Коллажды жасаған Қонысбай ШЕЖІМБАЙ, «EQ»
Осыған байланысты Атырау қалалық әкімдігінің баспасөз қызметінен мәлім еткендей, шаһар аумағында 75 стихиялық қоқыс алаңы орналасқаны белгілі болған. «Қолдан жасалған» қоқыс алаңы рұқсат етілмеген аумақтарға құрылыс қалдықтарын төгудің салдарынан пайда болған. Осыған орай, әкімдіктің тапсырмасымен «Арнаулы Автобаза» ЖШС-ның жанынан стихиялық қоқыс алаңдарын жою үшін жұмыс тобы құрылып, құрылыс қалдықтарын тазартуға «Арнаулы автобаза» серіктестігінен 30 жұмысшы мен 10 арнайы техника тартылды. Осылайша, 35 алаңнан 2 300 тонна қоқыс шығарылды.
Атырау облысында қатты тұрмыстық қалдықтарды сұрыптап, қайта өңдейтін екі кешенді салуға енді мән беріле бастады. Облыстық табиғи ресурстар және табиғатты пайдалануды реттеу басқармасының басшысы Нұрлан Жантоқовтың мәліметінше, биыл қатты тұрмыстық қалдықтарды сұрыптау және қайта өңдеу көрсеткішін 33%-ға жеткізу жоспарланып отыр.
Мұнайлы шаһарда жеке инвесторлардың қаржысымен қатты тұрмыстық қалдықтарды сұрыптап, өңдейтін екі кешеннің құрылысы жүріп жатыр. Жаңа кешендердің қуаты – жылына 225 мың тонна. Мәселен, «ПромЭкология» ЖШС-ның сұрыптау-өңдеу кешенінің құрылысы үшін қаланың сол жақ бөлігінен 30 гектар жер телімі берілген. Шаһардың оң жақ бөлігінен қоқысты қайта өңдеу зауытын салуға ниет білдірген «ГринСитиКлининг» ЖШС-ға 5 гектар жер телімі бөлінген. Екі кешеннің құны 2,5 млрд теңгені құрайды.
– Биыл «ГринСитиКлининг» ЖШС-ның қаржысына салынып жатқан кешен іске қосылады. Ал «Промэкология» ЖШС құрылыс жұмыстарын 2023 жылы аяқтауды көздеп отыр. Жаңа кешендер нысаны пайдалануға берілгеннен кейін ескі қатты тұрмыстық қалдықтар полигонын қалпына келтіру жұмыстары басталады. Бұл жұмыстар толықтай іске асырылғаннан кейін 2025 жылға қарай ауаға таралатын жағымсыз иістер, сондай-ақ жерасты суларының зиянды заттармен ластануы азаяды, – деді Н.Жантоқов.
Ал Жылыой аудандық әкімдігінің баспасөз қызметінен мәлім еткендей, тұрғын үйлерден шығарылған қоқыс қалдықтарын қайта өңдеу жоспарланып отыр. Бұл ауданда мекемелердің қатты тұрмыстық қалдықтарын сұрыптап, қайта өңдеумен айналысатын бір мекеме бар. 2019 құрылған «Экоқала ХХІ» ЖШС қайталама шикізат алу мақсатында жылына 30 мың тонна қатты тұрмыстық, 6 мың тонна азық-түлік, ауылшаруашылығы, 2 мың тонна құрылыс қалдықтарын жинап, оның 96%-ын қайта өңдейді. Енді тұрғын үйлерден шығарылатын қоқыс қалдықтарын қайта өңдеуді қолға алып отыр. Қазір тұрғын үй иелерімен келісімшартқа отыру жүріп жатыр.
«Атамекен» кәсіпкерлер палатасы аудандық өкілдігінің жетекшісі Ерлан Нұрлановтың айтуынша, аталған серіктестіктің 30 арнайы техникасы бар. Мұнда 100 адам жұмыс істейді.
– Серіктестікте автоматты жүк таразылары, қалдықтарды сұрыптау цехы, арнайы сұрыптау желісі, қайталама шикізат қоймасы, қалдықтарды кәдеге жарату картасы бар. Резервтік сақтау орны, құрылыс қалдықтарын сұрыптау, кәдеге жарату алаңы, арнайы көліктер мен контейнерлерді жуу, санитарлық тосқауыл орындары қарастырылған. Бұрын кешен қуаты жылына 30 мың тоннаға есептелген болса, енді бұл екі есеге артатыны жоспарланып отыр, – дейді Е.Нұрланов.
Өткен сенбіде мұнайлы өңірде «Жер-Ана» атауымен сенбілік ұйымдастырылды. «Табиғатта қоқысқа жол жоқ» деп аталған жалпы ұлттық экологиялық акциясы аясында өткен сенбілікке мыңнан аса адам қатысты. Оның ішінде экология департаментінің мамандары, аймақтың атқарушы органдардың, кәсіпорындардың өкілдері, экобелсенділер мен студенттер бар. Қоқыстарды шығаруға 23 техника тартылды.
– Жыл сайын тұрғындар тарапынан бұл акцияға қатысу белсенділігі артып отыр. Бұл – өте керек іс-шара. Биыл Атырау облысында экологиялық сенбілік кезінде бес аумақ қамтылды. Сенбіліктен аудандар да шет қалған жоқ. Мақсат – қысқы маусымның алдында жағалауларды, саябақтар мен скверлерді қоқыстан тазарту. Іс-шара жұрт назарын қоршаған ортаның ластану мәселесіне, табиғатты сақтау мен экологиялық мәдениетті қалыптастырудың маңызына аударуға бағытталды, – дейді басқарма басшысы Н.Жантоқов.
Оның дерегіне қарағанда, сенбілікке қатысушылар 1 591 тал көшетін еккен. Бір күнде облыс аумағынан 45 тонна қоқыс жиналды. Қоқыстың арасында қайта өңдеуге болатын қалдықтың кейбір түрі бар. Сол себептен сұрыпталған қоқыстар арнайы кәсіпорынға қайта өңдеуге жіберілді. Бұл акция қазан айының соңына дейін жалғасады.
Атырау облысы
