Елімізде жыл басынан бері 800-ден астам табиғат қорғау заңнамасын бұзушылық анықталған. Бұл жөнінде Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің өкілі Данияр Тұрғамбаев Президент жанындағы Орталық коммуникациялар қызметінде өткен брифингте хабарлады.
Министрліктің Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитеті төрағасының орынбасары Данияр Ғалымұлының айтуынша, жыл басынан бері комитеттің аумақтық бөлімшелерінің инспекторлары мен қорықшылар 1700-ден астам рейд ұйымдастырып, 441 тексеру жүргізген.
«Осындай іс-шаралардың нәтижесінде табиғат қорғау заңын бұзуға қатысты 820 факті анықталып, 800-ге жуық адам әкімшілік жауапкершілікке тартылды. Салынған әкімшілік айыппұл сомасы 8 млн теңгеден асады. Ал өндірілген айыппұл көлемі 6 млн теңгеден астам», деді спикер.
Брифингте браконьерлікпен күрес шаралары туралы кеңінен мағлұмат берген Д.Тұрғамбаев ақбөкендерді қорғау мәселесіне ерекше тоқталды. Оның айтуынша, тұрақты қорғаудың арқасында бүгінде ақбөкендердің саны 842 мыңға жеткен.
«Жануарлардың сирек кездесетін және жойылып бара жатқан түрлерін, оның ішінде киіктерді қорғауды «Охотзоопром» ӨБ» РМҚК жалпы ауданы 123 млн га болатын 12 облыстың аумағында жүзеге асырып келеді. Мекемеде бүгінде 430 инспектор жұмыс істейді. Олар жүріп өту мүмкіндігі жоғары 152 жол талғамайтын көлікпен қамтамасыз етілген», деді ол.
2019 жылы қайғылы оқиға кезінде үш инспектордың қаза тапқаны есімізде. Осы оқиғадан кейін Мемлекет басшысы браконьерлікпен күрес бойынша түбегейлі әрі кейінге қалдыруға болмайтын шараларды қабылдауды тапсырған болатын. Осыған орай, өткен жылы қаңтарда «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне қылмыстық, қылмыстық іс жүргізу заңнамасын жетілдіру және жеке адамның құқықтарын қорғауды күшейту мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң күшіне еніп, жаза қатайтылды. Мәселен, қылмыстық теріс қылықтар қылмысқа ауыстырылып, кінәлілер 10 жылға дейін бас бостандығынан айырылады.
Сонымен қатар браконьерлікті дер кезінде анықтау және жолын кесу мақсатында жыл сайын ЭГТРМ, ІІМ мен ҰҚК-нің бірлескен бұйрығымен көктемгі және қысқы кезеңдерде кең ауқымды «Киік» табиғат қорғау акциясын өткізу жоспары бекітілген. Акция аясында ел аумағындағы жабайы фаунаның басқа да түрлерін өткізуге және сатып алуға маманданған қылмыстық топтар әшкереленген. Жыл басынан бері инспекторлар киік браконьерлігіне қатысты 56 фактіні анықтап, 4077 мүйіз және 141 киіктің ұшасын тәркілеген. Алайда Д.Тұрғамбаевтың айтуынша, қабылданып жатқан шараларға, қылмыстық жауапкершіліктің қатаңдағанына қарамастан, елімізде браконьерлік тыйылмай тұр.
Браконьерлермен күресте ІІМ-мен бірге арнайы іс-қимыл алгоритмінің әзірленгенін айтқан спикер алдағы уақытта жануарлар дүниесін қорғау, есепке алу және мониторинг жүргізу кезінде пилотсыз ұшу аппараттары мен GPS-трекерлердің қолданылатынын да мәлімдеді. Мәселен, «Охотзоопром» ӨБ РМҚК материалдық-техникалық базасын жаңарту кезінде инспекторларды бейнетіркеу жүйелерімен жарақтандыру, қорықшыларды қорғаныш кеудешелер, кісендер, арнайы резеңке таяқтар, көлікті тоқтатуға арналған құрылғылармен қамтамасыз ету де қолға алынған.