«Серпіннің» серпіні қандай?

10 жылдық тарихы бар бағдарлама еліміздің халқы тығыз орналасқан оң­түс­тік өңірлеріндегі жастарды кадр жетіс­пеушілігі бар еліміздің солтүстік, батыс және шығыс өңірлерінде оқытып, жұмысқа орналастыру мақсатында қолға алынған. Бұл бағдарлама алғашында педагогикалық мамандықтар бойынша іске асырылды, кейіннен оның аясы кеңейті­ліп, техникалық және ауылшаруашылық мамандықтар да қамтыла бастады.

Әлеуметтік бастама аясында «Серпін» бағдарламасымен маман даярлайтын жоғары оқу орындарының бірі – Ы.Алтын­сарин атындағы Арқалық педагоги­ка­лық институты. 2015 жылы аталған әлеу­меттік жоба бойынша алғашқы талап­­керлерін қабылдаған оқу ордасын соңғы бес жыл ішінде 700-ге жуық түлек тәмамдаған. Әлеу­­меттік бағдарламаның талаптарына сәйкес, гранттық негізде оқуға түскен студент 4 жылдық білімнен кейін сол өңірде жұмыспен өтеуге міндетті.

Абудаллах Омарбеков – «Серпін» бағ­дарламасының түлегі. Ол 2021 жылы «математика мұғалімі» мамандығын бітір­ген. Үш жылдан бері аталған бағдарлама бойынша міндетін өтеп, еңбек етіп жүр. А.Омарбеков қазір Арқалық қаласындағы Ы.Алтынсарин атындағы мектеп-гимназиясында математика пәнінің мұғалімі болып жұмыс істейді. Altynsarin institute-ның «серпіндік» түлегі соңғы инновация – жасанды интеллектінің көмегімен сабақ береді.

«Жасанды интеллектіні анықтама, тео­рема айтуда қолданамын, оқушылар жақ­сы қызығады, олардың назарын аударады. Егер бала сабаққа қызыға қатысып, жақсы тыңдап, есінде сақтай алса, білім сапасы да көтеріледі. Мемлекет басшысы Қ.Тоқаев жасанды интеллектіні фантастика емес, өмірдің ақиқаты екенін айтты. Яғни біз жаңа өмірге қадам басып жатырмыз. Осыған орай, мен өз жұмысымда заманауи жетістіктерді қолдануды құп көрдім, білім мен жасанды интеллектінің интеграциясы бағытын дамытып жүрмін. Жалпы, осы жұмысым бар, оған осыған дейінгі оқуымды қосқанда 7 жылдан бері солтүс­тік өңірде өмір сүріп жатырмын. Биыл үшінші жыл «Серпін» бағдарламасы­ның талабы бойынша жұмыспен өтеп келемін. Болашақта да осында қалуды жоспарлап отырмын», дейді А.Омарбе­ков. «Жылдың үздік мұғалімі» атанған ол қазір мектепте оқушылар­мен математиканың әртүрлі аспектілері мен оның қолданылуы және үдерістерді оңтайландыру, нақты мәселелерді шешу үшін математикалық модельдерді әзір­леу сияқты тақырыптарда ғылыми зерт­теу жұмыстарын жүргізіп жатыр. Шә­кірттерімен бірге үздік нәтижелерге қол жет­кізген, халықаралық, республикалық байқаулардың жеңімпазы атанып та үлгерген. Әрдайым өзін дамыту үшін педагогикалық біліктілігін үнемі, үздіксіз жетілдіріп келеді.

С.Аманжолов атындағы Шығыс Қазақ­стан университетінде (Amanzholov Uni­ver­sity) «Серпін» бағдарламасымен Алматы, Қызылорда, Маңғыстау, Жамбыл, Түр­кіс­тан, Жетісу облыстарының жастары те­гін білім алып, өзі қалаған орындарға жұ­мысқа орналасты. Тіпті алғаш «Серпін» бағ­дарламасы басталған сәтте оқуға түсіп, осы жобаның аясында білім алғандардың алдыңғы қатары бүгінде докторантурада білімін жалғастырып жатыр. 2020-2021 оқу жылында осы бағдарламаның аясында университетті 30 студент тәмам­даса, 2023-2024 оқу жылында 100-ге жуық «серпіндік» жас Amanzholov University-ді таңдаған.

Аталған университеттің таратқан ақ­па­ратына сүйенсек, 2014 жылдан бері 1700-ден аса білім алушы Amanzholov University-ді аяқтап, үлкен өмірге қадам басты. Шығыс өңірді таңдаған талай жас осы аймақтың экономикасын ілгерілетуге үлес қосып, білім саласы­ның қазанында қайнап жатыр. Олардың ара­сында шығысқа сіңісіп, біржола тұ­рақ­тап жатқан жастардың да қарасы қалың. Бұған Amanzholov University-дегі академиялық ұтқырлық бағдарламасының белсенді іске асырылуы, жаһанның үздік 200 жоғары оқу орындарымен сенімді ынтымақтастық орнатуы, студенттерді тәжірибеден өткізуге ерекше ден қоятыны себеп болып отыр. Жалпы, «Серпін» бағ­дарламасының кең ауқым алуына, атал­ған бағдарламамен оқуға түскен жас­тар­дың осы университетті таңдауына сту­денттердің өздері де мол септігін тигізіп келеді. Түркістан, Қызылорда, Жетісу, Алматы, Жамбыл облыс­тарының қыз-жігіттері жыл сайын қыс­қы, жазғы демалыс уақыттарында өзде­рінің жерлес талапкерлеріне кәсіптік бағ­дар беру жұмысын өткізуді дәстүрге айналдырған. Биылғы оқу жылында бағдарлама бойынша оныншы лекті қабылдаған Amanzholov University-де бағ­дарлама аясында кадрлар даярлау білім бағдарламаларының 15 тобы бойынша, оның ішінде 23 білім бағдарламасы бойынша жүзеге асырылады. Аталған жоғары оқу орнында «Серпін» бағдарламасымен оқып жүр­ген, оқыған 50-ден аса студент республика­лық байқаулар мен олимпиадалардың жеңімпазы атаныпты.

Ал С.Торайғыров университетінде 2015 жылдан бері «Серпін» бағдарлама­сы бо­йынша 600-ге жуық жас білім алды. 10 жыл бұрын бастау алған бағдарлама­мен С.Торайғыров университетінде студенттер автоматтандыру және басқару, ин­же­нерлік жүйелер және желілер, ақпа­рат­тық жүйелер, сәулет, азық-түлік өнім­де­рін өндіру технологиясы және өзге мамандықтар бойынша оқиды.

«Серпін» бағдарламасының мақсаты – білім беру кеңістігін барынша тереңдетіп, барлық аймақтарды, оның ішінде халық тығыз орналасқан облыстарды қамту. Студенттік жастардың көші-қоны есе­бінен біз кадр тапшылығын азайтып қана қоймай, бір-бірінен алыс өңірлерде тұратын жастар арасында байланыс пен диалог алаңын қамтамасыз етеміз», дейді С.Торайғыров университетінің ректоры Еркін Садықов.

Аталған университеттің берген ақпа­ратына қарағанда, «Серпін» бағдарлама­сы аясында мемлекеттік грант бойын­ша оқуға түскен талапкерлер жатақхана­мен толық қамтылады. Осыған қоса, олар оқу­ды аяқтаған соң еңбекпен қамту бойын­ша көмек алуға құқылы. Негізі жұмыс күші көп өңірлерде жастар арасында жұмыссыздықты азайту, кәсіби кадр­ларды толықтыру мақсатында қорға алынған бұл бағдарлама өңірлердегі ғылыми әлеуеттің артуына да септігін тигізіп жатыр екен. Өйткені «Серпін» бағ­дарламасымен бакалавриатты бітірген­дер арасында кейін ізденіс аясын кеңей­­тіп, ғылымға бағыт алатындар бар. Со­ның бірі  –  «Серпін» бағдарламасымен С.Торайғыров университетінде оқып жүр­ген студент Дильназ Қаныбекқызы: «Мен азық-түлік өнімдерінің техноло­гиясы мамандығы бойынша үшінші курс­та оқимын. Бұл бағыт жоғары сұра­ныс­қа ие. Оқуымды тәмам­даған соң алған білімімнің арқа­сында ғылыми еңбекке аралассам деймін. Магистратураға түскім келеді», дейді.