Ғалымдар Юньнань провинциясында жарқанаттардың саңғырығынан шахтаны тазартқан кеншілерді емдеген дәрігердің жазбасын оқығаннан кейін осындай тұжырым жасаған. Өйткені кеншілердегі ауру белгілерінің қазіргі COVID-19-дан айырмасы болмаған. Пневмония болып, құрғақ жөтелге булығып, аяқ-қолдары сырқырап, қызулары қатты көтерілген. Шахтерлер өздігінен дем ала алмай, өкпесі жасанды тыныс алдыру аппаратына қосылып, алты пациенттің үшеуі көз жұмған көрінеді.
Кеншілерден алынған сынамаларды Уханьдағы зертханаға жібергенде олардың атипті пневмонияға ұқсас пневмонияға шалдыққанын анықтаған. Осыған қарап зерттеушілер КВИ сол кездің өзінде адамдар ағзасына бейімделген деген ой айтты.
* * *
Аустралияда бір тәулікте вирустан 25 адам о дүниелік болған және бұған дейін 24 сағатта мұндай дерек тіркелмеген.
17 тамыз күні Аустралия денсаулық сақтау министрлігі 24 сағат ішінде елде ауру жұқтырғандардың саны 289-ға артқанын, ал барлығы 23 576 аустралиялықтан вирус табылып, пандемия жарияланғалы 14 080 пациенттің жазылып шыққанын айтты. Ауруханаларда 680 адам емделіп жатыр, оның ішінде 47 пациент қарқынды ем қабылдап, дәрігерлердің жіті бақылауында.
COVID-19-ды анықтау үшін 5,3 млн тест тапсырылып, көз жұмғандардың жалпы саны 421 адам болған. Әсіресе, Виктория штаты тұрғындары арасында індет шарпуы өзге аймақтарға қарағанда жоғары екен. Жалпы тізімдегі ауырғандардың 17 047-сі викториялықтар болған соң мұндағы карантин 13 қыркүйекке дейін созылған.
* * *
Канададағы Манитоба университетінің ғалымдары таза мақта-матадан тігілген киімдер мен тұмшаға түскен COVID-19 вирусы бір тәулікке жетпей белсенділігін жоятынын анықтаған.
Зерттеушілер түрлі материалдарда – нитрилден жасалған қолғапта, N-95 және N-100 маскада, өте жеңіл, әрі берік Tyvek атты тоқылмаған материалда, пластик және тат баспайтын болатта вирустың қалай тіршілік ететінін 3 апта бойы саралаған. Сонда мақтадан тігілген бұйымдарда вирус тәулікке жетпей құрып кетіп отырғаны белгілі болды.
Иллинойс университетінің ғалымдары да таза мақтадан тоқылған жұмсақ матаның 3 қабаты хирургиялық арнайы қорғаныш киімді алмастыра алады деген тұжырымға келіп отыр. Ал Ресейдің зерттеушісі Станислав Отставнов мақтадан тігілген киімді үйге әкеліп, іліп қойып, бір тәуліктен соң еш қауіпсіз, күмәнданбастан киіп кетуге болады дейді.
* * *
АҚШ вирус шырмауына іліккен елдердің көшін бастап келеді. Пандемия жер жаһанды жаулағаннан бері 170 мыңнан аса америкалық дүние салды.
COVID-19 Батыс жарты шарды тұтастай шыр айналдырып тұр десе де артық айтқандық емес. Ең алдыңғы орында АҚШ, одан кейін Бразилия әлем бойынша вирус шырмауына түскен мемлекеттердің басында тұр. Бір елде 5,4 млн адамның вирус жұқтырғанын көзге елестету қиын болғанымен, алпауыт АҚШ індетпен күресін тоқтатқан жоқ. Аурудан демі үзілгендер Нью-Йорк (32 840 адам), Нью-Джерси (15 912) және Калифорния (11 234) штаттарында көп кездесті.
Мамыр айында Вашингтон университетінің Адам өмірінің сапасы мен ұзақтығын зерттейтін институтының директоры, доктор Кристофер Мюррей АҚШ-та вирус құрбандары 147 мың адамды құрайды деп болжаған еді. Ал бұл долбардың дәл келмегенін бүгінгі жағдай көрсетіп берді.
* * *
Әлемдік өркениет бесігінің бірі көне Үндістан вирус құрсауынан босай алар емес. АҚШ пен Бразилиядан кейінгі үшінші орынға шыққан Үндістанның тұрғындары күніне мыңдап ауру жұқтырып жатыр.
17 тамызда Үндістанда 2 648 353 адам КВИ жұқтырған, 51 059 пациент вирус кесірінен көз жұмып, 8944 адам ауыр хәлде жатыр. COVID-19 жұқтыру көрсеткіші бойынша ең алдыңғы орында – Махараштра штаты, одан кейін – Тамилнад, үшінші – Дели штаты.
Үндістанның фарминдустриясы жақсы дамыған елдердің қатарында екені белгілі. Пандемия жарияланғаннан бері үндістандық ғалымдар індетке қарсы вакцина жасау ісіне кірісіп кеткен-ді. 15 тамыз – Үндістанның тәуелсіздігі мерекесінде ескі Делидің Қызыл қамал мінберінде дәстүрлі құттықтауын айтып, сөз сөйлеген елдің премьер-министрі Нарендра Моди үш түрлі вакцинаның клиникалық тәжірибеден өтіп жатқанын хабарлады. Екпе дайын болысымен қысқа мерзімде өндіріске шықпақ.
Дайындаған
Анар ТӨЛЕУХАНҚЫЗЫ,
«Egemen Qazaqstan»
