Осыған байланысты Қоғамдық денсаулық сақтау ұлттық орталығымен дұрыс тамақтану саясатын қамтамасыз ету бойынша шаралар кешені әзірленген. Құжаттардың біріне нан және нан-тоқаш өнімдеріндегі тұзды кезең-кезеңмен төмендету жөніндегі іс-шаралар жоспары жатады. Орталық бұл бастаманы басқа да нан-тоқаш өнімдерін өндірушілер де қолдайды деп жоспарлап отыр.
«Тұзды жоғары тұтыну семіздік, ІІ типті қант диабеті және онкологиялық аурулардың кейбір түрлері, артериялық гипертензия, инсульт, инфаркті қоса алғанда жүрек-қан тамырлары аурулары сияқты созылмалы инфекциялық емес аурулардың дамуына әкеп соғады. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы жүргізген соңғы зерттеулердің нәтижелері бойынша Қазақстанда тұзды тұтыну әлемдегі ең жоғары деңгейде және ДДҰ ұсынған тәуліктік дозадан 3 еседен артық, яғни тәулігіне 17 грамм, норма болса 5 грамм құрайды», дейді ҚазАТУ «Тамақ және қайта өңдеу өндірістерінің технологиясы» кафедрасының аға оқытушысы, техника ғылымдарының докторы Нұрбибі Советқызы.
Экономикалық үлгілеудің деректері бойынша, тұзды тұтынуды төмендету жөніндегі іс-шаралар кешені Қазақстандағы инфекциялық емес аурулардың алдын алудың неғұрлым тиімді шарасы. Тұзды тұтынуды қысқартуға бағытталған іс-шараларға салынған қаржы, бес жылдық кезеңде салынған қаражаттан 11 есе артық экономикалық нәтиже береді.
«Тұзды тұтынуды қысқарту инфекциалық емес ауруға байланысты қауіпті және қан қысымын төмендетуі мүмкін. ДДҰ ұсынымдарына сәйкес, тағам өнімдеріндегі тұздың санын азайтуды жаппай тұтыну өнімі ретінде наннан бастау неғұрлым тиімді. Жалпы біздің эксперименталдық-өндірістік цехта университет платформасы аясында азық-түлік өндірісі бағдарламалық тобына қарай мамандықтар дайындалады. Соған орай студенттердің теориялық сабақтармен қатар тәжірибелік сабақтарды да өтеді. Осы эксперименталдық-өндірістік цехта нан және нан-тоқаш өнімдері өндіріледі. Студенттерге 2-курстан бастап, 4-курсқа дейін тәжірибелік сабақтар жүргізіледі. Олар нан технологиясын, нанның түрлерін, оған қосылатын шикізаттар және өндіріске қойылатын талаптардың барлығын осы жерден үйреніп шығады. Бакалаврда оқитын студенттер, магистранттар немесе доктаранттар болсын өздерінің нан өнімдеріне байланысты дипломдық болсын, диссертациялық жұмыстарын болсын көзбен көріп, көңілге тоқып жазады», дейді Эксперименталдық-өндірістік цехының технологы, оқу шебері Гаухар Дүйсенғалиқызы.
Қазіргі таңда С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университетінің нан және нан-тоқаш өнімдерін өндіру жөніндегі эксперименталдық-өндірістік цехында Еуразиялық экономикалық одақтың нормативті-құқықтық құжаттарының талаптарына сай келетін нан-тоқаш өнімдерінің 15-тен астам түрі өндірілуде. Инфекциалық емес аурулардың алдын алуға бағытталған меморандум аясында ЖОО студенттері мен оқытушылары үшін тұзы аз мөлшердегі нанды өндіру басталған. Екі жақты ынтымақтастық шеңберінде халықаралық сарапшыларды тарта отырып, әртүрлі тамақ өнім түрлерінде тұзды төмендету мәселелері бойынша консультациялар, семинарлар, сондай-ақ дұрыс тамақтану мәдениетін қалыптастыру бойынша бірлескен түрлі акциялар ұйымдастыру жоспарлануда.
«Аталған университет нан-тоқаш өнімдеріндегі тұз мөлшерін азайту оның дәмдік қасиетіне, өндіру технологиясы мен сақтау мерзіміне ешқандай теріс әсер бермейтінін практикалық зерттеулер жүргізу негізінде дәлелдеген алаңға айналды. Жұмыстың оң тәжірибесі оны жоғары ауқымды нан өндірушілерінде көрсетуге мүмкіндік береді. Бұдан бөлек, қазіргі уақытта ҚДСҰО «Nur Otan» партиясының Нұр-Сұлтан қаласындағы филиалымен бірге нандағы тұз мөлшерін азайту бойынша ірі нан-тоқаш өндірушілерімен жұмысты бастады. Ірі өндірушілерден бөлек, аталмыш акцияға кішігірім наубайханалар да қосылуға ниет білдіруде» дейді ҚР ДСМ Қоғамдық денсаулық сақтау ұлттық орталығы директорының орынбасары Руслан Құсайынұлы.
