Қазақстан халқы Ассамблеясы тек этносаралық қатынасты нығайтып қана қоймай, жастардың болашағына да назар аударып, олардың қоғамдағы белсенділігін арттыру бағытында да ауқымды істер атқарып жүр. Әсіресе институт құрылымындағы «Ассамблея жастары» республикалық қоғамдық бірлестігінің жұмысын ерекше атап өткен жөн. Осы орайда бірлестік төрағасы Тимур ЖҰМЫРБАЕВПЕН әңгімелескен едік.
– Тимур Ғабдулұлы, «Ассамблея жастарының» игі істерін әлеуметтік желілерден жиі көріп жүрміз. Алдымен осы қоғамдық бірлестіктің қалай құрылғанын айтып берсеңіз.
– Ұйымның құрылу бастамасы Президент Қасым-Жомарт Тоқаевқа тиесілі. Мемлекет басшысы 2021 жылы ҚХА кеңесінің кеңейтілген отырысында жастардың басын қосып, біріктіруді тапсырды. Осылайша, «Ассамблея жастары» дүниеге келді. Бүгінде біз бұл брендті белсенді түрде дамытып жатырмыз. Жұмыс өте ауқымды. Маңызды 6 бағытты таңдап алдық. Оның ішінде жастарды әлеуметтік қолдау, мемлекеттік тілді этносаралық тіл мәртебесінде дамыту, қоршаған ортаны қорғау мен әскери-патриоттық мәдениетті дамыту бар.
Кез келген жастар қоғамдастығы сияқты «Ассамблея жастары» да өз алдына өршіл мақсат қойып, оларды іске асыруға бар күш-жігерін жұмсайды. Бірлестіктің алдына қойған мақсат-міндеттері – жастар бастамаларын дамыту, жастар ортасында қоғамдық келісім мен ұлттық бірегейлікті нығайту, олардың әлеуметтік әлеуетін арттыру. Біз көбіне этностар тығыз орналасқан аймақтардағы ауыл жастарымен жұмыс істейміз. Өйткені құрылымда жас буынның қатары көп болғаны, сәйкесінше, жасалып жатқан жұмыс туралы хабардарлығы әрі оларға пайдалы болғаны маңызды. Этностық топтар тығыз қоныстанған Ұйғыр, Панфилов, Қордай, Сайрам, Мақтаарал өңірлерінде көп жұмыс атқарылып жатыр. Бұл – еліміздің оңтүстігіндегі аудандар. Онда кәсіптік бағдар беру, жұмысқа орналастыру мәселелерінің шешілуі өте маңызды. Осы өңірлердің жастарына заманауи бәсекеге қабілетті азаматтың маңызды құндылықтары – сапалы білім, біліктілік және кәсіби ортадағы сұранысты ілгерілететін жобалар.
Атырауда өткен Ұлттық құрылтайда Мемлекет басшысы қоғамның негізі болуға тиіс құндылықтарды атап өтті. Отанға деген сүйіспеншілік, халық бірлігін бекемдеу, бойымыздағы жасампаздық пен жаңашылдық қасиеттерді қалыптастыруға ұмтылу азаматтық этиканың бір бөлігімен қатар, қоғамдық қарым-қатынастың моральдық бағдары болуы керек.
Бірлестік жастарға біліміне, талантына сай елімізде мүмкіндік барын нақты үлгімен көрсетеді. Этностық топтар тығыз орналасқан ауылдардағы ескі түсінікпен өмір сүріп жатқан азаматтарға ақпараттың жетуін, жоғары оқу орындарының өкілдерімен, жұмыс берушілермен консультация, мотивациялық кездесу ұйымдастыру арқылы жастарды әлеуметтендіру, азаматтарды қолдаудың қолданыстағы іс-шараларын, білім бағдарламалары мен жұмыспен қамту жобаларын түсіндіру жұмыстары жүргізіледі. Өткен жылдың өзінде осындай бағытта 500-ден аса іс-шара өткізілді.
Өңірлермен жұмыс істеудің тағы бір қызықты форматы – «Жас сарбаз» балалар-жасөспірімдер қозғалысымен бірлесіп, жалпы білім беретін мектептерде әскери-патриоттық клубтардың ашылуы. Мақсат – тарихи тұлғаларды, батырлар мен Отан қорғаушыларды негізге ала отырып, мектеп оқушыларының бойына отансүйгіштік, ерлік туралы түсінік қалыптастырып, әскери қызметке баулу.
«Ассамблея жастарына» кез келген жас тіркеле алады. Ол үшін өңірлердегі Достық үйлеріне барып, ұйымның құрамына кіру керек. Қазір қатарымызға қосылып жатқан жастар саны өте көп. Өңірлерге сапарларды жиі ұйымдастырып, қоғамдық жұмыстардың маңыздылығы мен тиімділігін насихаттаймыз. Себебі бос уақытында жастар қоғамдық өмірге белсенді араласса, олардың дұрыс жолда қозғалуы заңды болады. Жастарға өздерінің мәселелерін өздері көтеріп, оны шешуге мүмкіндік беру керек.
– Ассамблея жұмысында жастардың рөлі қандай?
– Ассамблеяның құрылымында жастардың рөлі өте ерекше. Өйткені жас буын – мемлекеттің болашағы. Демек келер ұрпақ елдегі бірлік пен ынтымақты сақтауға жауапты. Бүгінде Ассамблея аясында жастар жобаларын жүзеге асыруға көп көңіл бөлініп отыр. ҚХА республикалық деңгейде де, аймақтарда да жастар квотасын енгізді.
Ассамблея жастары жұмысының басым бір бағыты – мемлекеттік тілді насихаттау. Бүгінде этнос жастары арасында қазақ тіліне қызығушылық артып, олардың мемлекеттік тілді білуге деген құштарлығын көріп жүрміз. Әлеуметтік желілерде қазақ тілін дамыту бойынша «Үйде сөйле», «Tik-Tok хаус. Soyle in/at house», «Бірлік тілі» жобалары мен «Қазақша tea-talk» акциясы көпшілік тарапынан кеңінен қолдау тапты.
«Үйде сөйле» жобасы қазақша үйренгісі келетін азаматтарға өздері тұратын көпқабатты үйлердің аулаларында қазақ тілін үйретеді. Бір жылда клубқа 400-ге тарта адам қатысты. Қатысушылардың басым бөлігі ауызекі қазақ тілін меңгеріп шықты.
Былтыр тұңғыш рет жастар арасында «Ел бірлігі» атты республикалық пікірсайыс турнирін өткізуді де қолға алдық. Бас қалаға еліміздің әр өңірінен жас зияткерлер жиналды. Турнир мақсаты – Президенттің халыққа Жолдауларында айтылған бастамаларды талқылау алаңын құру. Пікірсайыс толығымен мемлекеттік тілде өткендігімен, әр команданың әртүрлі этностан құралғандығымен ерекшеленді.
Шығармашылық индустрияны дамытуға да зейін қойдық. Мемлекет басшысы нақты осы сала экономиканың келешегі бар саласына айналуға тиіс екенін атап өтті. Қазіргі таңда ел бірлігін нығайтуға бағытталған жобаларды жүйелейтін арнайы хаб құрылды. Биыл шығармашылық жобалардың авторларымен қызықты кездесулер өткізіп, оларды жүзеге асыру жоспары белгіленді.
Біз Ұлттық Дельфий комитетімен бірлесе отырып, әртүрлі этностың жас таланттары үшін «Жастар жалыны» «Fork&Art Performance» платформасын жасадық. Жоба аясында жас музыканттар мен орындаушыларға Қазақстан халқы Ассамблеясының гранттары арқылы қолдау көрсетіліп, олардың халықаралық байқауларға қатысуы үшін жол шығыны өтелетін болады. Бастаманы жыл сайын негізін сақтап, тек мазмұнын жаңартып, тұрақты ұйымдастырамыз.
Сондай-ақ бірлестік ЮНЕСКО-мен ынтымақтастық аясында жұмысын бастады. Басты мақсат – мәдениетаралық диалогті дамыту. Болашақта Ассамблея жастарының жастар қоғамдастығының бір бөлігіне айналуын қамтамасыз етуге, беделді ұйымның білім беру, ғылыми және әлеуметтік жобаларына қолжетімділігін ашуға күш саламыз.
Бұған қоса Орталық Азия елдерімен тарихи және мәдени жақындықты ескере отырып, жастар ұйымдарымен тығыз ынтымақтастық орнатудамыз. Наурыз айында Үндістанның бірнеше қалаларында – Дели, Агра, Ахмедабадта өткен «Үндістан – Орталық Азия» жастар форумына қатыстық. Мамыр айында Берлинде Германиядағы жастар ұйымдарымен кездесуді жоспарлап отырмыз. Осындай алаңдарда жастардың жаңа мүмкіндіктерін, ұйымдар арасында тәжірибе алмасуды, үздік әлеуметтік, гуманитарлық және білім беру тәжірибесіне бағытталған жобаларды талқылап, пікір алмасамыз.
– Қазіргі кезде ұйымдағы жастар саны қанша? Олардың құқықтық және қаржылық сауатын арттыру үшін ұйым қандай іс-шараларды қолға алды?
– Бүгінде «Ассамблея жастары» қанатында 9 мыңнан аса жас көшбасшы бар. Олар – күнделікті қоғамдық жұмыстар арқылы ел бірлігін нығайтып, еліміз жастары үшін маңызды жобаларды жасап жүрген нағыз патриоттар. Бірлестік – жас көшбасшылардың өсіп-өнуіне, мемлекетке қажетті кадрларды даярлауға сеп болатын алаң. Мәселен, қазір көптеген этномәдени бірлестікті жас төрағалар басқарады. Бұл – Акбаржон Исмаилов, Юрий Шин, Зайнуддин Махусеев, Евгений Болгерт, Нарине Микаэлян, т.б. Әрине, бұл – қоғамдық құрылымдарда меритократия қағидатын дамытуға мүмкіндік беретін өте жақсы үрдіс. Бүгінде белсенділеріміздің мемлекеттік қызмет құрылымына, мемлекеттік институттарды басқаратын құрылымдарға араласып, депутат болып сайланғанына қуаныштымын. Сонымен қатар жастар бизнесте, ғылымда, мәдениетте, спортта және басқа да салаларда да табысты қызмет етіп жүр.
Құқықтық және қаржылық сауатты дамыту жұмыстарына келетін болсақ, бұл да – жұмысымыздың маңызды құрамдас бөлігі. Ауылдық жерлерде, колледж, университет студенттері арасында ақпараттық іс-шаралар өткіземіз. Өйткені жастар арасында қарыз мәселесі өзекті. Бұл көбіне қаржылық сауаттың төмендігінен болады. Сәйкесінше, бұл жастардың ілгерілеуіне кедергі келтіреді. Сондықтан салдармен емес, себеппен күресуге көп күш салудамыз.
– Кейінгі бір айдан аса уақыт еліміз су тасқынымен арпалысып жатыр. Қиын-қыстау тұста ҚХА ерекше белсенділік танытты. Осы орайда Ассамблея жастарының еңбегін атап өтсеңіз.
– Қазақта «Тас түскен жеріне ауыр» деген бар. Еліміздің бірнеше өңірінде болған су тасқыны зардап шеккендерге оңайға соқпағаны белгілі. Олардың басына түскен ауыртпалықты ел болып көтеріп, жұрт болып жеңуге атсалысып жатқандардың ішінде Қазақстан халқы Ассамблеясы алғы шепте жүргенін көпшілік көріп отыр. Апаттың алғашқы күнінен-ақ гуманитарлық көмек көрсету бойынша Ассамблеяның республикалық, өңірлік штабтары құрылып, Астанадағы Достық үйінде бірлескен онлайн отырыс өткізілді. Республика бойынша «Жүректен – жүрекке» арнайы жобасы басталып, акция бірден жан-жақты үлкен қолдауға ие болды. Жоба аясында дәл осы күні Қарағанды, Ақмола облыстарына гуманитарлық жүк тиелген бірнеше көлікті жөнелттік. Сенат депутаттары Әлішер Сатвалдиев пен Геннадий Шиповский бастаған делегация Ақмола облысында болып, жағдайды өз көздерімен көріп, халықпен жүздесті.
Қарағанды облысында болып, сол мекендегі гуманитарлық көмекті үлестіруді үйлестірдік. Басқа өңірлерге де барамыз. Жалпы, қазір Ассамблея жастары су тасқынынан зардап шеккен аймақтарда еріктілер жасақтарын ұйымдастырумен айналысып жатыр. Шамамен 11 мыңнан аса волонтер жұмылдырылған.
Зардап шеккен аймақтарға 1000 тоннаға жуық азық-түлік, қажетті тауарлар жөнелтілді. Гуманитарлық көмектің жалпы сомасы шамамен 600 млн-нан астам теңгені құрайды.
«Бір жағадан бас, бір жеңнен қол шығарған» Қазақстан халқы Ассамблеясы тарапынан су тасқынынан зардап шеккен өңірлерге қолдау мен көмек көрсету жұмыстары жалғаса береді. Бұл да – өткінші қиындық, ел болып еңсерерміз, ең бастысы – еліміздің тыныштығы мен халықтың амандығы.
– Әңгімеңізге рахмет.
Әңгімелескен –
Зейін ЕРҒАЛИ,
«Egemen Qazaqstan»