнге шылым тұтатқандай астамсынған атқамінерлердің қарапайым халыққа жасаған қиянаттары да журналистердің қаламынан тыс қалмады. Бірде от ауызды, орақ тілді Өріс Яшүкірқызының «Баған басында жанған жігіт» атты жанайқайы жарық көрді. Редакция жұмыс барысында ауыр жарақат алып, мүгедектікке ұшыраса да, жергілікті бишікештер тарапынан ешқандай көмек көрмеген электриктің аянышты хал-ахуалына көпшілік назарын аудару үшін «Адамгершілік акциясын» жариялады. Соның арқасында әжептәуір қаржы жиналып, әлгі бейбаққа әлеуметтік жәрдем жасалынды. Құқық мәселесінің «түбін түсіретін» Таңатар Төлеуғалиев астанада құрылыс салатын түрік компанияларының бірінде істейтін Тұран бей дейтін біреудің қаракөз қарындастарымызға қорлық-зорлық көрсетпек болған азғындық әрекетін аяусыз түйреді. Айғай-шудың ақыры шетелдік азаматтың Қазақстаннан қуылуымен аяқталды.
Ресейдің баспасөзі де, басқа сөзі де санкциялық жаңалықты жарқ еткізді. Оны іле-шала қазақстандық БАҚ біткен іліп әкетті. Сөйтсек, Екінші дүние жүзілік соғыста ерен ерлік үлгісіне айналған Гастеллоның ерлігінен ептеген «шикілік» шығыпты. Жауын жаныштай құлаған ұшақтың командирі Гастелло емес, капитан Маслов, ал экипаж мүшелерінің бірі – қазақ Бақтыораз Бейсекбаев екен! Барлығына Ресейдің Батыры атағы беріліпті. Соған үн қосу сыңайында Бекен Қайрат «Бар қазақтың Бақтыоразы» деп ой толғап, Астанадағы Гастелло көшесін Бейсекбаевтың атына аударып беру керектігі жөнінде әңгіме қозғады. Сола-ақ екен, депутаттар бастап, қалғандары қостап қолдау білдірді. Бұл өзі елорданы қазақтандыру саясатына сай бола кетті ме, білмеймін, әйтеуір қала әкімінің орынбасары Төлеген Мұхамеджанов хабарласып, ономастикалық комиссияға редакция атынан жедел ұсыныс түсіру қажеттігін жеткізді. Көп ұзамай өтінішіміз өрге басып, бүгінгі «Egemen Qazaqstan» газеті көшесімен іргелес көшеге Бақтыораз Бейсекбаевтың есімі берілді.
Осы орайда басылымның біртіндеп бедел алуына бас редактордың орынбасары міндетін абыроймен атқарған екі ағамыз – Жанболат Аупбаев пен Дидахмет Әшімханұлының қомақты үлес қосқанын атап өткеніміз абзал. Бірі газетті кәсіби арнаға салып, көркемдік деңгейін көтерсе, бірі жарияланымдардың діттеген нысанаға дөп тиетін өткірлігін ұштады.
Басылымға Мағжан Садыханұлы басшылық еткен кезеңде қала тірлігі кеңірек қамтылып, өндірістік мәселелер жан-жақты қаузалды. Ескі Ақмоланың өткен-кеткені жайлы естеліктер шежіре болып шертілді. Айтпақшы, газет бұл уақытта «Астана хабары» деген атпен шығып тұрды.
2006 жылдың аяғына қарай газет басына Нұртөре Жүсіптің келуі елорданың рухани өміріндегі елеулі өзгерістер енгендігінен орын алды. Республикалық «Жас Алаш», «Ақ жол» газеттеріндегі редакторлық шеберлігі көзі қарақты көпшіліктің көңіл төрінен табылған көшелі замандасымыз бірден іргелі ізденістерге жол ашты. Бірінші орынбасар лауазымына қазіргі қазақ журналистикасының хас жүйрігі, танымал ғалым, шенеунік шекпенін шешіп, қаламына қайта қол созған Бауыржан Омаровты тағайындады. Қос корифей тізе қосқан соң, іс ілгері баспай қайтеді. Оның үстіне осы шаңырақта Қымбат Тоқтамұрат, Нәзира Байырбек, Гүлмира Аймағамбет, Айнұр Шошаева, Шынар Досанова, Гүлжан Рахман, Серікгүл Сұлтанқажы секілді жалынды жастар жазудың жасынын ойнатып, оқырман атаулыны арбап алған-ды. Талай тың идеялар жүзеге асып, жүректерге жол тауып үлгерді. Арада ұзамай-ақ екеуі бірінен соң бірі «Айқынның» бас редакторлығына ауысып, Алматыға қоныс аударғанда тәлімін көрген талантты іні-қарындастары қимай шығарып салғаны есімізде қалып қойыпты.
1998-дің ақ қар, көк мұздың көбесі сөгілген ерте көктемінде таққа отырған, санаткерлігі мен сауаттылығы бірінен-бірі өтетін білікті ғалым Амантай Шәріп басылымның шығармашылық шырайын арттырып, «Астана ақшамы» деген әлеумет алқалаған әдемі атауын қайтарды. Сондай-ақ «Айналайын», «Айқаракөз», «Алқоңыр» сияқты «газет ішіндегі газеттерді» көбейтті. Тарихи-танымдық сипаттағы мәйекті мақалалар жиілеп, терең тебіреністі толғаныстар толас таппады. Есімдері елге таныс Мақсот Ізімұлы, Раушан Төленқызы, Амангелді Жұмабек соңдарынан ерген ізбасарларына үздік үрдістерді барынша үйретіп бақты.
Ойхой жиырма бесті орталай бере атқа мінген Ерболат Қаменді сырттан «бала бастық» дегенімізбен сындарлы сәттерде сүрінбегені бәрімізді сүйсіндіретін. Өзінің алдындағы әріптестерінің өнегелі жолын өзінше жалғастырған өршіл өрен «Астана ақшамын» сол жағалаудағы көркемдігі көз сүйіндірер сулы-нулы желекжол бойындағы ғажап ғимаратқа көшірді. Редакцияның әбден тозығы жеткен мүлік-мүкәмалын есептеп шығарып, келісті кеңсемізді заманауи мебельдермен жабдықтады. «Жақсы жерде жатсаң, жақсы түс көресің» деген емес пе, тұрмысы түзелген қаламдастарымыздың қабақтары ашылып, жұмысы да өнімді болғанын көзбен көрдік. Ең бастысы, ол ұжымның ұстыны саналатын аға буын мен керегесін кеңейткен кейінгі толқын арасындағы дәстүр сабақтастығын сақтай білді. Сондықтан да еңбегі жемісті болды деп есептейміз.
Кейін заман ағымымен «Астана ақшамы» түрлі құрылымдық өзгерістерге ұшырып, басшылық жиі ауысатын жағдайға тап болды. Ол енді құрылтайшылардың құзырындағы шаруа. Оған билік ататын әрине, біз емес. Әртүрлі жолдармен басылымды «билеген» адамдардың бәрін түгендеуді мақсат етпедік. Тек өзі орыстілді бола тұра ұлтжандылығы ұлықтауға лайық Аяған Сандыбай ағамызды айрықша атамасақ азаматтығымызға сын.
«Астана ақшамы» қай кезде де еңсесі биік елордамыздың қалыптасу қадамдарын, даму динамикасын, өсу-өркендеу жолдарын тарих бетіне таңбалаудан танбады. Оның уақыт уытынан сарғайған беттерінен қазіргі Нұр-Сұлтанның тағылымды шежіресін табарыңыз анық.
Бүгінде жақсы ініміз Жарқын Түсіпбек жетекшілік ететін «Елорда ақпарат» ЖШС-ға бағынысты бас қала басылымын «Egemen Qazaqstannyń» өкілі Еркін Қыдыр басқарып отырғанын біз орынды мақтан тұтамыз. Шығармашылық топтағы Амангелді Қалжан, Азамат Есенжол, Төлен Тілеубайдың қалам қарымы алысқа сілтер арғымақ арынын ағартады. Жалпы, екі газеттің аралас-құраластығы бұрыннан бар. «Egemenniń» ерен кадрлары арасында Жанболат Аупбаев, Ерболат Қамен, Амангелді Қияс, Ерлан Омар, Қымбат Тоқтамұрат, Зәуреш Нұғманова, Орынбек Өтемұрат және тағы басқа «ақшамдықтар» атойлап жүргеніне екпін түсіре айтсақ, айыпқа бұйырмассыз, ағайын. Өз кезегінде «Астана ақшамын» басқарған Мағжан Садыхан, Нұртөре Жүсіп «Egemenniń» мектебінен өткен мықтылар.
Ақпарат айдынында отыз жыл ойқастаған «Астана ақшамының» алдынан ақ күн туып, абыройы асқақтай беруіне тілектестік білдіреміз!