Статистика және цифрландыру

Мұнда цифрландырудың не­гізгі жобаларының бірі – цифр­лық статистикалық тірке­лімдер. Трансформацияның алғашқы жылында білім, ден­саулық сақтау және ауыл ша­руа­шылығы салаларында 3 цифр­лық статистикалық тір­келім енгізілген. Мысалы, ден­саулық жөніндегі тіркелім Ден­саулық сақтау министрлігінің дерек­терін бірыңғай жүйеге шо­ғыр­ландыруға мүмкіндік бе­реді. Осылайша, пациенттер, ме­дициналық мекемелер дәрілік заттар бойынша статистиканы бір жүйеден біле алады. Сол секілді білім беру тіркелімі бо­йын­ша мектепке дейінгі оқыту, жоғары білім беру, «Болашақ» бағдарламасы бойынша де­ректерді көруге мүмкіндік бар. Бұл туралы Ұлттық статистика бюросы бас­шысының орынбасары Жаннат Дүбірова жан-жақты айтып берді.

– Статистикалық тіркелімдер мейлінше егжей-тегжей ста­тис­тика жасауға мүмкіндік бе­реді. Мысалы, оны облыстар, аудан­дар, экономикалық қызмет түрлері, меншік нысандары және басқа да бөліністе көрсетуге болады. Осы­лайша, біз мемлекеттік ор­гандардың 150 дерек базасына және 3 мыңнан аса анықтамалық пен классификаторлардың құры­лым­дарына талдау жасап, Smart Data Ukimet арқылы интеграциялау жұмыстарын жүргіздік. Тіркелімдер респонденттерге тү­сетін салмақты азайтуға септігін тигізеді», деді Ж.Дүбірова.

Бүгінде Ұлттық статистика бюросының сайтында елдегі ин­фляция деңгейінен бастап, бас­қа да мәліметтерді оңай бі­луге болады. Соған үңіліп ай­тар болсақ, былтырғы қазан айы­нан биылғы қазанға дейін ел­дегі инфляция 10,8 пайызды құ­раған. Мұны есептеу үшін ел бо­йынша 508 тауар мен қызмет түрі ескерілген. Яғни халық жиі тұтынатын азық-түлік, азық-түлік емес тауарлардың және ақылы қызметтердің құны қаралған. Бір сөзбен айтқанда, елдегі инфляция деңгейі осы статистикалар негізінде есептелген. Тағы бір ақ­пар, осы деректердің барлығын республикалық маңызы бар қала, облыс орталықтарында, 85 елді мекенде статистика мамандары жинайды. Енді статистика бю­росы инфляцияны есептеу үшін деректерді жинаудың жаңа әдіс­терін енгізіп отыр. Жаңа қосымша арқылы статистика мамандарына сол бағаларды анықтап, есептеу жеңілірек болады. Бұл қосымша туралы Бюроның баға статистикасы департаментінің директоры Қуа­нышбек Жақыпбекұлы хабарлады.

– Бүгінге дейін біз инфляцияны есептеу барысында бағаларды қағаз түрінде жинайтынбыз. Яғни біздің мамандар дүкен, ба­зарларға барып, бағаларды қағаз жүзінде тіркейтін. Содан біз халықаралық тәжірибені ескере келе, мобильді қосымшаны құруға шешім қа­былдадық. Бүгінде статистика ма­мандарына арналған мобильді қосымша онлайн, офлайн режімде жұмыс істейді. Енді олар дүкен, базар­ларды аралағанда штрих-кодты сканерлеу арқылы бағаны онлайн тіркейді. Осылайша, біздің баға жинаушы мамандардың жұмысы біршама жеңілдеді. Айта кету керек, мұндай мобильді қо­сым­ша бірнеше Еуропа елдерінде бар. Қосымшаны елде жасап шы­ғуға жарты жылдай уақыт кетті. Нәтижесі жақсы, – дейді Қ. Жа­қыпбекұлы.

Іс-шара барысында «Ұлттық анық­тамалық ақпарат» жобасы­ның таныстырылымы өтті. Бұл – әртүрлі азаматтық қоғам ұйым­­дары мен жергілікті өзін өзі бас­­қару органдарының анық­тама­лық де­ректерін құруға, құ­ры­лымдауға және басқаруға ар­налған кешенді жүйе.