Алдымен коммерциялық емес ұйымдардың қызметі мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу жөніндегі заң жобасы туралы Дін істері және азаматтық қоғам министрі Нұрлан Ермекбаев баяндама жасады. Мемлекеттік әлеуметтік тапсырысты іске асырудың тиімділігі мен ашықтығын арттыру арқылы салалық заңнаманы жетілдіру мақсатында әзірленген заң жобасының нормаларында озық үлгідегі әлемдік тәжірибелер алынған. «Атап айтқанда, Ұлыбритания, Канада, АҚШ, Польша, Франция мен Хорватия сияқты елдердің халықаралық тәжірибесі зерделенді. Сондай-ақ мұнда мақсатты топтардың қажеттіліктеріне талдау жасау, зерделеу және үкіметтік емес ұйымдардың ұсыныстары негізінде мемлекеттік әлеуметтік тапсырысты қалыптастыру процесінің бірыңғай тәсілдері белгіленді. Сонымен қатар мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс нәтижелерін бағалауды енгізу жолдары да жоспарланды. Бұл әдіс халыққа көрсетілген қызмет сапасына қанағаттану деңгейі мен жоба тиімділігін анықтауға мүмкіндік береді», деді Н.Ермекбаев.
Министрдің айтуынша, аталған заң жобасы аясында үкіметтік емес ұйымдар көрсететін мемлекеттік әлеуметтік тапсырыстың сапасы мен шартына, мазмұнына бірыңғай талаптар күшейтіліп, стандарттарын біріздендіру көзделген. Сол сияқты мемлекеттік әлеуметтік тапсырысты іске асыру, гранттарды ұсыну және сыйлықақыларды беру бағыттары да нақтыланған.
Отырыста Мәжіліс Спикері ауылдық жерлердегі үкіметтік емес ұйымдар мен ірі қалалардағы ұйымдар деңгейінің айырмашылығы бар екеніне назар аударып, арнайы конкурстарда ауылдағы үкіметтік емес ұйымдардың грантты да, мемлекеттік әлеуметтік тапсырысты да жеңіп алуы оңайға түспейтіндігін тілге тиек етті. «Жоғарыда атап өткен әлеуметтік стандарттар дайындалған кезде міндетті түрде ауылдың жағдайын ескеру керек. Себебі ауылдың да, қаланың да өз ерекшеліктері бар. Сондықтан стандарттарды енгізгенде осы ерекшеліктерге қарай тиісті жағдай жасалуы қажет», деді Н.Нығматулин.
Ал бұл мәселеге қатысты қосымша баяндаманы Мәжілістің Әлеуметтік-мәдени даму комитетінің мүшесі Сауытбек Абдрахманов жасады. Жалпы аталған заң жобасымен жұмыс істеу барысында қосымша «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» кодекс пен «Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы», «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» және «Мемлекеттік жастар саясаты туралы» заңдарға біршама түзетулер енгізілгені айтылды.
Сонымен қатар отырыс барысында Ұлттық экономика министрі Тимур Сүлейменовтің таныстыруымен «2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа Қырғыз Республикасының қосылуы туралы 2014 жылғы 23 желтоқсанда қол қойылған шарттың жекелеген ережелерін қолдану туралы хаттаманы ратификациялау туралы» заң жобасы депутаттар тарапынан қолдауға ие болды. Министрдің мәлімдеуінше, бұл заң жобасы 2017 жылғы 11 сәуірде Мәскеуде жасалып, Хаттаманы ратификациялауға бағытталған. «Айта кетейін, Одаққа Армения мен Қырғызстанның кіруіне байланысты, Еуразиялық экономикалық одаққа мүше әрбір мемлекетке кедендік кіріс баждарының сомаларын нормативке сәйкес үлестіруге арналған Хаттаманы ратификациялау бүгін қаралып отырған заң жобасының басты мақсаты болып табылады. Сондықтан да құжат Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың шеңберінде біздің мемлекетіміз алған бірқатар міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету үшін қажет. Заң жобасымен ұсынылып отырған Хаттама экономикадағы интеграциялық үдерістерді дамытуға және қатысушы-мемлекеттердің араларында өзара тиімді серіктестік қарым-қатынастарды орнатуға мүмкіндік жасайды», деді Т.Сүлейменов.
Мәжілістегі Экономикалық реформа және өңірлік даму комитетінің дерегіне сүйенсек, Хаттамада Еуразиялық одаққа мүше әрбір мемлекет үшін кедендік әкелу баждарының сомаларын бөлудің нормативтеріне қатысты ережелер қамтылған.
Күн тәртібіне шығарылған мәселелер қаралып болған соң, халық қалаулылары тиісті ведомство басшыларының атына депутаттық сауалдарын жолдады. Айталық, депутат Гүлнәр Бижанова халықты жұмыспен қамтудың мемлекеттік бағдарламасы аясында стартап жобалардың жүзеге асуына қатысты проблеманы көтерсе, депутат Магеррам Магеррамов Үкімет назарын мамандандырылған мектептерде немесе мүгедек балаларға арналған сыныптарда сабақ беретін мұғалімдер мәселесіне аударды. «Негізгі мәселе аталған білім беру орындарында оқыту процесіне арналған қажетті оқу құралдары, сондай-ақ мұғалімдер, басқа да мамандар жетіспейді. Ол аздай, мүгедек балалардың үйіне барып оқытатын мұғалімдер жол шығындарын өз қалтасынан төлеуге мәжбүр болып келеді» деді депутат. Ал депутат Кәрібай Мұсырман Премьер-Министр орынбасары Асқар Жұмағалиевтың атына жолдаған сауалында ел тұрғындарын «Электронды үкімет» веб-порталымен жұмыс істеуге жаппай үйрету қажет деген ұсынысын білдірді.
Нұрлыбек ДОСЫБАЙ,
«Егемен Қазақстан»