«Дәрігер сізге «қыздыруды» тағайындады» – Тұманды Альбионның темекі шегушілері көп ұзамай осы сөздерді естуі мүмкін. Британдық дәрі-дәрмектер мен медициналық тауарлардың айналымын реттеу басқармасы электронды темекі мен түтінсіз өнімдерге лицензия беру жөніндегі нұсқаулыққа өзгерістер енгізді. Ұлыбритания үкіметі рецепт бойынша электронды темекі ұлттық денсаулық сақтау қызметінде қол жетімді басқа дәрі-дәрмектермен бірдей бекіту процедурасынан өтеді деп мәлімдеді. Бұл осы елдегі түтінсіз өнімдерге техникалық регламентке қойылатын талаптардың артуын көрсетеді.
Көптеген жылдар бойы темекі шегушілерге көмектесу үшін электронды темекіні пайдалану керек пе, жоқ па деген пікірталастар болды, өйткені олар толығымен қауіпсіз болып табылмайды. Дегенмен, түтінсіз құрылғылардың азырақ зиянды екенін растайтын жеткілікті ғылыми деректер бар.
«Электрондық темекінің құрамында никотин бар және ол толықтай қауіпсіз емес, бірақ Ұлыбритания мен АҚШ сарапшыларының шолулары сертификатталған электрондық темекінің темекі шегуден гөрі азырақ зиянды екенін анық көрсетті. Медициналық лицензиясы бар электронды темекі одан да қатаң қауіпсіздік тексерістерінен өтеді», — деп мәлімдеді Англияның Денсаулық сақтау департаменті.
Темекінің жануын болдырмайтын түтінсіз құрылғылар темекі түтінінде пайда болатын шайырлар мен улы газ шығармайды. Осының арқасында олар дәстүрлі темекіге қарағанда 95%-ға азырақ зиянды. Пайдалану кезінде олар түтін емес, бу шығарады.
Қазірдің өзінде Англияда электронды темекі – бұл темекі шегушілер жаман әдеттен бас тарту үшін қолданатын ең танымал құрал. Әрбір төртінші темекі шегуші пластырьлар немесе сағыз сияқты никотинді алмастыратын терапия өнімдеріне емес, электронды темекіге сүйенеді. Бағалау бойынша, қазірдің өзінде елде шамамен 3,6 миллион адам электронды темекіні пайдаланады – олардың көпшілігі бұрынғы темекі шегушілер.
«Никотиннің тәуелділікке әкелетінін және сонымен қатар бұл маңызды медициналық проблема екенін ескеру қажет. Дәрігерлердің арсеналына электронды темекі мен темекіні қыздыратын жүйелерді ұсыну және басқа медициналық препараттар сияқты оларға рецепт жазып беру мүмкіндігін енгізу – бұл аталған тәуелділікті бақылау мен көптеген ауыр аурулардың алдын алудағы қисынды қадам», - деп атап өтті қазақстандық маман, дәрігер, «Денсаулық» Ұлттық Қауымдастығының жұқпалы емес аурулардың қауіп факторларын төмендету жөніндегі кеңесшісі Гинтаутас Кентра.
Сарапшы Ұлыбританияда ұзақ уақыт бойы темекі шегумен салыстырғанда түтінсіз құрылғылардың адам денсаулығына тигізетін әсеріне ерекше назар аударылғанын атап өтті. Егер темекі шегетін адамдардың бәрі бірдей жаман әдеттен бас тартуға дайын емес деп ойласақ, онда темекі шегуден электронды темекіні пайдалануға ауысудың баламасы азырақ зиян әкеледі.
«Ұлыбритания үкіметінің темекінің зиянын азайтуға бағытталған прогрессивті тәсілі темекі шегушілердің көпшілігінде темекіні тастау үшін электронды темекі сияқты ең жақсы баламаларды қолдануға ықпал етті. Сондай-ақ, Ұлыбританияда Еуропадағы темекі шегудің ең төменгі көрсеткіштерінің бірі болып табылады. Жақында жеңілдетілген, дәрі-дәрмектер тағайындаудың реттелетін жолы Англияның кедей аудандарында тұратындарға темекінің таралуы пропорционалды емес жоғары жерлерде темекіден бас тартуға қосымша мүмкіндік береді», - деді Грегуар Вердо, Philip Morris International сыртқы байланыстар жөніндегі аға вице-президенті.
Ұлыбританияның Денсаулық сақтау министрі Саджид Джавид электронды темекі елде темекі шегуді төмендетудің маңызды құралы бола алады деп мәлімдеді.
Сонымен бірге, Ұлыбританиядағы электронды темекіге арналған медициналық модель бұл елдегі балама өнімдерді реттеудің көптеген әдістерінің бірі болып табылады және ол түтінсіз өнімдерді коммерцияландырудың басқа жолдарынсыз тиімді болмас еді. Атап айтқанда, темекі шегушілерге қол жетімді ету үшін аз зиянды өнімдерге аз салық салынуы керек деген тұжырымға негізделген сараланған салық салу. Электрондық темекіні немесе темекі қыздыру жүйелерін пайдалану темекі шегушіге темекіден кем дегенде біршама арзан болуы керек, содан кейін ол зиянды азайту бағытында қозғалуға тиімді болады.
Айта кету керек, Ұлыбритания әлемдегі ең қатал темекіге қарсы заң бар елдердің бірі болып табылады. Ол әлемде бірінші болып қоғамдық орындарда темекі шегуге тыйым салды, ал теледидарда темекіні жарнамалауға алыс 1985 жылы тыйым салынған болатын.