Суды үнемдеудің тиімді жолы

Ауданда егістік пен бақшалықты тамшылатып суғару және егіс­тік жерлерді жаңа технологиямен жаңбырлатып суғару бойынша ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін арттыру жұмыстары жүргізіліп жатыр. Бұл бағыттағы жұмысты жандандыра түсу мақсатында Май­дантал ауылдық округінің ұй­ымдастыруымен диқандарға көшпелі семинар өт­кен болатын. Жиында тамшылатып суғару технологиясының артықшылықтары жан-жақты түсіндірілді. Су ресурстарын тиім­ді пайдалану – аграрлық са­ланың дамуына жол ашатын негізгі бастамалардың бірі. Ауданда су тапшылығы болғандықтан, тамшылатып суғару технологиясы – таптырмайтын мүмкіндік. Жаңа бастама суды үнемдей отырып, егін көлемін арттырады. Семинар негізінде аудан диқандары тамшылатып суғару әдісінің тиімділігіне көз жеткізді. «Ауыл шаруашылығы саласында кеңінен тарала бастаған тәсілдің тиімді тұстары көп. Тамшылатып суғару әдісінің арқасында арықпен суғарылған жерлерге қарағанда астық молырақ жиналады. Ар­тық шығынды қажет етпейді. Суды үнемдеп, жұмыс күшін қыс­қартады», дейді «Ақсақ керіз» шаруа қожалығының төрағасы Нұржан Бексейітов. Жаңа тәсілді егжей-тегжейлі меңгерген диқан ауылдық округтен келген мамандар мен шаруаларға тамшылатып суғарудың жолдарын көрсетті.

Майдантал ауылдық округіне қарасты Ынталы елді мекенінде орналасқан «Ақсақ керіз» шаруа қожалығы 2022 жылдан бас­тап тамшылатып суғару технологиясын іске асыра бастады. Суармалы егістік жерге алғашқы жылы 6 гектар бақша және 10 гектар картоп еккен. Бақшадан гектарына 650 центнер екі өнім, ал картоптан 205 центнер өнім алған шаруа қожалық қазіргі таңда су қорының жылдан-жылға азайып жатқанына орай тамшылатып суғару технологиясын одан әрі дамытуды жоспарлап отыр. Биыл 24 гектар жерге қарбыз және 1 гектар жер теліміне қызанақ, болгар бұрышын еккен. Осы бағыт бойын­ша Шорнақ ауылдық округінде орналасқан «Мұрат» шаруа қо­жалығы жылыжай кешенінде тамшылатып суғару арқылы 0,75 гектар жерге қияр, 1,5 гектар аумаққа болгар бұрышын егіп, өсіріп жатыр. Бүгінде жылыжайдың бірінші айналымынан 25 тонна қияр өнімі алынды. Алдағы уақытта 70 тонна өнім алу көз­деліп отыр. Шаруа қожалық күніне 10 адамды маусымдық жұмыспен қамтиды. Сондай-ақ тұтынушыларға экологиялық таза өнімдерін ұсынып келеді. Ауыл шаруашылығында тиім­ді тәсілді кеңінен қолдану мақса­тында оған қажетті құрал-жаб­дықтар шығару ісі де қолға алын­ған. Мысалы, Шаға ауылдық окру­гіндегі өнеркәсіптік паркте отандық «BNK Group» БНК компаниясы америкалық «Nelson Irrigation» компаниясымен бірлесіп, өткен жылы «BNK Irrigation» сауда белгісімен айналмалы және фронталды әрекет ететін жаңбырлатқыш машиналар өндірісін іске қосты. Өндірістік техника 3 мың шаршы метр аумаққа орналастырылған. Бұл жоба су үнемдеу технологияларын кеңінен қолдану үшін су шашыратқыш машиналардың толық циклін өндіруді жолға қояды.

Айта кетелік, Түркістан облысында 32 298 гектарға енгізілген су шығынын азайту технологиясы суды 2 есе үнемдеп, өнімді 3 есе арттыруға мүмкіндік берді. Өңірде ашылған су үнемдеу технология­сын шығаратын зауыт жылына 9 мың гектарды тамшылатып суғару жүйесін өндіретін екінші кәсіпорын болмақ. Кәсіп­орын облыстық бюджет есе­бінен Ордабасы, Сауран, Қазы­ғұрт, Шардара, Сайрам аудан­дарындағы ұзындығы 100 ша­қырымға жететін 9 су нысанына күрделі жөндеу жүргізеді. Нәти­жесінде, 15 мың гектардан астам жерді сумен қамтамасыз ету жайы жақсарады.

Түркістан облысы