– Нариман, былтыр әлем чемпионатында үздік бестікке ендіңіз. Бұған дейінгі біріншілікте 54-орынға тұрақтасаңыз, бұл жолы жүлдеге сәл ғана жетпей қалды. Тіпті алғашқы нәтижелер бойынша көш басында да тұрдыңыз. Чемпионат сіз үшін қаншалықты сәтті өтті?
– Рас, бұған дейінгі біріншілікпен салыстырғанда алғашқы бес спортшының қатарына енуім мен үшін жақсы көрсеткіш. Бұл тынымсыз еңбектің арқасы деп білемін. Сөйте тұра Дохада өткен әлем чемпионатында үздік үштікке енуге жақсы мүмкіндігім болды. Естеріңізде болса, тәуелсіз Қазақстанның тарихында 1997 жылы Швейцарияның Лозанна қаласында Сергей Федоренко алтын медаль иеленген еді. Содан бері бұл спортта есеміз кетіп жүр. Сондықтан осы бір олқылықтың орнын толтырсам деген арманым орындалмай қалғанына аздап көңіл күйім түсті.
– Осынау бір сәтте әкеңіз жеке бапкер ретінде сізге не айтты?
– Елімізде барлығы алдымен әкемді осы нәтижемен құттықтады. Себебі бесінші орын Қазақстанның да спорттық гимнастикада алар үлесінің барын айқындайды. Мені де құттықтап жатты. Жалпы, әкемнің бұл нәтижеге көңілі толды. Ол менің қолымнан келгеннің бәрін жасағанымды көрді.
– Сіз осы әлем біріншілігі алдында басты қарсылас ретінде Олимпиада чемпионы, кейіннен Дохада күміске қол жеткізген британдық Макс Уитлокты атадыңыз. Бірақ мамандардың көпшілігі оның қимылына мін тағып жатады. Сіздің ойыңызша, оның басым тұсы қайсы?
– Қазір спорттық гимнастика ережелеріне өзгерістер енгізілуде. Басты назарды комбинацияның қиындығына емес, тазалығына аударатын болып жүр. Бұл тұрғыда британдықтың қимылдары мінсіз дей алмайсың. Денені тік ұстайтын сәттерде ол бүгіліп қалуы мүмкін. Төрешілер де, бапкерлер де менің тік тұруыма жоғары баға береді. Сондықтан Уитлок таңдаған элементтер ең қиын саналғанымен, жаңа ережелер бойынша маңызды жарыстарда жеңіске жету қиындай түседі деп ойлаймын.
– Өзге командалас әріптестеріңіздің өнеріне тоқталсақ. Жігіттер алғашқы жиырмалыққа ілініп, енді келесі жылы Олимпия ойындарына жолдама сарапқа салынатын біріншілікке қатысады...
– Бастапқыда бізге алғашқы 24 команданың қатарына ену туралы тапсырма берілді. Үлкен жауапкершілік жүктелгендіктен біраз қобалжып, тиісті нәтиже көрсете алмай қаламыз ба деп уайымдадық. Бірақ уақтылы бойымызды жиып, ТОП-16 команданың қатарынан табылдық. Енді алдағы әлем чемпионатында алғашқы 12 команданың қатарына қосылып, Олимпия ойындарына жолдама иелену жайлы мақсат қойдық.
– Сіз әдетте өзіңізге ыңғайлы элементтерді қалай таңдайсыз?
– Гимнастикада бар барлық элементтердің жиынтығын әбден зерттеп шығамын. Бұрын барлығын қатар тексеріп көре беретінмін. Нәтижесінде, қайсысы қолайлы, қайсысы ауыр – соларды өзімше анықтайтынмын. Осы арқылы сирек кездесетін элементтердің қосындысын жасап алдым. Бүгінде мен жасайтын комбинация гимнасшылардың арасында ең күрделісі саналады. Күнделікті жаттығулардың арқасында әрбір элементті аса бір қиындықсыз жасайтын деңгейге жеттім. Әр спортшы элемент таңдауда өзінің дене бітімін ескереді, сол секілді мен де бойымның, қолдарымның ұзындығын тиімді пайдаланып, өзіме қолайлы элементтердің басын біріктірдім.
– Сіздің жеке The Kurbanov деп аталатын элементіңіз барын оқырмандар естіп те жүрген болар. Әріптестеріңіздің арасында сол элементті қайталағандары бар ма және олар қаншалықты сіздің көңіліңізден шықты?
– Ресей және басқа елдерден достарым, таныстарым сол жаттығуды жасағандарын видеоға түсіріп жіберіп жатады. Бірақ оның бәрі тек жаттығу кезінде жасалған. Өкінішке қарай, тазалық жағы әлі ақсап тұрғанын байқаймын. Ресми жарыстарда әзірге ешкім қайталаған жоқ.
– Қателеспесем, тәуелсіз Қазақстан тарихында өз атында элементі бар алғашқы гимнасшысыз. Мақтанарлық жағдай. Жаңа элементті ойлап табу қиын болды ма?
– Маған дейін тағы бір отандасымыз осындай құрметке ие болған. Бірақ ол Кеңес мектебінің түлегі. Бірде аттың жанында элементтер жайлы ойлап тұрғам. Сонда ат арқылы екі қолмен алға жүру деген элемент бар, неге соны керісінше қайталамасқа деген ойға келдім. Бір қызығы, бұған дейін мұны ешкім жасап көрмепті. Сонан соң Халықаралық гимнастика федерациясы бұл жаңашылдықты қолдап, ресми жарыстардағы элементтер тізіміне қосты. Әрине, қуанышты жағдай. Өйткені ережеде The Kurbanov деген элемент тұрады.
– Құрдастарыңыз көңіл көтеріп, қызық қуып жүр- генде, жас болсаңыз да алдыңызға нақты мақсат қойып, соған қарай нық қадам жасайтыныңыз қуантарлық жайт. Дегенмен бұл режімнен де жалығатын кездер де болатын шығар?
– Таңнан қара кешке дейін жаттығу жасап, үйге шаршап келесің де, тек жақсылап тынығуды ойлайсың. Күн тәртібім есімді білгелі осындай.
Мені спортқа әкем әкелді. Өзі де гимнастикамен шұғылданған. Сондықтан менде гимнастикадан басқа таңдау болған жоқ. Бала күнімде тек күнделікті жаттығуға келіп-кетіп жүрсем, 16 жасымнан кейін нәтижеге жету керектігін түсіндім. Содан бері кәсіби түрде ден қоя бастадым.
– Ал әкемен жұмыс істеген қаншалықты оңай?
– Қиындау. Себебі, үйде де, жаттығу залында да, көлікте де тек гимнастика туралы әңгімелесеміз. Бұрын әрбір қателігім үшін ұрыс еститінмін. Қазір көп араласа бермейді. Өйткені кішкентай бала емес, спортшы ретінде қарайды. Көрсеткіштерім үшін аз-маз сөз естіп қаламын, бірақ бұрынғыдай емес.
– Сіз үшін өткен жыл несімен ерекшеленді? Жоспарыңызды толықтай жүзеге асыра алдыңыз ба?
– Бір жағынан, былтыр мен үшін өте сәтті жыл болды деп айта аламын. Әлем кубогы кезеңіндегі жеңіс, әлем чемпионатының финалы – мен үшін үлкен жетістік. Бірақ мұның бәрі былтырғы жылдың көрсеткіштері, биылғы жылға тағы жоспарлар мен мақсаттар бар. Алдағы жарыстарға дейін жаттығу жасап, кем-кетікті түзейміз.
– Әңгімеңізге көп рахмет. Сәттілік тілейміз!
Әңгімелескен Мәдина АСЫЛБЕК,
журналист
