• RUB:
    4.98
  • USD:
    516.93
  • EUR:
    542.52
Басты сайтқа өту
Өнер 12 Қараша, 2021

Апорт

609 рет
көрсетілді

Апорт десе Алматы, Алматы десе апорт еске түсетіндіктен бе, тақырыпты картинаның атауымен қалдыруды жөн санадық. Осы тәп-тәтті жеміс жайлы әңгіме өрби қалса, ақын Есенқұл Жақыпбековтің «Гүлдәуренмен кездесу» атты өлеңі еріксіз ойға оралады. Әсіресе, Сәрсенбайдың бақшасына алма ұрлауға шыққан ауыл бұзықтарының әрекеті күлкіге көмеді. Құдды, артыңызға қарасаңыз, сол аяулы сәттер қол бұлғап тұрғандай болады.

Бұлай сағына сөй­ле­уі­міздің себебі, белгілі су­рет­ші Мейіржан Нұрғо­жиннің «Апорт» картинасы. Бізді қылқалам шеберінің «Жаз дәмі» топтамасынан алынған туындысы тәнті етті. Оның көркемсуреттегі реалистік әдісті жақтаушылардың қа­та­рынан екені көпке аян. Бұл шығарма сол тұжы­рымды кеңінен тарқата түскендей.

Қызығы да сол, автордың шығармашылық локомотиві – балалық шақтың бекеті. Бүгінгі көзқарас биігінен сол алаңсыз сәттердің әсер­лері мен естеліктеріне, боз­балалық дүрбелеңдерге көз салады. Балалық шақ та­қырыбының оның шығар­машылығынан ерекше орын алуының себебі – осы. Ба­ланың шынайылығы мен тазалығын, қоршаған ортаны танудағы әуесқойлығын және аңқаулығын дәл байқап жеткізеді. Картиналарының негізгі кейіпкерлері күшік­тер мен лақтар, алма мен ойыншықтар секілді бала­лық шақтан хабар беретін сүйкімді детальдар.

Байқасаңыз, суретшінің шығармашылығына ұлттық нәзік бояу, лирикалық көңіл күй сіңген. Ол белгілі бір тақырыппен шектеліп қана қалмайды. Оны тарих пен соғыс тақырыптары да, тау мен дала, қала көріністері, романтикалық-лирикалық сюжеттер, натюрморттар сияқты тұрмыстық дүниелер де қызықтырады.

«Жаз дәмі» топтамасын­дағы «Апорт» картинасында жаздың ыстық күнінде асыр салған екі бала бейнеленген. Ересектеу бала құрақ көрпе жайылған арбаның сырығында өзін шабандоз сезініп отыр. Ол басына газеттен жасалған пилотка киген, беліне байлаған қызғылт жейдесі құрақ көрпенің бе­тін жауып тұр. Ал кіш­кен­тай бала көрерменге ен­телей тік қарайды. Қо­лына піскен үлкен алма ұстап алған. Балалардың көп­шілігі үлкендердің аяқ киімін кигенді ұнататыны анық. Баланың аяғына үлкен бәтеңке кигізу арқылы су­ретші осы қасиетті де өз туын­дысына енгізген. Бұл –  кар­тинаның құпиясы.

Әкенің я ағаның тозған бәтеңкесі, майланып маң­дайға жабысқан шаш, жер­де шашылып жатқан атақты алматылық апорт, міне, осылардың барлығы көрерменін бірден еліктіріп әкетеді. Суретші жарық пен көңіл күйдің әртүрлі әсерін шебер жеткізген. Әсіресе, бояулардың бір-бірімен ұс­тасып тұруы қайран қал­дырады.

Шыны керек, картинаға ұзақ қарап тұрсаңыз, бір сәт уайымсыз балалық шаққа саяхаттағандай боласыз.