Басқарма 2017 жылы «Ақтоғай ауданындағы Түлкі өзені ағысының бастауынан Алға ауылына дейін қайта жаңғырту» атты үш жылға арналған арнайы жоба әзірлеген болатын.
– Ертістен тармақталып шығатын шағын өзендер табиғатты қорғау мамандарының назарында. Түлкі өзені де Ертістің оң жағалауындағы ескі сағалардың бірі. Соңғы жылдары өзен арнасы бойында ағаштар мен бұталар қаулап өсіп, суы таязданып, шаруашылықтарды сумен қамту қиындай бастады, – дейді бөлім маманы Дияр Қайыркенов.
Өзенді тазарту жобасын жүзеге асыру үшін республикалық бюджеттен 1 млрд 160 миллион теңге бөлінген көрінеді. Судың түбіндегі батпағын «Классик-4» маркалы алып техника сүзіп шығарса, су бетіне және өзен жиегіне үйіліп қалған ағаштарды екі су краны тазалаған. Тазарту жұмыстары кезінде 200 мың текше метр қоқыс алынған.
– Өзеннен шығарылған ағаштарды ауыл тұрғындарына бердік. Былтырдың өзінде 800 тоннадай отынды тегін үлестірдік, – дейді порт басшысының орынбасары Төлеген Мұқатайұлы.
Кәсіпорын бұған дейін Усолка, Ақсудағы Ертіс сағасы, Баянауылдағы Сабындыкөл, Жасыбай көлдерін тазалауға қатысқанын айта кетейік.
Ауыл тұрғындарының айтуынша, қазір Түлкінің арнасы кеңіп, суы тұнып, ағысы қалпына келіпті. Жұрт өзеннен балық аулауға асығатын болған.
Бұл өзенді тазартудың ауыл шаруашылығы үшін маңызы ерекше. Осы өзенді жағалай қоныстанған Ақтоғай ауданының ауылдарында суармалы егіс алқабы үлкейіп келеді. Түлкінің суын Мүткенов, Әбжан, Алға ауылдарына қарайтын бірқатар шаруашылықтар пайдаланады. Ал суы тартылып қалса, өзен жағалаған шаруалар сусыз қалар еді. Мәселен, Ақтоғай ауданындағы «Ақтоғай-Агро» ЖШС, басқа да шаруашылықтардың егістік алқаптары осы өзенге тәуелді.
Облыстық аумақтық Орман шаруашылығы және жануарлар әлемі инспекциясы басшысының орынбасары Нұржан Қазтайдың айтуынша, өңірдегі өзен-көлдерден бір айдың ішінде 15,9 тонна қатты тұрмыстық қалдықтар шығарылып, 1840 метрден астам қараусыз қалған аулар алыныпты.
