Аймақтар • 30 Мамыр, 2020

"ҚазАзот" АҚ аммиак селитрасы өндірісін ұлғайтпақ

1401 рет
көрсетілді
5 мин
оқу үшін

ИИДМ баспасөз қызметі хабарлағандай, Қазақстанда аммиак пен аммиак селитрасын өндіретін жалғыз зауыт жарты ғасырлық тарихында қалыптасу мен дамытудың күрделі жолынан өтіп, бүгінде алып өндіріс ошағына айналып отыр.  Жылдар бойы жиналған тәжірибе мен озық технологиялар  арқылы кәсіпорын агроөнеркәсіптік кешен мен тау-кен өндіру саласы үшін химиялық өнім шығарады. Компания қызметінің негізгі түрлеріне: геологиялық барлау жұмыстарын жүргізу, табиғи газды өндіру және өңдеу, аммиак пен аммиак селитрасын, сондай-ақ олардың туындыларын өндіру және сату жатады.

"ҚазАзот" АҚ аммиак селитрасы өндірісін  ұлғайтпақ

Компанияның дамуы негізінен мемлекеттік қолдаудың арқасында, соның ішінде үдемелі индустриялық-инновациялық даму мемлекеттік бағдарламасы аясында мүмкін болды.

Осы бағдарлама шеңберінде әзірленген жаңғырту жобасы 2011 жылдан бастап кезең-кезеңімен жабдықтарды ауыстыруды көздеді. Атап айтқанда, бірінші кезеңде аммиак өндіру цехында әсерлік құбырлар және ТНК-600 пешін қаптамалау, синтез колоннасының саптамалары жаңартылды.

Бір жылдан кейін, пайдалануға берілген инвестициялық жобалардың тұсаукесеріне арналған ұлттық телекөпірге қатыса отырып, кәсіпорын ұжымы Елбасына зауытты жаңғырту қорытындылары туралы баяндап берді. Сол кезде зауытта сұйық аммиакты, әлсіз азот қышқылын және аммиак селитрасын шығаратын технологиялық желілер қайта жаңғыртылды. Өткізілген іс-шаралар азотты тыңайтқыштарды өндіру көлемін екі есеге арттырып қана қоймай, оның өзіндік құнын төмендету кезінде өнімнің сапасын жақсартуға мүмкіндік берді. Сол 2012 жылы "ҚазАзот" компаниясы "Өндірістік мақсаттағы үздік тауар" номинациясы бойынша ҚР Тұңғыш Президенттінің "Алтын сапа" сыйлығына ие болды.

Зауыттың кейінгі дамуы аммиак пен электр энергиясын синтездеу үшін негізгі шикізат – табиғи газдың жаңа сенімді көздерін іздестірумен байланысты болды. Осы бағытта индустриялық-инновациялық даму бағдарламасы аясында 2015 жылдың ақпанында Бейнеу ауданына қарасты "Шағырлы-Шөмішті" кен орнын игеруге лицензия алынды. Компания жер қойнауын пайдалану құқығын алып, табиғи газды өндіруді жүзеге асыра бастады. Осылайша жеке шикізат базасы дайын өнімнің өзіндік құнын айтарлықтай төмендетті.

Табиғи газ "ҚазАзот" АҚ өнімдерін өндіру үшін негізгі шикізат ретінде пайдаланылады. Ұңғымадан өндірілген газ кіретін манифольдтарға және газ сепараторлары арқылы түседі, онда механикалық қоспалар мен сұйықтықтардан тазартылады. Содан кейін шығу манифольдтары арқылы газды ТКА кіретін коллекторына жібереді. Газ сығылады және технологиялық қондырғылар арқылы технологиялық құбырлармен магистральдық газ құбырына түседі. Газды тасымалдау "Бейнеу" КС 389,5 км қосу нүктесінде "Орта Азия - Орталық" газ тасымалдау жүйесіне қосатын газ құбыры бойынша және "Окарем-Бейнеу" газ құбыры бойынша Ақтау қаласына дейін жүзеге асырылады.

Келесі маңызды кезең Wartsila фин брендінен заманауи жабдықтармен жабдықталған меншікті газ-поршенді электр станциясының (ГПЭС) құрылысы болды. Ол 2016 жылдың желтоқсанында іске қосылды. ГПЭС компанияның электр энергиясы мен буға қажеттілігін қамтамасыз етуге мүмкіндік берді, бұл да дайын өнімнің өзіндік құнының төмендеуіне жол ашты.

Сондай-ақ, осы уақыт аралығында танк және үрлеу газдарынан аммиакты кәдеге жарату бойынша жалпы құны 439 млн.теңгені құрайтын қондырғы пайдалануға берілді. Заманауи технология тәулік сайын 20-25 тонна қосымша аммиакты алуға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, зауытта негізгі өндірістік құрал-жабдықтарға күрделі жөндеу жүргізілді және жөндеуге жатпайтын ескірген құрал-жабдықтар ауыстырылды.

Ауқымды жаңғыртудың арқасында бүгінде барлық жабдықтар толық жұмыс істеуде және зауыт жылына шамамен 330 мың тонна аммиак селитрасын өндіре алады. Сұраныстың болуына байланысты компания өндірісті жылына 400 мың тоннаға дейін ұлғайту бойынша бағдарлама әзірлеуде.

"ҚазАзот" АҚ отандық экономиканың азотты минералдық тыңайтқыштарға деген қажеттілігін толық қамтиды. Қазіргі уақытта ішкі нарыққа өнімнің 65% жеткізіледі. Өндірілетін өнімнің 35% таяу және алыс шетелдерге экспортталады. "ҚазАзот" АҚ өнімінің негізгі экспорты: Ресей, Украина, Қырғызстан, Түркменстан, Грузия, Әзірбайжан.

Соңғы жылдары әлемде ауыл шаруашылығының даму қарқынының өсуі байқалып отырғандықтан, "ҚазАзот" АҚ компаниясының қызметі өндірістің қуаттарын арттыруды дамыту жөніндегі басым міндеттерді шешуге, одан әрі әлемдік нарықтарға шыға отырып, өнімнің әр түрлерін шығаруға және іске асыруға бағытталған.

2019 жылдың желтоқсанында Ақтау қ. "ҚазАзот" АҚ аумағында 6 375 млн. теңге сомасына" Бейтараптандыру және буландыру бөлімшесі " жаңа жобасы іске қосылды. Сонымен қатар, 675 млн.теңгеге "Технологиялық ауа үшін жиынтыққа сәйкес ортадан тепкіш ауа компрессорын салу" жобасын іске асыру жоспарланған.

Бүгінде өндіріс ошағында 1220 адам еңбек етеді. Сондай-ақ, "ҚазАзот" АҚ мен еліміздің техникалық ЖОО арасында компания бөлімшелерінде кәсіби тәжірибені ұйымдастыру және өткізу туралы келісім жасады. Осылайша студенттер алған теориялық дағдыларын практикалық бөліммен тығыз байланыстыра алады.