Геолог мамандардың жаңа буынын даярлау мақсатында Геология комитетінің бастамасымен Қ.Сәтбаев атындағы университеттің Қ.Тұрысов атындағы Геология және мұнай-газ ісі институты геологиялық универсиада ұйымдастырды. Республикадағы 10-ға жуық жоғары оқу орындары, колледж студенттері қатысқан универсиада Жамбыл облысы Майлы Қаратау жотасы маңында орналасқан полигонда өтті.
Қаратау геологиялық полигоны Тараз қаласынан 60 шақырым жерде орналасқан. Ғаламшар бетіндегі бұл нүктенің миллиардтаған жылдық геологиялық тарихы бар. Табиғи кеңістіктегі оқу алаңы студенттерге жер туралы кеңінен ақпарат алуға, Қазақстан геологиясының бастауында тұрған академик Қаныш Сәтбаев сынды ғалымдар зерттеулерімен танысып, алғашқы геологиялық картаның жасалуы, кен орындарының тарихы, өндірістегі әдіс-тәсілдермен танысуға мүмкіндік берді.
Полигон студенттер тәжірибесі үшін кездейсоқ таңдалған жоқ. Мұнда талай дәуірлер тарихынан хабар беретін геологиялық қалдықтар бар. Бұл тың зерттеулерге жол ашумен қатар кен орындары жайында кеңінен мағлұмат беруге ықпал етті.
Қаратау қойнауында еліміздегі ірі полиметалл кендері шоғырланған. Қаратау жотасының оңтүстік-батысы мен солтүстік-шығысының ауа райында да біраз айырмашылық бар. Беткейлерінің топырағы қоңыр, қызғылт қоңыр келеді. Тауаралық аңғарлар мен шатқалдарында бетеге, боз, көде кездесетін болса, өзен аңғарлары тоғайлы келеді. Еліміздің басқа жерінде кездесе бермейтін каучук ретінде қолдануға болатын тау сағызы осы Қаратау қойнауында мол кездеседі. Ең бигі – Бессаз тауы. Қаратаудың шығысы мен Кіші Қаратау протезойлық тақтатас және құмтастардан, оңтүстік батысы Қаратау карбонның әктас, құмтас, конгломерат, девонның жанартаутекті жыныстарынан түзілген.
«Жер қойнауымыз кен орындарына өте бай екені әлемге мәлім. Елімізде Менделеев кестесіндегі барлық металл кездеседі. Бірақ соған қарамастан, көптеген кен қорымыз сарқылуға жақын. Олардың дені сонау кеңес кезінен бері барланып, қазынасы игілікке жұмсалып келеді. Сондықтан қазіргі жағдайда геология саласына жаңаша көзқарас, тың ізденістер қажет. Бұл көмірсутектер саласымен қатар цифрлы индустрия және басқа да салаларға қатысты. Сирек кездесетін металдар саласында жаңа кен орындарын ашу арқылы экономиканы дамытуға тың серпіліс туғыза аламыз», деп атап өтті Қ.Тұрысов атындағы Геология және мұнай-газ ісі институтының директоры Асқар Сыздықов.
Студенттерге қолайлы жағдай туғыза отырып, жетекші мамандар арнайы әзірленген бағдарлама аясында еліміздің геологиялық мүмкіншіліктерін барынша түсіндіруге тырысты. Бағдарлама аясында ғалымдар мен практик мамандар жалпы және құрылымдық геология, кристаллография және минералогия, петрография, палеонтология, гидрогеология және геофизика бойынша лекциялар оқып, тәжірибемен ұштастыруға тырысты.
Қатысушылар шатырлы қосындарда түнеп, күндіз нағыз геологтерге тән жоспарланған маршруттар бойынша жорыққа шығып, минералды тастар мен пайдалы қазбаларды барлады. Кешкілік мезгілде студенттер кеңсе жұмыстарымен айналысып, карталар жасады және жинаған мәліметтерін қағазға түсіріп, пікір алмасты. Болашақ геологтер кәсіби шеберлікпен қатар спорттық сайыстарға, шығармашылық байқауларға қатысты. Студенттерге арналған геологиялық квест жас ғалымдар мен геология ғылымының көрнекті өкілдерімен пікірлесуге, тәжірибе алмасуда тамаша мүмкіндік болды.
Іс-шараға «Қазақмыс Барлау», «ERG», «ERG Exploration», «KAZ Minerals» және «Оникс-Р» сияқты компаниялар қолдау көрсетіп, универсиаданы жоғары деңгейде ұйымдастырды деуге негіз бар.
Соңғы жылдарда геологиялық байқаулар еліміздің мектеп оқушылары арасында «Жас геолог» республикалық олимпиадасы түрінде тұрақты түрде өткізіліп келеді. Ал студенттер арасындағы геология байқауы биыл алғаш рет өтіп отыр.
Универсиада қорытындысы бойынша Семей геологиялық барлау колледжінің командасы 1-орынды, Сәтбаев университетінің командасы 2-орынды иеленсе, үздік үштікті Назарбаев университетінің студенттері еншіледі.
АЛМАТЫ