Жылыту маусымы басталғаннан «Газдан уланып, иіс тиіп қайтыс болыпты», «Бүтін бір отбасы газдан уланыпты» деген сипатта ақпараттар бірінен соң бірі лезде тарап жататыны рас. Тіпті кейде апта ішінде 2-3 суыт хабар жетеді. Қаралы оқиға бала тәрбиелеп отырған әрбір отбасының қабырғасына батады. Мамандар мұндай жайсыз жағдайдың алдын алу үшін жылыту маусымына ерте бастан қамданып, қауіпсіздік шараларын қатаң сақтауға кеңес береді.
Күн райына байланысты биыл жылыту маусымы кейбір өңірлерде мезгілінен ерте басталды. Тұрғындар жылдағыдай газды еш қиындықсыз қосты. Үйдің жылуын емін-еркін бақылап отыр. Табиғи көгілдір отын тұтынушыға тиімді, жайлы болғанымен, кейде қарапайым қауіпсіздік шараларын ескермейтіндер табылады. Табиғи газ – метан. Иіссіз әрі түссіз. Қаупі де сонда. Сондықтан үйіне көгілдір отын кіргізген әр отбасы газ мамандарының кеңесін мұқият орындағаны абзал. Қалай дегенде де, әркім өзінің үйіне, отбасының амандығына өзі жауапты.
Елдің барлық аймағында тұтынушыға газ жеткізетін «QazaqGaz Aimaq» акционерлік қоғамының мамандары тұрғындар арасында тұрмыстық газды қауіпсіз пайдалану жөнінде түсіндірме жұмысын жиі жүргізеді. Статистикалық деректерге зер салсақ, сол түсіндірме жұмысы аздық етіп жатыр ма деген ойға қаласың. Мысалы, 2022 жылдан бері ел көлемінде 65 рет газ жарылу дерегі тіркеліпті. Газдан улану оқиғасы осы мерзімде 232-ге жеткен. Ал зардап шеккендердің саны 634 болса, 233 адам қаза тапқан.
Арыға бармай-ақ қоялық, жуықта болған бірнеше жайтты мысал етейік. Қызылорда қаласында зақымданған мұржа салдарынан үш адам газдан уланып қайтыс болған. Арал қаласында газ жарылып, екі адам зардап шеккен. Сондағысы үй иесі газ қосатын орынды рұқсат қағазы былай тұрсын, біліктілігі жоқ маманға жасатыпты, яғни монтаж жұмыстары кезінде қауіпсіздік шараларын сақтамаудың соңы жарылыспен аяқталып отыр. Тағы бір төтенше жағдай Маңғыстау облысының Мұнайлы ауданында тіркелген. Онда қазандықтың мұржасы сыр беріп, жеті адам газдан уланған. Абырой болғанда тұрғындар ажалдан аман қалыпты.
Өкінішке қарай, сақтық шараларына селқос қараудың салдарынан туған осындай оқыс оқиғалар көп. Мұндай жайттар газ жабдығын тұрақты тексеріп отырудың маңызын ұқтырады. Орны толмас өкінішке апаратын оқиғалардың алдын алу үшін қыста мұржаны білікті маманға бір тексертіп алу артық етпейді. Техникалық қызмет көрсету мен қауіпсіздік ережелерін әр тұтынушы қатаң сақтаса, қаперден шығармаса, оқыс оқиғалар да тыйылады.
Газға жауапты мамандар тұрғындарды мұржаларды үнемі тазалап, тексеруге, қауіпсіздікке салғырт қарамауға шақырады. Мұржаның бүтіндігін, бітелмеуін қадағалап, түтін тартатын құрылғыны үнемі тексеріп отыруды ескертеді. Әсіресе қыс мезгілінде мұржаға мұз қатуы мүмкін. Сондықтан газ жабдығын пайдаланар кезде газды автоматты түрде өшіретін дабыл орнату еш артық етпейді. Сосын тұтынушылар газды қосарда, жалғайтын кезде немесе орнын ауыстырарда білікті маманның көмегіне жүгінгені абзал. Өйткені күмәнді немесе қолдан жасалған газ қондырғыларының бағасы тиімді болғанымен, сапасына ешкім кепілдік бере алмайды.