Адамзат қоғамына ең ауыр, ең қасіретті зардап әкелген Екінші дүниежүзілік соғыстың алапат жаңғырығы жыл асқан сайын алыстай түскенімен, Ұлы Отан соғысында жеңісті жаңқиярлықпен жақындатқан жауынгерлердің аңызға айналған ерліктері қазіргі жас жеткіншектерге үлгі-өнеге.
Қаңқұйлы гитлерлік басқыншыларды өз ордаларында талқандаған кеңес әскерлерінің Ұлы Жеңісіне жүздеген жаңаарқалықтардың да елеулі үлес қосқанын біз әрқашан мақтанышпен еске аламыз. Олардың қатарында Ұлы Отан соғысының ардагері Мұқан Қоржымбаевтың да қаһарлы жылдардағы жауынгерлік жолы ерлікке толы болды десек, асыра айтқандық емес. Гитлерлік басқыншылар Кеңес Одағына тұтқиылдан шабуыл жасағанда Мұқан 21 жаста еді. Өршіл жігіт құрбы-құрдастарынан қалмай, туған елді қасық қаны қалғанша қорғауға алғашқылардың бірі болып аттанып кетті. Алдымен Ақмола қаласында (қазіргі – Астана) алғашқы әскери даярлықтан өтіп, сержант атағын алды. Мұнда қабілеттілігімен, ұйымдастырушылығымен танылған Мұқан Ашғабад қаласындағы әскери училищеге жіберілді. Оны ойдағыдай бітіргеннен кейін ғана оның көптен күткен арманы – тікелей алғы шепте болудың мүмкіндігі жетіп, әрбір кеңес жауынгері сияқты жүректе қайнаған кекпен жауға қарсы жүргізіліп жатқан қанды шайқастарға қатысты. 3-Белоруссия майданында жауынгерлік жорықтарын осылайша бастаған кіші лейтенант Мұқан Қоржымбаев 182-гвардиялық дивизияның 140-полкінің құрамында взвод командирі ретінде өзінің жауынгерлерін тиянақты әзірлікпен, асқан ұйымшылдықпен кескілескен ұрыстарға шығарып, ерекше көзге түсе бастады. Бастапқы сәттегі барлық қиыншылықтарды төзімділікпен жеңе отырып, қарауындағы солдаттарымен ортақ тіл табу арқылы ол ата жауларына айналған фашистерді жайратуға взводын әрдайым бір кісідей жұмылдырып отырды. М.Қоржымбаев взводын қиян-кескі шайқастарға бастай отырып, Белоруссияны, оның астанасы Минскіні, Латвияны, оның орталығы Вильнюсті неміс басқыншыларынан азат етуге жан аямай араласты, бұл шайқастарда жеңістің оңайлықпен келмегендігі тарихтан белгілі. Ең бастысы, фашистерге аяусыз соққы берілу кезеңдері жеңістен-жеңіске ұласқан шақта Мұқан және оның взводындағы жауынгерлер қаһарлы қантөгіс жылдарындағы жойқын соғыс Отан тәуелсіздігін қорғаған кеңес жауынгерлерінің пайдасына шешілетіндіктеріне кәміл сенді. Жаңаарқалық жауынгер қас дұшпаның өзі келген ізімен Балтық теңізіне дейін түре қуу жорығына қатыса отырып, өмірдің көлденең тартқан ауыртпалығын еңсерумен шыңдала, есейе түскен еді. Мұқан Қоржымбаев жауынгерлік өміріндегі жауапты шайқастардың бірі – Кенигсберг қаласын алуда ұрпаққа өнеге боларлық ерлік көрсетті. Оның взводы бірнеше рет ажал оғын сепкен дұшпан пулеметтерінің үнін өшіріп, жауынгерлердің ілгерілеуіне жол ашты. Қанды айқастарға қайнаған кекпен араласқан Мұқан Қоржымбаев 1945 жылы 9 сәуір күні өте ауыр жараланып, далалық госпитальде бірнеше күннен кейін ғана ес жиды. Медицина мамандарынан енді майданға қатыса алмайтындығын естіді. Сөйтіп, арнаулы емдеу орнында сегіз ай емделген ол туған жері – Жаңаарқаға 1945 жылдың 17 желтоқсанында бір-ақ оралды. Ұлы Жеңіске өзіндік үлес қосқан Мұқанды туған-туысқандары шаттықты қуанышпен қарсы алды. Оның ерлік істерінің куәсіндей болған кеудесінде жарқыраған «Қызыл Жұлдыз», ІІ дәрежелі Ұлы Отан соғысы ордендері мен көптеген медальдарына жерлестері әрі қуана, әрі қызыға қарады. Ұлы Отан соғысының ардагері М.Қоржымбаев бейбіт тұрмыстағы еңбекте де басқаларға өнеге бола білді. Ол орман шаруашылығы, астық қабылдау пункті, мамандандырылған шаруашылық бірлестігінде бухгалтер болып жемісті еңбек етті, көп жыл бойы үзіліссіз қызмет атқарып, туған ұжымы оны демалысқа шығарып салды. Үлгілі отбасының отағасы зайыбымен бірге алты бала тәрбиелеп өсірді. Ұлы Отан соғысының ардагері М.Қоржымбаев 1994 жылы қайтыс болды. Балалары Жеңіс мерекесінде әкелерін сағынышпен еске алып отырады.
Айқын НЕСІПБАЙ, «Егемен Қазақстан».
Қарағанды облысы.