Ғылым және жоғары білім министрлігінің мәліметінше, гранттарды тағайындау конкурсына қатысу үшін 94 мың талапкер құжат тапсырған. Бұл өткен жылмен салыстырғанда 14 мыңға артық.
«Мемлекеттік гранттар республикалық комиссия отырысының қорытындысы бойынша тағайындалды. Комиссия құрамында Парламент депутаттары, мүдделі мемлекеттік органдар, бiлiм саласы кәсiподақтары, ұлттық кәсiпкерлер палатасы, Жоғары оқу орындары қауымдастығы және қоғамдық ұйымдардың өкілдері болды», деп хабарлады министрліктің баспасөз қызметі.
Биыл Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасына сәйкес халық тығыз қоныстанған батыс және жаңадан құрылған өңірлердің жастары үшін гранттар бөлінді. Педагогикалық, инженерлік, IT мамандықтарға және жаратылыстану ғылымдары бойынша Атырау облысына – 1500, Маңғыстау облысына – 1500, Ұлытау облысына – 300, Жетісу облысына – 300, Абай облысына – 500, Шымкент қаласына – 400, Түркістан облысына 500 грант берілді.
Бір гранттық орынға ең үлкен конкурс «Стоматология» білім беру бағдарламаларының топтары бойынша тіркелген. Бұл мамандық бойынша 22 талапкер бір орынға таласты. Сондай-ақ «Халықаралық қатынастар және дипломатия» (бір орынға 14 адамнан), «Құқық» (11 адамнан), «Музыка мұғалімдерін даярлау», «Дене шынықтыру мұғалімдерін даярлау» және «Психология» (10 адамнан) топтары бойынша да талапкерлер көп тіркелген.
Грантқа үміткерлер арасында ұпайлар теңдігі жағдайында басым құқыққа ие болатын 20 мыңға жуық талапкер, олардың ішінде «Алтын белгі» иегерлері, халықаралық және республикалық олимпиадалардың жеңімпаздары, оқу үздіктері бар. Сондай-ақ гранттарды үйлестіру барысында әлеуметтік осал санаттағы балалардың квоталары да ескерілді.
Өмірдің ақ-қарасы қатар жүретіні даусыз. Түлектердің бір тобы грантқа ие болып, қуанып жатса, енді бір тобы «грант тізіміне ілікпедік» деп күйзелетіні рас. Бірақ мұнымен бәрі бітпегені анық. Өйткені әлі де грантты жеңіп алуға мүмкіндік бар. Бұл туралы Мәжіліс депутаты Асхат Аймағамбетов өзінің Facebook-тегі жеке парақшасына жазды.
«Біріншіден, игерілмеген бірнеше мың грант қайтадан үйлестіріледі. Яғни грант алған талапкерлерден кейін тұрғандарға ҰБТ-да жинаған ұпай санына сәйкес беріледі. Соны күтуге болады. Екіншіден, әкімдіктердің гранттары бар. Бірнеше мың грант жергілікті бюджеттен бөлінеді. Үшіншіден, «Қазақстан халқына» қорының гранттары тағы бар. Төртіншіден, кейбір талапкерлер түрлі себеп бойынша жеңіп алған гранттарынан бас тартады. Олардың саны да аз болмайды. Ол гранттар да қайта тағайындалады. Бесіншіден, тіпті ештеңе болмаса, университетке ақылы түрде түсіп, кейін жақсы оқып, GPA жоғары болса, білім алу кезінде босаған бос грантты ұтып алуға болады. Алтыншыдан, «gap year» арқылы бір жыл дайындалып, қайтадан ҰБТ тапсырып, грантты жеңіп алуға мүмкіндік бар. Ол менің өз басымнан өткен оқиға. Бұл да – жақсы шешім. Жетіншіден, колледжге түсуге болады. Колледжде грант көп, қажетті мамандықтар бойынша колледж бітіргендер нарықта тапшы. Керек болса, кейін әрі қарай жоғары оқу орнына түсіп, қысқа мерзімде жоғары білім алып шығуға да болады. Көріп отырғандарыңыздай мүмкіндіктер өте көп. Бәрі алда. Толық мәлімет алу үшін университеттердің қабылдау комиссиясына жолығу керек», дейді Асхат Аймағамбетов.
Айтпақшы, жоғары оқу орындарына құжаттарды тапсыру 25 тамызға дейін жүзеге асырылады.
Қоғамда грантты үйлестіруге қатысты түрлі пікір айтылып жатыр. Мәселен, Narikbayev University басқарма төрағасының орынбасары Ерболат Мұхамеджан осыған қатысты ойын білдірді. «94 мың оқушы грантқа тапсырады. Ал бөлінген грант саны – 73 мың. Бәсеке мүлдем жоқ. 1 грантқа 1,5 мектеп түлегі таласқан. Осының салдарынан жақсы оқитын да, үлгерімі нашар бала да грантқа ие болады. Салдарынан университеттер түсініксіз жағдайда қалады», деді ол.
Рас, мұндай да мәселе бар. Бұл енді дербес мақаланың арқауы.
