Смартфондар, компьютерлер мен теледидарлар, заманауи техниканың түр-түрі өміріміздің ажырамас бөлігіне айналды. Алайда, уақыт өте келе электроника мен басқа техниканың бағасы үнемі қымбаттайтынын байқаймыз. Бұған бірнеше негізгі фактор бар.
Техника бағасының қымбаттауына өнімдерге енгізілетін жаңа технологиялар мен инновациялар себеп болады. Жаңа мүмкіндіктерді әзірлеп, оларды техникаға енгізу айтарлықтай инвестицияларды қажет етеді.
Шикізат материалдары
Металл, пластмасса және жартылай өткізгіштер сияқты шикізат бағасы - техниканың құнына әсер ететін маңызды фактор. Мәселен, аккумуляторларда жиі қолданылатын литий және кобальт сияқты кейбір шикізат бағасының көтерілуі өнімнің бағасына әсер етіп, өндіріс шығындарының өсуіне әкелді.
Компоненттер мен жеткізушілер
Процессор, жад, экрандар мен камералар сияқты техникалық компоненттерді жеке өндірушілер жеткізеді. Бұл компоненттердің бағасы нарықтағы сұраныс пен ұсынысқа байланысты өзгеруі мүмкін. Сұраныс жоғары болып, ұсыныс жеткіліксіз болған кезде компоненттердің бағасы өседі де, дайын өнімдер қымбаттай түседі.
Валюталық ауытқулар
Әдетте, техника бір елде шығарылып, екінші елде сатылады. Валюта бағамдарының өзгеруі де техниканың бағасына әсер етеді. Егер өндіруші елдің валютасы импорттаушы елдің валютасына қатысты нығаятын болса, импортталатын техниканың құны да өседі.
Кедендік баждар мен салықтар
Бірқатар елде импортталған техникаға кедендік баждар мен салықтар енгізілген. Бұл ретте қосымша шығынды өз мойындарына алатын өндірушілер өнім бағасын көтеруі мүмкін.
Техниканың бағасы жоғарыда аталған факторларға тікелей байланысты болып отыр. Бұл факторларды ескеру бағаның өсу себептерін түсінуге және жаңа жабдықты сатып алу кезінде оңтайлы шешім қабылдауға көмектеседі.
Гаухар СҮЙІНГЕРЕЕВА,
Л.Н.Гумилев атындағы ЕҰУ студенті