Азаматтық қоғам мен мемлекет арасындағы көпір

Мемлекет басшысының бас­тамасымен құрылған Ұлттық құрылтай институты – «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» қағидатының нақтылы көрінісі және азаматтық қоғам мен мемлекет арасындағы көпір қызметін атқарады. Құрылтай арқылы құ­зы­ретті сарапшылар өз бас­та­маларын және азаматтардың тілек­терін мемлекеттік орган­дарға тікелей жеткізуге мүмкіндік алады.

Ұлттық құрылтай қызметінің ма­ңызды аспектілерінің бірі – азамат­тардың әл-ауқатын артты­руға және өмір сүру сапасын, оның ішінде жаппай кәсіпкерлік арқылы жақсартуға бағытталған бастамалар. Мысалы, Жастар сая­саты тұжырымдамасы шең­бе­­рінде жас кәсіпкерлерге жыл­дық 2,5% жеңілдікпен несие беру енгізілді. Сондай-ақ еңбекшілердің елдің дамуына, өркендеуі мен әл-ауқатына қос­қан үлесін тануға ерекше на­зар аударылады. Адал әрі жасампаз еңбек қоғамның негізгі құндылығына айналуға тиіс. Осы жұмыс шеңберінде құрылтай мүшелерінің көмегімен Қоғамда еңбек құндылығы идеология­сын ілгерілетудің 2023-2025 жылдарға арналған кешенді жоспары бекітілді, Еңбек күнін мерекелеудің жаңа тәсілдері қабылданды.

Ұлттық құрылтай азаматтық қоғам мен құндылықтар жүйесін дамыту бойынша түрлі іс-шара­лар­ға бастамашылық жасай оты­рып, қазіргі қоғамның сын-тегеу­ріндеріне белсенді түрде ден қояды. Соның бір мысалы, отбасылық-тұрмыстық зорлық-зомбылыққа қарсы іс-қимыл және балалар мен әйелдердің құқықтарын қорғау жөніндегі түзетулерге бастама жасалды. Түзетулердің көпшілігі Қазақ­стан­да әйелдер мен бала­ларға қатыс­ты қылмыстар үшін жауап­тылықты қатаңдатуға бағыт­­тал­ған.

Ұлттық құрылтай мүше­ле­рінің ұсыныстары негізін­де На­ша­қорлыққа және есірткі биз­не­сіне қарсы күрестің 2023-2025 жылдарға арналған кешенді жос­пары бекітілді. Сонымен қатар Оқушылар мен жастар ара­сында электронды темекі – вейпті тұтынудың алдын алу жө­ніндегі 2023-2025 жылдарға арналған жол картасы, 2023-2024 оқу жылына арналған бала­лардың құмар ойындарға және компьютерлік ойындарға (лудо­мания) тәуелділігінің алдын алу бойынша жол картасы қабыл­дан­ды.

Ақпараттық технология­лар­дың дамуы аясында азаматтардың медиа кеңістіктегі қауіпсіздігі стра­тегиялық маңызға ие. Осы тұрғыда, Ақпараттық доктринаны іске асыру жөніндегі 2023-2025 жылдарға арналған іс-қимыл жоспары бекітілді. Бала­лар­ды қалаусыз контенттен, кибер­буллингтен және басқа да ақпараттық қауіптерден қор­ғауды қамтамасыз етуге бағыт­тал­ған «Балалар – интернет – медиа қауіпсіздік» жол картасы қабылданды.

Елімізде Волонтерлікті да­мы­тудың 2021-2023 жылдар­ға арналған жол картасы қа­был­данған. Волонтерлікті қол­­­дау азаматтық қоғамның да­муы­­на ықпал етеді, өйткені ерік­ті­лер әртүрлі қоғамдық және қайы­рымдылық бастамаларға бел­сенді қатысып, азаматтардың сенімі мен қоғамдық проблемаларды шешуге деген ынтасының артуы­на ықпал етеді.

Талдау және зерттеу ұйым­да­ры медицина, технология, экономика сынды түрлі салаларда қолдануға болатын жаңа білім мен технологияларды құруда шешуші рөл атқарады. Осы орайда Ұлттық құрылтай мүше­ле­рінің ұсынымдары негізінде қабылданған Талдау және зерттеу ұйымдарын дамыту жөнін­де­гі жол картасы – инновацияларды ынталандыру, білім мен ғылымды дамыту, сондай-ақ қоғам мен экономиканың өзекті проблемаларын шешу үшін ма­ңыз­ды қадам.

Ұлттық құрылтай мүшелері елдің әлеуметтік-мәдени дамуына, білім беруге, ұлттық және мә­дени мұраны сақтауға да жіті назар аударып отыр. Атап айтқанда, Қазақстан Респуб­ликасында тіл саясатын дамы­ту­дың 2023-2029 жылдарға ар­налған тұжырымдасын бекіту елдегі көптілділікті қолдау мен дамытуға, қазақ тілін сақтауға және ілгерілетуге негіз болады. 7 томдық «Ежелгі дәуірден бүгінгі күнге дейінгі Қазақстан тарихы» академиялық басылымын дайындау тарихи мұраны сақтау және елдің өткені туралы білімге қол жеткізуді қамтамасыз ету үшін маңызды. «Бірыңғай тәр­бие бағдарламасын» әзір­леу, «Балалар кітапханасы» бағ­дар­ламасын бекіту және 1 770 кітаптан ұсынылатын көркем әдебиеттер тізімін қалыптастыру мәдениеттің дамуына cептігін тигізеді.

Әлеуметтік және инженер­лік инфрақұрылымды жаң­ғыр­ту есебінен «Ауыл – ел бе­сігі» жобасын іске асыру өңір­­лердің теңгерімді дамуы­на, ауылдық аумақтардың әлеу­мет­тік-экономикалық әле­уе­тін нығайтуға және қалаларға көші-қон ағындарын азайтуға жәр­демдеседі.

Ұлттық құрылтай мүшелерінің елдің мәдени және зияткерлік әлеуетін нығайтуға бағытталған бас­та­малары да біршама. Мы­салы, «Кинематография туралы» заңға түзетулер әзірлеу және фильмдер мониторингінің бір­ыңғай ақпараттық жүйесін құру кинематографиялық ин­дус­­трия­ның дамуына және өнді­рілетін фильмдердің сапасын арттыруға ықпал етеді. Сондай-ақ Парламентте өңірлік рәміз­дер­ді реттеу жөніндегі заң жобасы қаралып жатыр. «Әзірет Сұлтан» тарихи-мәдени қорық-музейіне «Ұлттық» мәртебесін беру елдің тарихи және мәдени игіліктерінің маңыздылығын нығайтады.

Ұлттық құрылтай – бұл өз жұмысын түрлі форматтарда жү­зеге асыратын тұтас қоғамдық инс­титут. Ұлттық құрылтайдың ресми сайты және әлеуметтік желі­лерде аккаунттары бар. «Хабар» телеарнасында 2023 жыл­дан бастап түрлі өңірлерді қосумен «Ұлт­тық құрылтай» арнайы бағ­дар­ламасы көрсетіліп келеді. Бүгінгі күні 10 бағдарлама эфирге шығып, онда елдің дамуына ықпал ететін түрлі бастамалар тал­қы­ланды.

Құрылтайдың бірінші және екінші отырыстарында айтылған Ұлттық құрылтай мүшелерінің ұсы­ныстарын қараудың қабыл­данған жоспарлары – мемле­кет­тің жұртшылықтың пікіріне назар аударатынының нақты дәлелі. Бұл ұсыныстарды мүд­делі мемлекеттік органдар тың­ғылықты қарастырды. Cөй­тіп, тал­қыланған идеялар мемле­кет­тік органдардың ел азамат­та­ры­ның сұраныстарын іске асыру жөніндегі жұмыс бағыттарына айналды.