Ұлтымыздың біртуар ұлдарының іздері қалған шежірелі ғимарат 1966 – 1995 жылдары мектеп-интернат, 1995-2015 жылдары жатақхана, кәсіптік лицейдің оқу-өндірістік бөлімдері ретінде пайдаланылып еді. Кейін аудандық орталық кітапханаға беріліп, бүгінде мәдени-әдеби-рухани орталыққа айналды.
Енді міне, кітапхананың сыртқы қабырғасына Қалмұқан Исабаевқа арналған мемориалды тақта ілініп, оның бетіне «1933-1943 жылдары осы ғимаратта жазушы, журналист, өлкетанушы, Екінші дүниежүзілік соғыс ардагері Қалмұқан Исабаев оқыған» деп жазылды.
Қалмұқан Исабаев 1925 жылы 25 тамызда Баянауыл ауылында дүниеге келген. 1943 жылы Кеңес әскері қатарына шақырылып, соғысқа аттанады. Содан 1954 жылдың күзінде запасқа шығады.
Қазақ мемлекеттік университетінің филология факультетін 1961 жылы бітірген соң, «Социалистік Қазақстан» (қазіргі «Егемен Қазақстан») газетінде, «Жұлдыз» журналында әдеби қызметкер болып жұмыс істеген.
Қалмұқан Исабаевқа арналған естелік тақтаны өңірге, баянауылдықтарға есімдері жақсы таныс ел ағалары Мұрат Рахметов пен Қорабай Шәкіров ашты.
Бұл күні жерлес жазушының көзін көрген, сыйлас болған зиялы қауым өкілдері, ұрпақтары естелік айтып, өмірі мен шығармашылық жолы аңыз адамға лайықты марқұмның жарқын бейнесін еске алды.
Қайсар мінезді жазушының, әсіресе басқыншы Ермак ескерткішін тұғырынан түсіру кезіндегі ерен еңбегін ел-жұрты әлі ұмыта қоймаса керек.
Жазушы «Ертіс-Қарағанды» каналының жобасымен танысып, 1961 жылы болашақ су жолы жүретін жерлермен 500 шақырым жаяу сапар шегіп, нәтижесінде «Арман арнасымен» атты күнделік кітап жазды.
Қаламгердің «Егеменге» 2008 жылы жазған «Шақшан шежіресі» мақаласында «Шақшан бекеті тұзды, сортаң. Сондықтан да оның даласындағы жалғыз бекет үйіне қосылған үйлер көрінбейді. Десек те, асфальт жолдың бойындағы бұрынғы елсіз далада соңғы уақыттарда пайда болған Екібастұз, Майқайың, Шөптікөл, Сольфетка, Сувенир, Үшқұлан, Майкөбен, ЦЭС деген елді мекендер атауына ерекше назар аудару артық болмас. Жоғарыда аталған өңдіріс ошақтарын заман қуаты – электр күшімен қамтамасыз ету үшін республика үкіметі 1937 жылдан осынау даладағы «Шақшан болысы жеріне «Центральная электрическая станция» (ЦЭС) сала бастаған» деп Шақшан атауын ұмытпаңдар» деп кеткенін аудандық әкімдік қызметкерлері ескергендері жөн.
Павлодар облысы,
Баянауыл ауданы