Балалар кітап оқудан бұрын мың құбылып шығып жатқан планшет, гаджет сықылды технология жаңалықтарына қызығады. Сондықтан біздің ендігі мақсатымыз – өзімізді өсірген ертегілердің құндылығын жоғалтпай, заманға сай бүгінгі буынға жеткізу болмақ. Өйткені ақпараттық технологиялар қоғамның барлық саласына, әрбір отбасына келді.
Осы орайда Абай атындағы дарынды балаларға арналған мектеп-лицейдің информатика пәнінің мұғалімі Балқаш Нұрғазина қазақ ертегілері мен компьютер мүмкіндігін ықпалдастыру арқылы жаңа жоба жасап, жас буынға ертегі тыңдатып келеді. Яғни бастауыш сынып оқушыларының қазақ ертегілеріне қызығушылығын арттыру, оларды адамгершілікке баулу мақсатында «Ертегілер әлеміне логикалық сая-хат» атты мультимедиалық жоба дайындады.
– Бүгінгі қоғам алдында ана тіліне жетік, тарихи зердесі жоғары, ұлттық салт-дәстүрден нәр алған, әлемдік ғылыми-техникалық прогресс көшіне ілесе алатын адам қалыптастыру мәселесі тұр. Міне, осы мақсаттағы жобаның идеясы жаңашыл, оны ойын ғана емес, танымдық құрал ретінде де пайдалануға болады. Компьютермен диалог, қайтарма байланыс (интерактивті) орнатудың нәтижесінде бала өзінің ілгерілеу деңгейін қадағалай алады. Жоба ыңғайлы интерфейспен қамтамасыз етіліп, түстердің безендіру үйлесімі сақталған, – дейді жоба авторы Б.Нұрғазина.
Елбасының «Рухани жаңғыру» бағдарламасында айтылған ұлттық кодымыздың қайнар көзі – ертегілер.
Осы тұрғыда баланың логикалық дамуын ұлттық мәдениетпен бірге қалыптастыруда бұл технологияның маңызы ерекше екенін байқауға болады. Мәселен, ертегі кейіпкерлерін сурет бойынша анықтау тапсырмасы баланы ертегілермен танысуға, мазмұнын түсінуге бағыттайды. Жоба ерекшеліктерінің бірі қазақ ертегілеріндегі мыстан кемпірді мейірімді етіп өзгертуден көрінеді. Осы бірегей идея жаудың көзін жоюға негізделген қазіргі компьютерлік ойындардан ерекшелей түседі. Ойын барысында берілетін тапсырмалар мен тексеру материалдары баланың ертегі мазмұнымен таныс болуын қажет етеді. Сондықтан баланың ертегіні оқуына тура келеді.
Б.Нұрғазинаның айтуынша, аталған жоба мектептің оқу-тәрбие жұмысында 3 жылдан бері қолданылып келеді. Балалар сабақтан тыс уақытта информатика кабинетіне келіп, қосымша жұмыс істейді. Пән апталықтары бастауыш сыныптарда «Алтын сақа кімге бұйырады?» атты сайыс түрінде өткізіледі. Бұл мультимедиалық жоба үш деңгейлі математикалық, логикалық жаттығулармен және қазақ ертегілерінің кейіпкерлерімен қамтылған. Жоба желісі бойынша алтын сақасын жоғалтқан бала сақаны іздеу жолында қазақ ертегілерінің кейіпкерлерімен кездеседі. Сақа жасырылған сандықтың кілттерін табу үшін оңайынан күрделісіне қарай жаттығуларды дұрыс орындап, Мыстан кемпірді жеңіп, алтын сақасын алып үйіне қайтады. Тапсырмалар реті Тазша баланың шартына сәйкес бір таңбалы сандармен, Ер Төстіктің шартына сәйкес екі таңбалы сандармен арифметикалық амалдарды орындау нәтижесінде және күн астындағы Күнікей қыздың шартына сәйкес мысал есептерді орындау арқылы сандық кілтіне ие болумен аяқталады.
– Әрине, балалардың ақпараттық технологияларға қызығушылығы өте жоғары. Қазақ тілінде логикалық-танымдық бағытта пайдаланғылары келгенімен оқыту, жаттығу бағдарламалары сирек кездеседі. Сондықтан осы бағыттағы өнімдерді дайындау қажет. Жобаны пайдаланған соң оқушылардың компьютерді ана тілімізде жұмыс істетуге болатындығына, бұл үшін ұлттық құндылықтарды құрметтеу және бағдарламалау бойынша білім мен дағды қажет екендігіне көздері жетті, – дейді информатика пәнінің мұғалімі.
Айта кетелік, Балқаш Нұрғазинаның аталған жобасы республикалық инновациялық педагогикалық идеялар сайысында 1 дәрежелі дипломға ие болған. Ол бұдан басқа да бағдарламалау саласындағы көптеген жобалар мен оқу-әдістемелік құралдардың авторы.
Фарида БЫҚАЙ,
«Егемен Қазақстан»
ПАВЛОДАР
