Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев өзінің халыққа кезекті Жолдауында ғылымға айрықша назар аударды. Иә, дүниені дүрліктірген пандемия бізге адамзат өмірінде ғылымның рөлі қаншалықты маңызды екенін түсіндіріп бергендей. Соның ішінде биологиялық қауіпсіздікке ерекше көңіл бөлінді.
Биологиялық қауіпсіздік – ұлттық қауіпсіздік. Сол себепті бұған бейжай қарауға болмайды. Ал биологиялық қауіпсіздік мықты болу үшін осы саладағы зерттеушілер мен ғалымдардың жұмыс істеуіне жағдай жасалуы тиіс. Шындығына келгенде, елімізде осы салада еңбек ететін, әлемнің таңдаулы мамандарымен иық тірестіре алатындай, кәсіби біліктілігі жоғары қызметкерлер көп. Тек жоғары сапалы зертханалардың аздығы немесе жеткілікті жабдықталмауы көбінің қолын байлайды. Мінекей, енді осы мәселе өз шешімін таппақ. Себебі Президент кешегі Жолдауында «Дені сау ұлт» жобасы бойынша кемінде 12 зертхананы жоғары технологиялық жабдықпен қамтамасыз етуді тапсырды. Расымен де еліміздегі көптеген ғылыми-медициналық сараптаманы жасайтын санаулы зертхана халықаралық стандарттарға сәйкес келеді. Тың зерттеулер жүргізуге арналған зертханалардың әлеуеті артса, отандық ғылым ел экономикасы мен дамуына, ұлттың қауіпсіздігіне пайда әкелетін еді.
Негізі 2021-2024 жылдарға арналған «Дені сау ұлт» ұлттық жобасы аясында жылына үш СЭС зертханасын жабдықтау жоспарланған. Зертханалық жабдықтарды жаңғырту қажетті зерттеулердің барлық спектрін орындауға, тестілерді өткізу уақытын қысқартуға, көрсетілетін қызметтердің сапасын арттыруға, сондай-ақ эпидемиялық тексерулерде көмек көрсетуге және тұтанудың бастапқы себептерін анықтауға мүмкіндік береді.
Ғылыми-зерттеулер кейде бір жылда емес, үш жылда да зерттеушілер күткен нәтижені бермеуі мүмкін. Осы мәселе ескерілген Жолдауда ғылыми-техникалық зерттеу жобаларын қаржыландыру мерзімін үш жылдан бес жылға дейін ұлғайту тапсырылды.
Бұдан бөлек Жолдаудағы ғалымдардың жалақысын негізгі қаржыландыруға қосу, тұрақты және лайықты жалақыны қамтамасыз ету туралы шешім халықаралық бәсекеге қабілетті инновациялық зерттеулер жүргізуге жағдай жасайды әрі ғылыми қауымдастыққа білікті, талантты жас ғалымдарды тартуға ықпал етеді.
Тоқтасын ЕРУБАЕВ,
М.Айқымбаев атындағы Аса қауіпті инфекциялар ұлттық ғылыми орталығының бас директоры, профессор