Адам құқы және заң құндылықтары

Конституционализм идея­сы­­на арналған басқосуды елі­­міз­дің Конституциялық соты ұйым­дас­тыр­ды. Қауым­дас­­тыққа мүше мемлекеттер – Әзербайжан, Ар­ме­ния, Беларусь, Қырғызстан, Моң­­ғолия, Ресей, Тәжікстан, Өз­бек­­станның конституциялық сот­тарының басын біріктірген Конгресс жұмысына Еур­азия­­­лық экономикалық одақ со­ты­ның судья­лары, елі­міз­дің Адам құ­қықтары жөнін­де­гі уә­кілі, Пар­ламент қос пала­та­сы­ның де­путаттары, Бас про­ку­ратура, Әді­лет министр­лігі­нің, халықаралық қауым­дас­­тық­тың өкілдері, отан­дық және шетелдік ғалымдар қа­тысты.

Жиын барысында Кон­сти­ту­ция­­лық соттың төрағасы Эльвира Әзімова, Президент жанындағы Адам құқықтары жө­нін­дегі ко­миссияның төра­ғасы Игорь Рогов, Парламент Сенатының де­путаты Андрей Лукин, Мәжіліс депута­ты Снежанна Имашева сөз сөйледі.

«Кон­сти­ту­­цио­нализм­ идея­сына арналған Конгресс Адам құқықтарының жалпыға бір­дей декларациясының 75 жыл­­­дығын және еліміздің Кон­с­­титу­циясы күнін мерекелеу қар­саңында өтіп жатыр. Елі­­­міз бұл күнді алғаш рет өткен жылдың маусым айын­дағы жалпыхалықтық ре­фе­рендумның нәтижелері бо­­йын­ша жаңартылған Консти­ту­ция­мен атап өтуде. Қазақстан Конс­титуциясының жаңа редакция­сы қоғам мен мемлекетті одан әрі жаңғырту үшін қажетті құ­­қықтық негіздерді қалады. Кон­ституциялық реформаның не­гізгі бағыты – президенттік өкі­лет­тіктерді қысқарту және Пар­ламенттің ықпалы мен аза­мат­­тардың шешім қабылдау үде­рістерге кеңінен қатысуын, құ­қық қорғаушы тетіктердің әле­­уетін күшейту», дейді Э.Әзімова.

Жиынға қатысушылар Кон­сти­туцияның үстемдігі, адам құ­­қықтарын қорғау, сондай-ақ қа­зір­гі жағдайда кон­сти­ту­циялық бақылауды жүзеге асырудың тиім­ділігі мәсе­ле­лерін кеңінен талқылады. Ел­­дің Конституциясы мем­ле­кет­ті ұйымдастырудың не­гіз­дерін анықтап қана қоймай, әр азаматтың күнделікті өмірі­не әсер ететін заңдылықты қамта­ма­сыз етудің кепілі болып сана­лады.

Басқосу барысында еліміз­дің Конституциялық соты I кон­­г­реске қатысушыларға Еу­р­­а­­зия­лық қауымдастықтың «Кон­­­­с­титуциялық сот төре­лігі» Жар­­шысының кезекті шы­ға­­­рылымын таныстырды. Ба­сы­лым­ға еуразиялық ке­ңіс­тік­тегі конституциялық соттар судья­ла­рының мақалалары, конс­ти­ту­­циялық іс жүргізу қо­­ры­тын­­дылары бойынша қы­зық­ты ше­­шімдер, сондай-ақ консти­ту­ция­лық соттар қыз­ме­тінің соңғы жаңа­­лықтары енгізілді.

Елі­міздің конституциялық ба­қы­лау органы 2017 жылдан бас­­­­тап Конституциялық ба­­қылау ор­­ган­дарының еур­азия­лық қа­уым­дас­ты­ғы­на тө­­ра­­ғалық ете­ді. Қауым­дас­­­­тықтың негізгі мақ­­саты – жал­пы­ға бірдей та­нылған кон­с­титуциялық құн­ды­­лық­тар­ды насихаттау, мүше мем­ле­кеттердің конс­титу­ция­сы­ның үстемдігін қам­­та­ма­сыз ету мә­се­лелері бо­йын­ша тұ­рақты диалог пен тәжі­ри­бе алмасуды қолдау.