Аймақтар • 19 Тамыз, 2019

Қобыздың құны

Ұлттық аспаптарымен қатар ағаштан жасаған туындылары жоғары бағаланып жүрген түркістандық шебер Дәурен Миншариповті іздейтіндердің арасында шетелдік туристер де көп. Туындыларын дүкендерге, сауда орындарына қоймайтын шебердің қолынан шыққан дүниені іздегендер шеберханасынан табады.

Ғалымжан ЕЛШІБАЙ

О.Таңсықбаев атындағы Алматы сәндік-қолданбалы өнер колледжінде мүсінші мамандығын алғаннан кейінгі 15 жыл ағаш шебері ретінде еңбек етіп жүрген Дәуреннің табысы жақсы. Шебердің аңсары, әсіресе қобыз жасауға ауып тұрады екен. Әр қобызды жасауға кемінде бір ай уақыт жұмсайды. Одан дұрыс үн шыққанын бақылау үшін өзі қобыз тартуды үйреніп алған. Алғашқыда туындыларын көрмеге қойып, көрерменнің кейіпіне ене көпшіліктің пікірін біліп жүріпті. Сөйтіп айтылған сын-ескертпелерді саралаған. Бүгінгі таңда Тараз, Шымкент, Нұр-Сұлтан, Алматы қалаларында қобызға сұраныс жоғары екен. Шебер музыкалық мектепте білім алатын шәкірттерге қарапайым аспапты 60 мың теңгеге, отандық және әлемдік сахнада өнер көрсетіп жүрген таланттарға ерекше дизайнмен 1000 АҚШ долларынан жоғары бағаға қобыз жасайды.

«Бағаны белгілегенде аспаптың көлемі мен кеткен материалын ғана есептесем, базардағы сатушыдан парқым қалмайды ғой. Өзім жұмыс барысында қандай күйде болғаныма байланысты баға белгілеймін. Ұлттық аспап жасауға аса нәзіктік пен сезімталдық, ерекше сүйіспеншілік қажет. Жүйкеге түсетін салмақ та аз болмайды. Яғни, қобыздың құны мен үшін өте жоғары. Туындыларымды тұтынушыға аманаттаймын. Жасыратыны жоқ, көп данамен тарайтын жұмыстарымның құнын төменірек бағалаймын. Себебі ол дағдылы түрде жасалады», – дейді шебер.

Ілгеріде өткен ұлттық аспап жасайтын қолөнершілер байқауына шебер қылқобыз және нарқобыз жасап қатысқан. Сахна төрінен нарқобыздың үні естілгенде, тыңдармандар таңданысын жасыра алмапты. Нарқобыз сол байқауда жеңіс сыйлаған. Шебердің айтуынша, нарқобызды жасаудан бұрын қолжазбаларды қарап, аспапты ұзақ уақыт зерттеген. Яғни, бұл жеңіс ұзақ ізденіс пен төккен тердің нәтижесі. Композициялық туындылары арасында шебердің көңіліне жақындары да аз емес. Тәуелсіз еліміздің болмысын еркіндіктің ауқымына сыйдыруға талпыныс жасаған «Саяткерлік» композициясы өзі ұнататын еңбектерінің бірі. «Бүркітті қолына қондырып, көкті аңсаған саятшы бала әр қазақтың ауылға деген сағынышын арттырады. Қазақ пен ауыл егіз ұғым ғой. Ұлты қазақ азаматтардан тыс шетелдік туристер елең етіп, халықаралық көрмелерде туындының алдында сағаттап тұрып алады», – дейді Дәурен Миншарипов.

Шебер өз туындыларына ерекше сападағы ағашты қолданады. Арнайы тапсырыспен басқа өңірлерден де алдырады екен. Қарағаш, үйеңкі, жаңғақты қолданатын шебер ағашты арнайы қоймада бір жыл сақтайды. Дайын туындысын лактамайды, табиғи түсін сақтау үшін ас дайындағанда қосатын майды пайдаланады.

Түркістан облысы