БІРДЕ...
Атаның – Бауыржан Момышұлының жүз жылдық тойы Таразда өтетін кезде бір жігіт үйге хабарласып, Бәкеңмен сөйлесті. Қашан жолға шығатынымызды сұрап, өзінің бізді күтіп алып, орналастыруға жауапты адам екенін айтады да:
– Айналайын, аталарыңның 100 жылдығына маған сыйлық ретінде тоқал айттырған болсаңдар, онда, әрине, апаларыңнан бөлек бөлме, әйтпесе кемпірімнің қасына жата берем, – деп жауап берді.
Ар жақтан менің халымды сұрады білем, Бәкең:
– Қазір тойға шақырулар көп, апаң сайраңдап жүр, тамақ жасауды қойды. Бір күн тойға барамыз, ертесінде тойдан әкелген сарқытты жейміз, – деді.
– Мыналарыңның тұмсығы үшкір екен, менің аяғым жалпақ қой, – деді Бәкең.
– Папа, жалпақ тұмсық туфлилер сәннен қалды, ал бұл соңғы шыққан керемет мода, – деген Анарға:
– Балам, мода өзгерген шығар, бірақ менің аяғым бұрынғы қалпында қалған, – деді атасы.
– Біздің өнімнің арқасында сан мыңдаған адам айлық алып күнін көріп отыр, – деп мақтанды.
– Сауықтыру орындарына пациенттерді де сіздер беріп жатырсыздар, – деді Бәкең.
Келін түсіру тойының алдында Елмұрат:
– Аға, тойда біздің наймандардан жасы үлкен адамдар бар, бірақ біз үшін сіздің орныңыз бөлек. Тойды бастап, бата беріп, той атасы болыңыз, – деп тілек айтты. Ағасы, әрине, бұл ұсынысты қуана қабыл алды.
Тойға жұрт жиналып жатқанда асаба жігіт Бәкеңе сәлем беріп:
– Аға, мен де дулатпын, оның ішінде… – дей бергенде Бәкең оның сөзін бөліп:
– Шырағым, оны кейін асықпай айтарсың, бүгін мен найманмын! – деді кеудесін керіп.
Зейнеп АХМЕТОВА
АЛМАТЫ
«Крышасы» барлар...
Сұрақ-жауап
– Мырза, мен – жазушымын. «Баюдың жүз тәсілі» деген кітабым бар.
Саудагер:
– Сонша тәсілін білсең, неге қайыр сұрап жүрсің?
Қайыршы:
– Мен жазған тәсілдің жүзіншісі – осы..
– Өңің бозарып кетіпті ғой?
– Ауырып қалдым
– Дәрігерге қаралмайсың ба?
– Өмір сүргім келеді...
– Әр қытай маған бір доллардан сыйласа ғой!..
Қарауыл:
– Бұл жерде балық аулаға тыйым салынған! Айыппұл төлейсіз!
– Қайдағы балық аулаған, әшейін қармақ ұшындағы құртты шомылдырып жатырмын! – депті балықшы түк білмегендей.
– Қашан үйленесің?
– Жүріп жүрген қызым несиесінен құтылып болсын...
– Дәрігер қолыңмен үремке ұстаушы болма деп ескерткен...
Алдайды
Қойшыбай ШӘНИЕВ
«Осы мен не айтайын деп едім?!»
Басекеңді күтіп қабылдау бөлмесінде тұрғанбыз.
Көп күттірмей келе қалды.
Ізетпен сәлемімізді алды. Көпті көрген көреген емес пе:
– Кезектің соңы кім екен, жігіттер! – деп, әзіл тастаған басекеңе біздер «тауып кеткен қалжыңына» таңданып-тамсанып, пендеге тән сыпайылықпен бет-әлпетімізге шағын ғана маска кигізіп, қозғалақтап-қопаңдап, әркім өзінің бар екенін білдіріп жатырмыз.
– Бірде, осы өздерің сияқты бір топ кісі тұра қалыппыз, – деп айнала анталап тұрған біздерді барлай шолып, бар оң қанат, сол қанат, ем беруші, дем берушісі түп-түгел осында болғанына көңілдене күпсініп, сөйлеп кетті:
– Менің жанымда Ілдебай Құлықов тұрған. Ол кісі көп жылдар жауапты қызметте істеді. Бір-екі жылдай республикалық газеттің редакторы болған. Онда да көп тұрмай, бірер жылдан соң осы қазіргі қызметіне көтерілген. Бір кезде бірге істегендікі ме, әйтеуір, қазір де аралас-құраласпыз, – деп, сәл тыныстаған сәтінде алдымдағы неше алуан бастардың арасынан сығалап ұрлана басекеңе көз тастап едім, аузы сөйлеп «іс» тындырса, отты жанары алдыңғыларды аралап сараптай бастаған екен...
Не деген қабілет десеңізші. Өзекті әңгіме айтып елді аузына қаратқаны былай тұрсын, әркімнің өзіне деген пиғыл-ниетін сол сөзін тыңдаған болмысынан ажыратып-анықтап алмақшы.
– Ал қазір министр боп кекірейіп отырған мына Өздебай Қаржаубаев бәріміз құрдас болатынбыз. Ол жасынан жиналыстарда қолын сілтей сөйлеп тұратын. Ол да... – деп, ол кісінің жүріп өткен жолын тілге тиек ете бастаған...
– Ол кісі жақсы кісі еді... (марқұм болған біреуді нысанаға алғанын біле қойдым). Кімге жақсылық жасамады дейсің. Мені қазіргі академиктердің атасы Кемел Жасановпен сол кісі таныстырған. Ана вице-президент Төре Есқараевқа да ертіп апарып: «Мынау сенің жақын інілеріңнің бірі, оң қанатыңа ал», – деп те қамқорлық жасап еді... Жақсы кісілер көп тұрмайды екен ғой... Сол кісі бастап тобымызбен Үмбет Шілібаевтің үйіне бара қалдық. Үмбет Шілібаев онда осы жақын маңда тұратын. Ол кісі де біраз жауапты қызметтің белін басты-ау-ей!
...Жап-жас, мына сендерден де уыз шағында білдей бір газеттің жауапты хатшысы, одан балалар журналын басқарғаны бар, көп кідірмей өрлеп, жоғарыдан бір-ақ шықты. Енді, міне, біраз жылдан бері табан тіреп баспа басқарып келе жатқаны... – деп, сәл ойлана кідіріп тұрып:
– Осы мен не айтайын деп едім? – деп қойып қалғаны. Үнсіз тұрған біздер қатты састық...
– Ойпыр-ай-ә! Не айтайын деп едім-ей!