Сіз білесіз бе?..

Осылайша Ахматова арғы әжесінің тегін алады. Ал ақын­ның шын аты-жөні – Анна Горенко.P.S.: Әкесі бекер сенбеген. Әри­не, ол кезде Ахматованың кейін «әйел­дерге сөйлеуді үйре­тетін» ға­жап ақын боларын біл­месе керек. Өкінішті. * * *Италиялық суретші Амедео Модильяни Ахматованы алғаш­қы көргенде-ақ ғашық болыпты. Олар Парижде бір жыл ара­ла­сып, кейін мүлде кездеспеген. Сол сезімдердің ізімен су­рет­ші ақын­ның 16 картинасын сал­ған. Алайда ол туындылар­ды Ахматова сақтай алмады: біре­уінен басқасының бәрі өртеніп кеткен. * * *Ақын көп уақыт бойы НКВД-ның бақылауында болған. Био­графтардың айтуынша, оны жа­қын құрбысы, жазушы София Остров­ская аңдыған. Ахматова бұл тосын оқиғадан, әрине, хабарсыз. * * *Ахматованы өте ырымшыл деседі. Мысалы, ол Гумилевтің үйленуге алғашқы ұсынысы ке­зін­де жағалаудағы екі дельфиннің денесін көрген соң бас тартқан. Яғни бұл жақсылық нышаны емес деп білген. Сондай-ақ оны бала кезінде көбісі біртүрлі санаған. Өйткені ол томаға-тұйық, жалғыз өзі теңізге шомылып, жалаң аяқ көше кезіп жүре береді екен. * * *Ол тіл меңгеруге келгенде зе­­рек болды. Бес жасында мұға­лімнің балалармен сөйлескеніне қарап отырып, француз тілін үйреніпті. * * *Өмір бойы алғаш жазған өлең­дерінен ұялыпты. Бұрынғы баллада, жарияланған, тіпті қай­та ба­сылып шыққан атақты шығар­маларын ол «бос қыздың кедей өлеңдері» деп атап, еске алғанды да ұнатпаған. Игілікті кім бірінші көрді? Өз шығармаларын жазу машинасында терген алғашқы қа­ламгер – Марк Твен екен. Адам­зат ақыл-ойының жемісін һәм игілігін бірінші болып көру Твен­ге бұйырыпты. Әріптерді ты­қыл­датып басып отырып қандай се­зімде болды екен, қызық... Оған да сол керек! Михаил Лермонтовтың шектен тыс дөрекілігімен және келеке әзіл­дерімен даңқы шығыпты. Осындай қияңқы мінезінен болар, қоғамда оны жақтырмайтындар көп болған. Ақын өлімінен соң петербургтік жұрт «Оған да сол керек...», «Оның орны сол жақта» деп күбірлесіпті.P.S.: Ол небәрі 26 жыл өмір сү­­ріп, әдебиетте ғасырлар жа­сай­­тын шығарма қалдыра алды. Талант. Толстой әулеті Қан-қызыл шиені кім жақсы көрмейді?.. Бәріміз де жаз шықса, шие жеуге асығамыз. Алайда Лев ақсақал шиені ұнатпайды екен. * * *Иттің үргенін де жақтырмапты.* * *2010 жылғы санаққа сәйкес, әлем бойынша Толстойдың 350 ұрпағы бар екен. «Ақымақ» Бродский Сіз Бродскийдің Нобель сый­лы­ғынан алған қаламақысын ­қай­­­­­да жұмсағанын білесіз бе? Ол қар­­­­­жының көп бөлігін достары Кап­лан мен Барышниковқа Нью­Йорк­та­ғы «Русский Самовар» ­рес­­тора­нын сатып алуға берген. Не деген мәрттік?! Анекдотшы Әсемқұлов Газетке шыққан анекдоттар­ды қиып жинайтын әдеті болып­ты. «Менің анекдотым кей­біреу­лердің намазынан жоғары. Кей адамдардың намазы Құдай­мен сауда сияқты», дейді екен өзі. Әсемқұлов жастайынан өмір­дің трагедиялық жағын көп көр­ген­діктен болар, әрқашан көңілді жүруге тырысқан һәм анекдоттарын жаны жабырқау адамдарға айтып, күл­діріп отырады екен. * * *Тамақты жақсы пісірген. Жа­зушы бұл кәсіпті әскерде жүргенде үйреніпті. Тіпті қиын күндерде кафеге аспаздық жұмысқа кірсем бе екен деп те ойлаған. * * *Іске жарайтын ағаш, темір-тер­сек жинағанды да жақсы кө­ріпті. Бірде біреулердің сыртқа шыға­рып тастаған ескі диванын байқап, ағаштарын бұзып алып келіпті. Мақсаты – шеберге беріп, домбыра жасату. Трамвай бұзғанда да сайман жасауға жа­райтын темірлерін жинап жү­ріпті. Ал үйге қонақ келгенде «құн­ды» ағаштарын шкаф­тағы тондардың ішіне тығып қояды екен. Көңілжықпастық қой, сұра­­ған адамға жоқ дей алмайды. Жұмекен мен Асқарлар... Жұмекен Нәжімеденов өлең жазғанда сіріңкенің шилерін бір-бірлеп майдалап сындырып отырады екен. Мұның сырын ақын ешкімге түсіндірмепті. Біздіңше, жазар әр ойдың қағазға түскенін білдірсе керек. Немесе жай ғана жүйке тыныштандыру амалы болуы да мүмкін. * * *Ал Асқар Сүлейменов мезетте ойға келген кей сөздерін шақпақ сыртына жазыпты деседі. Сондай-ақ плакатқа, конверт сыртына да жаза беріпті. * * *Тәкен Әлімқұлов қақаған аяз­да желең жүреді екен. Үйден жа­лаңбас шығатын болған. Мұ­ның сырын ол қан қысымын төмен­детуге көмегі тиетіндіктен дейді. * * *Шерхан Мұртаза кәдімгі шарлы қаламмен жазған. Түні бойы қолмен жаза отырып, бір жазғанын еш өзгертусіз машинкаға жіберуге тырысқан. * * *Тынымбай Нұрмағамбетов үйренген автоқаламын сынған­ша қолынан тастамай, ішін ғана ауыс­тырып отырады. «Мен тек авто­қаламмен жазамын. Жазуды бастағалы бері автоқаламымды екі-ақ рет, асып кетсе, үш рет ауыс­тырыппын. Қырық жылға жуық уақыт ішінде ұстағаным – үш-ақ қалам. Сенсеңіз де, сенбесеңіз де осы. Ырым. Сенім», дейді өзі.