Алқада алынған асулар айтылды

Еліміздің Экономикалық қылмысқа және сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес агенттігі Алматы қаласында көшпелі алқа отырысын өткізді. Онда үстіміздегі жылдың 6 айында ведомствоның атқарған жұмыс нәтижелері сараланды. ЭСЖКА Төрағасы Рашид Түсіп­бековтің айтуынша, бүгінгі таңда агенттік барлық негізгі бағыт бой­ынша өз қызметін жүйелі түр­де жетілдіруді жалғастыруда. Қа­былданған шаралар нәтижесін бере бастаған көрінеді. Сондай-ақ, 6 айда анықталған барлық қылмыстардың үштен бір бөлігі ауыр және аса ауыр қылмыстардың қатарына жатады. Ахуалдық орталықтың жұмысы аясында 300-ге жуық қылмыс бастапқы сатысында-ақ анықталып, тоқтатылды және мемлекетке 13 млрд. теңге залал келтірудің жолы кесілді. Сөйтіп, жыл басынан бері атқарылған елеулі еңбектің арқасында 17,5 млрд. теңге қайтарылды. Қаржы полициясының өзінде тергеу мен жедел қызмет­кер­лерді біріктірген, яғни сотқа дейін­гі өндірісті жетілдіру үшін қабылданған шаралардың нәти­же­сінде тергеудің сапасы артқан. Арыздар мен хабарламаларды жедел қарау нәтижесінде оның 70 пайыздан астамы 10 тәулік ішінде қаралады. Бұл орайда агенттік төрағасы Р. Түсіпбеков: «Жүйелі шаралар мен бақылауды нығайтудың арқасында қылмыстық істердің есепке алуының айқындығына қол жеткіздік», – деді. Тағы бір ерекше айта кетер жа­ғым­ды жаңалық ол – Қаржы полиция­сы сыбайлас жемқорлық үшін 140-қа жуық түрлі сала басшыларын қылмыстық жауапкершілікке тартты. 2014 жылдың 6 айында анықталған сыбайлас жемқорлық қыл­мыстардың саны 16 пайызға өс­кен. Халқының арқасында басшы атанып, бірақ билік қолына тиген соң обал-сауапты ұмытқан небір арам қолды шенеуніктер ақы­ры тұтылып тынды. Енді әлі де сүзгіге ілінбей қалып, жылы кабинеттерінде маужырап отырған арам тамақ шенеуніктерді де анық­тап, қолдарына кісен салынса, құқы тапталып, адал еңбектері еш болған талай қарапайым адамдардың көз жасы ақталар еді. Себебі, жүйелі сыбайласа жеу әре­кеті етек алып бара жатқан сыңайы бар. Мәселен, жүйелі сыбайлас жемқорлық фактілері бойынша қылмыстық іс 1,5 есеге көп қозғалған. Мемлекеттік бағдарламаларды іске асыру саласындағы анықталған қылмыстық істердің саны 2 есеге жуық артқан. Сөйтіп, қылмыстық жауапкершілікке 140-қа жуық түрлі деңгейдегі басшылар, оның ішінде орталық атқару органдарының басшылары, әкімдер мен олардың орынбасарлары тартылып отыр. Мемлекеттік органдардың лауа­зымды тұлғалары тарапынан ұйымдасқан қылмыстық топтарды құру және басқарудың 6 фактісі анықталды. Бюджет қаражатын ұрлау фактілерін анықтау да 1,5 есеге артса, пара алу да өскен. Қазіргі күні Қаржы полиция­сы қылмыстық өндірістің жаңа моделіне көшуге дайындалуда. Қылмыстық өндірістің жаңа моделіне көшуге жарты жыл уақыт қалды. Бұған көшкен жағдайда төраға сотқа дейінгі өндірістің жүйесі түбегейлі өзгеретінін атап өтті. Тергеуге дейінгі тексерістер жойы­лады. Тергеушілердің өкілет­тігі кеңейтіледі. «Бір басқармада тергеушілер мен жедел қызметкерлерді бі­рік­­тіріп, бірлескен жұмыстарын ұйым­дастырып, біз алдын ала қыз­меткерлерді жаңа жағдайға дай­ындадық. Бірақ, осымен тоқ­та­лып қалмай, аталған жұмысты жал­ғастыру керек. Барлық жаңа құ­бы­лыстарға біз дайын болуымыз қажет», – деді Рашид Түсіп­беков. Қаржы полициясының бар­лық бөлімшелерінің басшыларына жергілікті жерлерде жаңа Қыл­мыс­тық және Қылмыстық іс жүр­гізу кодекстерін зерделеуді ұйым­дас­тыру бойынша тапсырма берілді. «Көлеңкелі» экономика саласында 2,5 мыңға жуық қылмыс тіркелді» – деп атап өтті Рашид Түсіпбеков. Олар экономикалық қылмыстардың 90 пайызын құрады. Бұл қаржы полициясы органдарының адал кәсіпкерлердің қызметіне араласпай, негізінен «көлеңкелі» экономиканы қысқартуға әрекет ететіндігін көрсетеді.Осылайша заңды бизнес субъектілерінің мүдделері қорғалады, себебі, оларға заңды түрде тіркелмеген, салық төлемейтін «көлеңкелі» экономика субъектілері бәсекелестік жасайды. Ұйымдасқан қылмыстық топтар қызметінің экономикалық негізін жою бойынша жұмыстар да жүргізілуде. Олардың жетек­ші­леріне қатысты 18 қылмыстық іс қозғалды. Сонымен қатар, лауазымды тұлғалардың кәсіпкерлердің заңды қызметіне араласу фактілері бойынша өткен жылдың ұқсас мерзіміне қарағанда, қозғалған қылмыстық істердің саны артты. Елбасының тапсырмаларын орын­дау мақсатында Қаржы поли­циясы агенттігінің төрағасы заң шең­берінде жұмыс істеп, салық төлеп жүрген кәсіпкерлерді бақылаушы органдардың тара­пы­нан қорғауды әрі қарай қам­тамасыз етуді тапсырды. Р.Тү­сіпбеков көлеңкелі бизнес пен шенеуніктердің бірігуіне қатаң тосқауыл қоюға тапсырма берді. Көлеңкелі экономика мен сыбайлас жемқорлықтың тығыз байланысына, сондай-ақ, бұл қауіптерге қарсы кешенді шаралар қабылдау қажеттігіне тағы да назар аударды. Александр ТАСБОЛАТОВ, «Егемен Қазақстан».