Әлеуметтік жұмыс мамандық ретінде Қазақстан үшін салыстырмалы түрде жаңашылдық екенін атап өткен жөн. Әлеуметтік жұмыс мамандарын кәсіби даярлау соңғы жиырма жыл көлемінде жүзеге асырылып келеді. Бұл ретте әлеуметтік қызметкерлердің 33%-ы осы жүйеде 10 жылдан астам жұмыс өтілі бар мамандар екенін айта кетелік.
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің мәліметінше, елімізде 12 мыңнан астам әлеуметтік қызметкер жұмыс істейді. Олар халықтың әртүрлі санаттарына өмір сүру сапасын жақсарту және күрделі өмірлік жағдайдан шығу үшін көмек көрсету мақсатында арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсетеді.
Қазіргі уақытта әлеуметтік қызметкерлер қарттарға, мүгедектігі бар адамдарға, оның ішінде балаларға, белгілі бір тұрғылықты жері жоқ, бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адамдарға, тұрмыстық зорлық-зомбылық пен адам саудасының құрбандарына арнаулы әлеуметтік қызметтер (АӘҚ) көрсетеді.
Әлеуметтік қызметкердің негізгі міндеттері – қызмет алушыларды өзіне-өзі қызмет көрсету, өзін-өзі бақылау, қарым-қатынас дағдыларына үйрету. Сондай-ақ әлеуметтік қызметкерлер отбасы мүшелерімен оңалту іс-шараларын іске асыру және қызмет алушылардың қоғамда өздерін бейімдеу бойынша жұмыс жүргізеді, әлеуметтік төлемдер мен басқа да әлеуметтік қолдау шараларын алуға жәрдемдеседі.
Әлеуметтік қызметкерлер стационар, жартылай стационар жағдайында, үйде және уақытша болу ұйымдарында АӘҚ ұсынады.
12 мың әлеуметтік қызметкердің 884-і медициналық-әлеуметтік мекемелерде, оның ішінде 695-і стационарлық мекемелерде, 189-ы оңалту орталықтарында қызмет көрсетеді. Үйде әлеуметтік көмек көрсету бөлімшелерінде 11 395 әлеуметтік қызметкер, белгілі бір тұрғылықты жері жоқ адамдарға арналған әлеуметтік бейімдеу орталықтарында – 65, дағдарыс орталықтарында 65 әлеуметтік қызметкер жұмыс істейді.
Сонымен қатар әлеуметтік қызметкерлердің 45%-ы аудан орталықтары мен қалаларда, 30%-ы облыс орталықтары мен республикалық маңызы бар қалаларда, 25%-ы ауылдық округтерде қызмет көрсетеді.
2021 жылдың қорытындысы бойынша мемлекеттік және үкіметтік емес секторларда арнаулы әлеуметтік қызметпен 116 мыңнан астам адам қамтылды.
Биыл әлеуметтік қызметкерлердің мінез-құлқының кәсіби этикасының нормалары бекітілді. Бұл олар ұсынатын қызметтердің сапасын арттыруға ықпал ететін болады. Сонымен қатар Әлеуметтік кодекс жобасында халыққа әлеуметтік қызмет көрсету жүйесін одан әрі жаңғырту көзделген. Қолданыстағы арнайы әлеуметтік қызметтер өзектендіріледі және жаңа стандарттар әзірленеді, ал әлеуметтік қызметке мұқтаж адамдарға әлеуметтік қызметкерлерді таңдау мүмкіндігі беріледі. Бұдан басқа, әлеуметтік қызметкерлер тізілімін құру жоспарланып отыр, онда олардың біліктілігі, көрсетілетін қызметтердің түрлері мен сапасы, жұмыс нәтижелері туралы ақпарат қамтылады.
Әлеуметтік қызметкерлер үшін кәсіптік стандарттар әзірленеді, онда жұмыс берушілердің оқыту персоналының білімі, дағдылары және біліктілік деңгейіне қойылатын талаптары көрсетіледі. Ұсынылатын қызметтердің біліктілік деңгейін, санаты мен ерекшелігін ескеретін еңбекақы төлеудің жаңа жүйесі әзірленбек.