Біз жуырда жолсапар кезінде Жидебай ұстаз атанған өнегелі өмір жолымен айналасына сыйлы атамызбен жолығып, әңгімелескен едік. Қимыл-қозғалысы ширақ. Тіліміз тасқа, таяқ ұстамайды. Масылдық пиғылдан таза. Әлі тың. Түр-түсіне қарап атамызды 91 жаста демейсің. Әзілі де, әңгімесі де жарасып тұр.
– Көп жасауыңыздың сыры неде? – дейміз біз.
– Тазалықта. Денсаулықты күтуде. Дене шынықтыруда. Бірқалыпты мінезде. Рухани байлықта. Тамақты талғап жеуде болар, – деді бірден.
– Жидебай ұстаз 90 жасқа жеткенше таңертеңгілік жүгіретін. Саламатты өмір салтын ұстанады. Қазір де міне, кітапханаға жаяу келіп, жаяу қайтады. Біздің тұрақты оқырманымыз, – дейді Қарлығаш есімді кітапхана меңгерушісі.
Кейіпкеріміз 1947 жылы мектеп бітірген соң, Семейдегі педагогика институтына оқуға түседі. Институтта дәріс берген ұстаздары Қайым Мұхаметхановты, Тұрсынбай Ерғалиевті қатты құрметтейді.
1951 жылы институтты бітірген соң туған ауылына оралып, мектепте ұстаздық жолын бастайды. Негізгі мамандығы – қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі. Оқу-білім саласында әртүрлі қызмет атқарған. 1955 жылы аудандық оқу бөлімінің меңгерушісі болып тағайындалады.
Әрі қарай да оқу-білім саласында қызмет жасаған Жидебай Арықбаев сол кезде берілетін «Еңбектегі ерлігі үшін», «Халық ағарту ісінің үздік қызметкері» сияқты түрлі медальдар алады. 2001 жылы «Облыс алдындағы сіңірген еңбегі үшін» белгісімен марапатталды.
Жидебай атаның «Төртеуіміз түгел болсақ», «Ағасы бардың айтары бар» атты ата-бабалар жайлы деректерден құралған екі кітабы жарық көріпті. 2010 жылы «Өлеңімде өмірім» атты жырлар жинағы шықты.
Атамызды жергілікті жердің әдебиетші, қаламгері деп те атауға болады. Әлі күнге дейін қолынан облыстық «Сарыарқа самалы», ел газеті «Egemen Qazaqstan» түспейді.
– «Егеменнің» 100 жылдық ұлық мерекесі құтты болсын! – дейді ардагер ұстаз. – Газет жолы ұлылық, ұрпағы жүрсін ұғынып. Күнде оқып, қарап, біліп отырамын. Елдіктің, егемендіктің үні ғой. «Социалистік Қазақстан» кезінен бастап жазылдық. «Егеменнің» тігіндісін де, жақсы мақалаларын да жинадым. Тоқсаннан ассам да «Егеменді» оқуды тоқтатқаным жоқ. Түсінігі бар, саналы жандар үшін бұл – қымбат рухани қазына ғой, қызым, – дейді «Егеменнің» егде оқырманы.
Жергілікті әкімдік педагогика ардагеріне құрмет көрсетіп, 80 жылдық мерейтойына орай Көктөбе ауылынан үй сыйлапты.
Осы төңіректегі мектептерде оқыған ұл-қыздардың көбі – Жидебай мұғалімнің шәкірттері. Бұл күндері ардагер ұстаз еліміздің білім саласына жаңашылдықтардың енгізіліп жатқанына қуанышты.
Мұғалімдердің еңбегін бағалай білу керек дегенді ақсақал жиі айтады. Жыл сайын Жидебай Арықбайұлы атындағы аудандық «Жас маман» байқауы өтіп тұрады.
Павлодар облысы,
Май ауданы
