Республикадағы 12 өңір су тасқынынан зардап шекті. Су астында қалған ауыл, суға ыққан төрт түлік, бұзылған көпір, жарылған жол туралы ақпарат толастар емес. Ендігі амал – елдік танытып, үрей құшағындағы халыққа ес болуға ұмтылыс. Жұдырықтай жұмылып жанашырлықпен жәрдем көрсету. Қапыда соққан қарғын судан кейін қолына құжатын ғана ұстап қалған ағайын халіне алаңдаған Президент те арнайы тапсырма берді. Қаржылай және материалдық қолдау легі басталып кетті.
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың су тасқынынан зардап шеккендерге көмек көрсету туралы тапсырмасымен Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі банктермен және микроқаржы ұйымдарымен бірлесіп, зардап шеккен азаматтарды, шағын және орта бизнес субъектілерін қолдау шараларын жүргізетін болды. Бұл үшін жергілікті атқарушы органдардың тізіміне сәйкес, су тасқынынан зардап шеккендер санатына жатқызылған барлық азаматқа кредиттер бойынша төлемдер автоматты түрде осы жылдың 1 сәуірі мен 30 маусым аралығында 3 ай мерзімге кейінге қалдырылады. Сондай-ақ осыған байланысты кешіктірілген несиеге айыппұл мен өсімпұл есептелмейтін болды.
Бұл – жеке кәсіпкерлерге де байланысты. Су тасқыны кезінде зақымданған шағын және орта бизнес субъектілеріне олар берген өтінішті ескере отырып, кредит бойынша төлемдерді кейінге қалдыру мүмкіндігі беріледі.
Банктер мен МҚҰ әрбір зардап шеккен қарыз алушыға мүлікке және жеке шаруашылыққа, қарыз алушылардың кірістері мен қаржылық жағдайына келтірілген залалдың әсерін бағалау үшін жеке талдау жүргізіп, кредит бойынша қосымша дербес қолдау көрсету шаралары айқындалатын болады. Бүгінде қарыз алушыларға көмек көрсету шаралары туралы хабарландыру әлеуметтік желілердегі кредиттік ұйымдардың ресми сайты мен аккаунтында тиісті өтінішті берудің нақты алгоритмдері және кредитті қайта құрылымдауды жүргізу тәртібі жариялана бастады. Бұл үдерісті жеңілдету үшін банктер мен МҚҰ зардап шеккендердің өтінішін онлайн қабылдауды да жоспарлаған.
Қазір түрлі ұйым мен қор, сондай-ақ жекелеген компания мен кәсіпкерлер тасқыннан кейін тарыққан елге қолдау білдіріп жатыр. Бұл санатқа еріктілер жұмысында қосуға әбден болады. Су тасқынынан зардап шеккен ел тұрғындарына Halyk Bank және «Халық» қоры көмек ретінде өз қаражатынан 1 млрд теңге бөлу туралы бірлескен шешім қабылдады. Ал Болат Өтемұратов қоры бұл жағдайға қатысты 680 млн теңге бөлді.
«Осы күндері миллиондаған жерлесіміз табиғи апат салдарынан қиын кезеңнен өтіп, дүние-мүліктерінен айырылып жатқандарын көріп, қолұшын беруді жөн көрдік. Бұл қаржылай көмек зардап шеккен отандастарымызға алғашқы қажеттіліктерін алып, осы кезеңнен аман-есен шығуға көмектеседі деген сенімдеміз», дейді қор директоры Марат Айтмағамбетов.
«Астана Моторс» қазақ мотор автокомпаниясы да бұл игі істен шет қалмады. Қиындықта қалған өңір тұрғындарына көмек ретінде 500 миллион теңге аударды. Компания бөлген қаражат «Демеу Қазақстан қоры» корпоративтік қорының шотына аударылған.
Дәл осындай сомадағы қаржыны елдегі жетекші құрылыс компанияларының бірі – «BI Group» холдингі аударды. Айта кетейік, холдинг су тасқынының алғашқы күнінен-ақ зардап шеккендерге көмек көрсетіп, облыс басшылықтарын құрылыс және арнайы техникамен, қажетті материалдық ресурстармен қамтамасыз ете бастаған. Ал бөлінген қаражат қайта қалпына келтіру, құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізуге жұмсалады.
Бүгінде мыңдаған ел тұрғыны отбасыларымен бірге уақытша баспаналарға орналасқан. Оларға қажетті азық-түлік пен дәрі-дәрмек қоры да жинақталып жатыр. Бұған қоса Kaspi.kz «Biz Birgemiz Qazaqstan» қайырымдылық қорымен бірлесе отырып, мобильді қосымша арқылы көмек көрсету шарасын ұйымдастырды.
«Біздің қор ашық түрде жұмыс істеп, қаражаттың жұмсалуы бойынша барлық құжаттың дұрыстығын көрген Kaspi.kz бізбен ынтымақтасуға шешім қабылдады және жедел түрде көмек жинауды ұйымдастырды. Ел азаматтарынан аз күн ішінде 80 миллион теңгеден астам ақша жинады. Ал Kaspi.kz сайтының бұл сомаға тағы 120 миллион теңге қосу туралы шешімі – біз үшін үлкен тосынсый. Осындай қолдауы үшін Kaspi.kz басшылығына алғысымыз шексіз, енді бізді волонтерлермен жұмыс күтіп тұр. Зардап шеккендер мен құтқарушыларға көмектескендердің барлығына рахмет», дейді «Biz Birgemiz Qazaqstan» ҚҚ төрағасы Перизат Қайрат.
Ал Kaspi.kz негізін қалаушы және басшысы Михаил Ломтадзе су тасқынының зардаптары тез арада жойылып, адамдардың өз үйлеріне оралуына тілектестігін білдірді.
«Қайырымдылық акциямызға атсалысқан азаматтардың әрқайсысына алғыс айтамыз. Kaspi.kz – әлеуметтік жауапты компания және біз әрқашан қиын жағдайда тұтынушыларымызға қолдау көрсетуге тырысамыз. Жиылған ақша «Biz Birgemiz Qazaqstan» қоғамдық қорына Ақтөбе және Қостанай облыстарында жол жөндеу, құтқару тікұшақтарының жұмысын қамтамасыз ету, генераторлар, сорғылар, үрлемелі қайықтар мен дәрі-дәрмектер сатып алуға жіберіледі», деді ол.
Бүгінде көмек жинау әлі де жалғасып жатыр. Kaspi.kz мобильді қосымшасының «Қайырымдылық» бөлімінде кез келген адам зардап шеккендерге көмектесу үшін «Biz Birgemiz Qazaqstan» қорына ақша аудара алады. Сондай-ақ Kaspi.kz клиенттер мен серіктестеріне көмектесіп, мұқтаж жандардың несиені өтеу мерзімін кейінге қалдыруды көздеп отыр.
Қазір су басқан аумақтардағы адамдар шынымен де көмекке зәру. Көптеген ауылға тек тікұшақтар немесе қайықтар арқылы жетуге болады. Құтқарушылар адамдарды эвакуациялауды жалғастырып, қалпына келтіру жұмыстары белсенді жүргізіп жатыр.