Спорт • 30 Қыркүйек, 2019

Тау көтере алмаған «ТОЛАҒАЙЛАР»

165 рет
көрсетілді
9 мин
оқу үшін

Қыркүйек айы спортшылар мен жанкүйерлердің есінде әлем чемпионаты өткен ай ретінде есінде қалатыны анық. Өйткені бұл айда әлемнің түкпір-түкпірінде төрт бірдей әлем чемпионаты ұйымдастырылды. Қатар астанасы Дохада өткен жұма күні жалауы желбіреген жеңіл атлетикадан әлем біріншілігі 5 қазанда мәресіне жетеді. Бүгінгі материалымызда біз Таиландтың Паттайя қаласында қазақстандық спортшылардың қатысуымен өткен ауыр атлетикадан әлем чемпионатын қорытындылаймыз.

Тау көтере алмаған «ТОЛАҒАЙЛАР»

Бірден айтайық, биылғы жаһандық бірін­шілік Қазақ­стан үшін сәтсіз болды. Себе­бі Таиландқа барған «тола­ғай­ларымыз» бір ғана медаль иеленді. Жалпы, Қазақстан құра­ма­сынан әлем біріншілігіне тоғыз атлетіміз барған-ды. Жаһандық дода алдында құрама бас бапкері Юрий Мельников ерлер арасында Денис Улановтан, қыздар бәсекесінде Зүлфия Чиншанлодан жүлде күтеміз деген болатын. Бірақ екеуі де жүлдеге іліге алма­ды. «Олим­пиадаға іріктеу кезең­дерінің жаңа ережесі бойынша біз­дің басты мақсатымыз – жекелей сында мейлінше көбірек ұпай жинау. Дегенмен, қыздар бәсе­кесінде әлем чемпионатының жүлдесінен басты үміткерлердің бір – Зүлфия Чин­шанло. Ол қа­зіргі таңда қазақстандық ауыр атлеттер арасында рейтингте көш бастап тұр. Ал ерлер арасында Денис Улановқа көп үміт артамыз. Қалған спортшыларымыздан да жақ­сы нәтиже күтетінімізді жа­сырмаймын», деген болатын.

 Жиырма жастағы қаһарман

Бірақ екі спортшы да бас бапкердің сенімін ақтай алмай, жүлдеден құр қалды. Десе де, 20 жастағы Игорь Сон бүкіл құра­маны әлем чемпионатынан жүл­десіз оралудан құтқарып, бір күнде қаһарман атанды. Отан­дасымыз әлем біріншілігіне алғаш рет қатысып тұрса да, күміс медаль олжалады. 55 килода сынға түскен ол серпе көтеруде 120 кило зілтемірді көтерсе, жұлқа көте­ру бағдарламасында 146 кило­ны еңсерді. Екі жаттығу қоры­тын­дысы бойынша, 266 кило сал­мақты бағындырып, әлем чем­пионатының күміс жүл­дегері атанды. Естеріңізде болса, Игорь тамыз айында Тал­ды­қор­ғанда өткен Қазақстан Спарта­киа­дасында екі жаттығу қоры­тын­дысы бойынша 260 кило зілтемірді көтеріп, Қазақстан ре­кордын жаңартқан болатын. Екі айдың ішінде өз нәтижесін 6 килоға жақ­сартқан отан­да­сы­мыздың бола­шағынан зор үміт күтуге болады.

Бұл салмақта топ жарған Солтүстік Корея спортшысы Ом Юн Чхоль екі бірдей әлем рекордын орнатты. 294 (128+166) килоны еңсерген ол жұлқа көтеруде және жалпы есепте әлем рекордын жаңартты. Бұған дейінгі жұл­қа көтерудегі рекорд 162, жалпы есепте 293 кило болатын. Сондай-ақ отандасымыздан бір кило кем көтерген (265 кило, 118+147)  Сауд Арабиясы өкілі Мансур Аб­дулрахим 265 кило салмақпен үздік үштікті түйіндеді.

Сонымен қатар осы салмақ­та өнер көрсеткен тағы бір қазақ­стандық спортшы, былтырғы әлем чемпионатының күміс жүлде­гері Арли Чонтей 263 кило­мен (118 +145) бесінші орын иеленді. 2008 жылы Қытай­дан Қырғызстанға қоныс ауда­рып, 2012 жылы Лондон Олимпиа­дасының қарсаңында Қазақстан азаматтығын алған Арли Чонтей 7 жылдың ішінде төрт рет қана бізді жүлдесімен қуантты. 2017 жылы Тайпэйдегі Универсиада ойындарында қола медальға ие болса, былтыр Ашғабатта өткен әлемдік додада күміс алды. Ал биылғы Азия чемпионатында қола медаль еншілеген болатын.

 Олимпиада жүлдегерлері жүлдесіз қайтты

Паттайядағы әлем чемпио­натына бұған дейін Олимпия ойындарында жүлде алған (Илья Ильин мен Зүлфия Чин­шан­лоны қоспағанда) екі спортшы­мыз барған еді. Бірақ екеуі де Таиланд астанасынан құ­ралақан қайтты. Рио-де-Жанейро Олим­пиадасының чемпионы Ниджат Рагимов 17-орынды қанағат тұтты. Осыдан 4 жыл бұрын АҚШ-та өткен әлем чемпиона­тында, 3 жыл бұрын Рио төрін­де 77 килода қарсылас шақ келтір­меген Ниджат ПаттаЙяда жаңа сал­мақта яғни 81 килода өнер көр­сетті. Былтыр Ашғабатта өткен дүниежүзілік біріншілікте 77 килода сынға түсіп, сегізінші орын алған болатын.

Биылғы әлем чемпионатын­да С тобында сынға түскен спорт­шының алғашқы сайыста жолы болған жоқ. Жұлқа көтеруде 145 киломен шектелді. Мысалы, ол Олимпия ойындарында бұл са­йыста 165 килоны көтерген болатын. Серпе көтеруде 189 киломен шектелді. Жалпы есепте 334 киломен 17-орынды місе тұтты.

Бұл салмақта бірінші орынды 77 килода Рио Олимпиадасының күміс жүлдегері атанған қытайлық Люй Сяоцзюнь жеңіп алды. Ол жаңа салмақта екі бірдей әлем рекордын орнатты. Екінші орынға тағы бір қытайлық Ли Даинь (377 кг) тұрақтаса, үздік үштікті колумбиялық Брайан Родальега (363 кг) қорытындылады.

Денис Уланов та (89 кг) ел сенімін ақтай алған жоқ. Қос­сайыс қорытындысы бойынша 358 кило зілтемірді өзіне бағын­дырған ол 10-орынға табан тіреді. Айта кетейік, Уланов Рио Олим­пиадасының қола жүлдері.

 «Допингсіз чемпиондар»

Допингпен ұсталып, Олимпия ойын­дары­ның алтынынан айы­рылған Зүльфия Чин­шанло мен Илья Ильин үшін әлем чемпионаты сәтті бола қойған жоқ. 55 килода сынға түскен Чиншанло қоссайыс қорытындысы бо­йынша 213 (93+120) килоны ба­ғындырып, төртінші орын ие­ленді. Бұл бәсекеде қытайлық Цуньюнь Ляо (227 кг) топ жарды. Екін­ші орынды тағы бір қытайлық спортшы Ваньцунь Чжан иеленсе, үздіктер үштігін филиппиндік атлет қорытындылады. Зульфия Чиншанло соңғы 4 жыл көлемінде халықаралық аренадағы жа­рыстарға қатысқан жоқ. Былтыр 10 маусымда екі жылға созылған «шеттетілу» мерзімі аяқталып, спортқа қайта оралған болатын.

Допингке байланысты біраз жылдық үзілістен кейін үлкен спортқа қайта оралған Илья Ильин биылдан бастап бірнеше жарысқа қатыса бастады. Сәуір айында Қытайда өткен құрлықтық жарыста 345 (160+185) кило салмақты көтеріп, жалпы есепте бесінші орын иеленген бола­тын. Сондай-ақ маусым айын­да British International Open тур­ниріне қатысып, 350 (165+185) ки­ломен қола жүлде алған-ды. Ал тамыз айында Қазақстан Спар­такиадасында топ жарды.

Әлем біріншілігінде 96 килода сынға түскен отандасымыз қоссайыста 363 килоны ба­ғын­дырып, (168+195) бар болғаны 13-ші орынға табан тіреді. Бәсекеден кейін Илья Ильин өзінің нәтижесі туралы пікір білдірді. «Жалпы алғанда, әлем чемпионаты жоғары дең­гейде өтті. Өзімнің нәтижеме көңілім толады. Бәрін жоспар бойынша орындадым. Менің бас­ты мақсатым – 10-14 орыннан көріну керек болды. Нәтижесінде 13-і орын иелендім. Менің жасыма бұл жаман нәтиже емес деп ойлаймын. Мен қазір ұлттық құрамада бірінші нөмір емеспін. Бұл нәтижеден кейін екінші орынға көтерілетін шығармын. Ал бірінші орында Денис Уланов тұр», дейді ол. Сондай-ақ Ильин желтоқсан айында Қатарда өтетін додаға қатысуды жоспарлап отыр.

 Жалпы есептегі жағдай

Қазақстан әлем біріншілігінде 1 күміс медальмен жалпы коман­далық есепте 12-орынға тұрақ­тады. Бізбен бірге допинг дауына тап болып, 2017 жылы дисквалификацияға ұшыраған Қы­тай мен Солтүстік Корея құрама­ларының нәтижесі тәп-тәуір. Қытай 10 алтын еншілеп, жалпы командалық есепте топ жарды. Екі алтыны бар Солтүстік Корея екінші орында. Үздік үштікті 2 алтынмен Армения құрамасы қорытындылады.

Тағы бір айта кетерлік жайт, Қазақстан құрамасы осымен үшінші әлем чемпионатынан алтын медальсыз оралып отыр. Ең алғаш 2013 жылы Польшадағы чемпионатта алтын бұйырмаса, екінші рет былтыр Ашғабатта өткен біріншілікте атлеттеріміз топ жара алмады. Міне, биыл да «толағайларымыз» тау қопара алмады. Екі жыл қатарынан алтын ала алмай, сәтсіздікке ұшы­раған спортшыларымыз бен ауыр атлетика федерациясының бас­шылығы қалай ақталар екен?