Шетелдік БАҚ-тар Қазақстан туралы

Елімізде болған оқиғаларға байла­нысты шетелдік басылым­­дарда жарияланған материал­дардың барлығын қамту мүмкін емес, әрине. Десе де ағылшын тілді медиада жарық көрген мақа­лалар мен пікірлер, хабарлар мен ақпаратты шолып шықтық.

Президент Қ.Тоқаев өз сөзінде айтқандай, халық­ара­лық қоғам­дастықта, шетелдік бұқаралық ақ­па­рат құралдарын қоса алғанда, ҰҚШҰ күш­тері­нің пайдала­нылуы­на, жалпы Қазақстандағы жағ­дайға қатысты мүлде қате түсі­нік қалыптасқанын байқау қиын емес.

«Ұсынып отырған айғақ­тарға қарамастан, кейбір де­рек­көздер Қазақстан билігін бейбіт демонстранттармен күресті деп айтып жатыр. Бұл – мүлде қате ақпарат. Біз бей­біт шеруге шыққандарға қар­сы ешқашан қару қолданған жоқпыз және қолданбаймыз да», деді Қазақстан Президенті Қ.Тоқаев.

Батыс медиа басылым­дарының еліміздегі жағдайды жіті бақылап, кеңінен талқы­лауына Прези­дент­тің ҰҚШҰ мемлекеттерінің басшы­лары­нан елге төнген қауіп­ті еңсеру үшін көмек көрсе­туін сұрауы түрткі болғаны сөзсіз. Ресей мен Батыс елдері­­нің шие­леніс­ті қарым-қаты­насы бел­гілі. Жарияланған материал­дар­дың көпшілігі дәл осы Ресей тақы­рыбына басымдық бергендей.

The New York Times, Financial Times, Bloomberg, The Washington Post секілді басылымдар ақпарат таратқанда басымдықты Орталық Азия аумағындағы Ресей ықпа­лына көбірек берді. Тек соң­ғы күндері ғана Президент Қ.Тоқаев­тың сөзіне сілтеме беріп, ҰҚШҰ бітімгерлік күштері жақын күндері миссиясын аяқтап, Қазақстан территориясынан шығатыны туралы жаза бастады.  NYT, FT, Reuters, The Guardian таратқан соңғы ақпа­раттардан осыны көруге болады.

Өзге хабарлар Қазақ­стан­дағы сұйытылған газ баға­сына наразы болған халықтың бейбіт шеруі жаппай тәртіпсіздік пен шабуылға ұласқанына, бірнеше қалада төтенше жағдай жарияланғаны­на, үкіметтің отставкаға кетке­нін, елде интер­неттің бұғатталғанын, қаладағы мемлекеттік нысан­дар­дың, басқа да ғимараттардың қира­ғанына тоқталды.

Осы секілді хабарлар елде болып жатқан қарулы қақ­ты­ғыстар жайлы Батыс өр­ке­ниетінде толық түсінік жоқ екенін көрсетеді. Оған интернеттің амалсыз бұғат­талуы да әсер еткені сөзсіз. Қазақстандағы ах­уал туралы ақпараттың дер кезінде таратылмауы, байланыстың болмауы секіл­ді мәселелер де жағ­дайға өз ықпалын тигізді. Кез келген медиа басылымның, редак­цияның өзіндік көзқарасы, ұстанымы мен пайымы болатынын ескерсек, елдегі жағдай туралы хабарлардың да таратылуы, басым тақырыптары мен үніне қарай белгілі бір бағытта сипат алғанын байқаймыз. Елде интернет қосылып, ақпаратқа қол жетімділіктің артуы енді бұл үрдіске оң әсерін тигізеді деп пайымдаймыз.