Елімізде отандық өнім өндірушілердің саны күн санап артып келеді. Оның ішінде екінің бірінің қолынан келе бермейтін етікшілік кәсібі де бар. «Ерінбеген етікші болады» демекші, шеберден шыдамдылық пен ыждағаттылықты талап ететін осы кәсіпті шалқарлық Ерболат Айтжанов сәтті жүргізіп отыр.
Өңірімізде сирек кездесетін етікшілік ісін ол «Ауыл аманаты» жобасы аясында қолға алды. Бағдарлама арқылы 7 млн 300 мың теңге несие рәсімдеп, етік тігуге қажетті тігін машиналарын, өзге де құрал-жабдықтарын сатып алып, түрлі өлшемдегі аяқкиім қалыптарын жасатты. Жеке тұрғын үйінің жанындағы етік тігу шеберханасында қазір үш адам жұмыс істейді. Цехтың заманауи тігін машиналарымен айына 200 сыңар қысқы етік дайындауға мүмкіндігі бар.
«Етікшілік ата-бабамыздан мирас болған кәсіптің бір түрі. Өнімің сапалы болса жерде қалмайды. Әзірге ересектердің қысқы етіктерін тігеміз. Оның ішінде түрлі өлшемдегі қонышты аяқкиіммен қатар түздегі шаруашылыққа арналған саптама етіктер бар. Пайдаланылатын былғарының барлығы оңтүстік өңірлердегі цехтарда мал терісінен өңдеп жасалған. Қажетті шикізаттың алғашқы топтамасын Шымкент, Алматы, Тараз қалаларынан, табанына қолданылатын материалды Ресей елінен тапсырыспен алдырттық. Біздің қолымыздан шыққан етіктер қыста жылы әрі толығымен табиғи өнімнен жасалған деп нық сеніммен айта аламыз», дейді кәсіп иесі.
«De shoes» деп аталатын аяқкиім жасау цехының алға қойған бірнеше жоспары бар. Соның бірі – балалар аяқкиімін көбірек жасау және оны тұтынушыға қолайлы бағада ұсыну. Қазір мұнда дайындалған cаптама етіктің бағасы – 20 мың, қонышты аяқкиімдер 30 мың теңгенің шамасына бағаланып отыр. Тың кәсіпке ден қойған Ерболаттың бұл істе ақылшысы және шеберхана жұмысын үйлестірушісі – етік шебері Досбол Әбдібаев есімді азамат. Кәсіп иесіне ағайын болып келетін Досболдың тері өңдеу жұмысынан бастап, аяқкиім тігу ісінде жинақтаған тәжірибиесі 20 жылдан асады.
«Жанымызда Қытай сияқты алып мемлекет тұрғанда жазғы аяқкиім тігіп бәстесуіміз әзірге қиындау. Бірақ олар да осындай шағын цехтарда өндірілген өнімдерімен әлем нарығына шығып отыр. Бұл жерде тәуекел мен қолдау керек деп есептеймін. Сапалы болса, қысқы аяқкиімге сұраныс болады. Елімізде мал терісі тегін болғанымен, былғары материалы тым қымбат. Оған себеп – тері өңдеу шаруашылығының кенжелеп тұрғаны. Осыны әр өңірде жандандыратын уақыт келді», дейді Досбол.
Ресми деректерге сүйенсек, мемлекетімізде аяқкиім өндіретін 70 шақты шағын және орта кәсіпорын бар. Алайда олар ішкі нарықтың 5 пайызын ғана қамтамасыз ете алады. Саудаланатын аяқкиімнің 95 пайызы – импорттық өнімдер.
Отбасылық кәсіп ретінде басталған Ерболат Маратұлының етік тігу цехы отандық аяқкиім өндірісіне тамшыдай болса да өз үлесін қосарына сенеміз.
Мұхтар МЫРЗАЛИН
Ақтөбе облысы,
Шалқар қаласы