Жақында Астана халықаралық университетінің бастамасына орай Табиғи ресурстар және қоршаған ортаны қорғау министрлігі мен Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитетінің арнайы рұқсатымен «Тарбағатай» мемлекеттік ұлттық табиғи паркінде докторанттардың диссертациялық жұмыс тақырыптары мен ғылыми жобалары негізінде далалық ғылыми зерттеу жұмыстары жүргізілді.
Ғылыми зерттеу жұмыстарының аясын кеңейту, бойдағы білімін жетілдіру мен ғылыми ізденістерді нығайту мақсатындағы басқосуға Варшава университетінің докторы, профессор Малгожата Суска Малавска, Жапонияның Тоттори университетінің докторы Айеле Алмау Фента, Польшаның Вроцлавский университетінің докторы, профессор Цезари Кабала, Израиль елінен өлі теңізді зерттеу орталығының профессоры Илан Стави, Польшаның Варшава университетінен PhD Марцин Сульвински және магистрлер Петр Чибовский, Марцин Зегарек сынды ғалымдар келді. Сондай-ақ далалық-ғылыми зерттеу жұмыстарына Астана халықаралық университетінің профессоры, биология ғылымдарының докторы Анар Мырзағалиева және PhD Талант Самарханов, Айдын Оразов, докторанттар Шынар Түстібаева, Жаңылқан Әлемсейітова, жас ғалым Сұлтан Қауанов сияқты зерттеушілер қатысты.
Ауыл шаруашылығы министрлігі Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитетіне қарасты «Тарбағатай» мемлекеттік ұлттық табиғи паркі – биологиялық және ландшафтық әртүрлілікті сақтау, табиғатты қорғау мен экологиялық-ағарту жұмыстарын жүзеге асыратын мекемелердің бірі. 2018 жылы құрылып, ғылыми зерттеу жұмыстарын үйлестіріп отырған табиғи парк аумағы 145 мың гектарды құрайды. Ұлттық парк аумағында 1 640 түрлі өсімдік өседі. Олардың ішінде 169 эндемиялық түрі болса, 35 түрі Қазақстанның «Қызыл кітабының» қорғауына алынған.
Осы ғылыми зерттеу экспедициясының басы-қасынан табылып жүрген Астана халықаралық университетінің студенттермен іс жүргізу бөлімінің басшысы, «Биоэкология» білім беру бағдарламасы бойынша докторант Жаңылқан Қабиқызының айтуынша, Астана халықаралық университетінің бастамасымен бірқатар шаруа қолға алынған екен.
– Далалық зерттеулер мен тәжірибелер жүргізу, ғылыми сипаттағы талдамалар жасай отырып жаңалық ашу – ғалымдардың міндеті. Жоғарыда аталған университеттің профессоры, биология ғылымдарының докторы Анар Базарқызының ғылыми жетекшілігімен білімін дамытып, ғылым саласына бет бұрған докторанттар университеттің ғылыми кеңесі тарапынан үлкен қолдау тауып отыр. Бүгінгі таңда шетелдерде ғылыми тағылымдамадан өтіп, ғалымдармен тығыз байланыс орнатқан зерттеушілер жаңа тыныс тауып келеді, – дейді Ж.Әлемсейітова.
Шалғайдағы паркке ат басын бұрған Польша, Израиль, Жапония елдерінің ғалымдары ұлттық парк аумағындағы өсімдіктердің өсу жиілігі мен флорасын зерттеуде үлкен жаңалықтарға кенелеріне үлкен сенім білдіреді. Басқа елдердегідей емес, еліміздегі өзгеше сипаттағы өсімдіктер мен тіршілік түрлерін зерделеу биология ғылымдарының өрістеуіне жол ашары түсінікті.
«Тарбағатай» мемлекеттік ұлттық табиғи паркі мен Астана халықаралық университеті арасындағы меморандум аясында орындалып жатқан бұл зерттеу нәтижесі алдағы уақытта әлемдік деңгейдегі өсімдіктер мен жануарлар әлемінен хабар беретін журналдарда, ғылыми еңбектерде жарияға шығады. Жойылып бара жатқан өсімдіктерді сақтауға, Қазақстанның «Қызыл кітабына» енген ерекше тіршіліктің жойылып кету қаупімен күресуге бағытталған экспедициялар – Тарбағатай тауындағы өзге де тіршілік иелеріне әлем ғалымдарының назарын бұру екені ойға алған мәселенің бірі. Шетел ғалымдарын тартудағы жоспар да, оларға еліміздің табиғатын таныстырудағы мақсат та осы.
Абай облысы
